Komunikaty o sprawach

Sąd Najwyższy uznał za zasadne trzy protesty wyborcze. Stwierdzone nieprawidłowości nie miały wpływu na wynik wyborów

24 czerwca 2025 r.
I NSW 1220/25
I NSW 3516/25
I NSW 84/25

Sąd Najwyższy uznał za zasadne 3 protesty wyborcze.

W pierwszym z nich (I NSW 1220/25) skarżąca głosowała wraz z mężem na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania poza miejscem zamieszkania (OKW nr 14 Wygoda, gm. Ostróda). Ich dane zostały ręcznie wprowadzone do rejestru wyborców przez członków komisji. Po ogłoszeniu wyników przez Państwową Komisję Wyborczą (dalej: PKW), wnosząca protest zweryfikowała protokół wyników głosowania w komisji, w której oddała głos. Wynikało z niego, że nikt w tej komisji nie głosował na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania. Sąd Najwyższy stwierdził, że doszło do naruszenia art. 75 § 2 w zw. z art. 70 § 2 w zw. z pkt. 107 ppkt 9 Uchwały Nr 165/2025 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 kwietnia 2025 r. w zw. z art. 161 § 1 Kodeksu wyborczego.

W innym proteście wyborczym (I NSW 3516/25) członek Okręgowej Komisji Wyborczej przyjął od wnoszącego protest niewłaściwe zaświadczenie do głosowania (zaświadczenie do ponownego głosowania zostało wykorzystane w I turze). W efekcie uniemożliwiono wyborcy oddanie głosu w dniu ponownego głosowania, bowiem dysponował wówczas jedynie zaświadczeniem do pierwszego, nie zaś do ponownego głosowania. Naruszenie wynikło z błędu członka obwodowej komisji wyborczej, który przyjął nieprawidłowe zaświadczenie o prawie do głosowania, ale przyczynił się do niego również sam wnoszący protest wyborczy, przedstawiając 18 maja zaświadczenie przeznaczone do ponownego głosowania w dniu 1 czerwca.

W proteście wyborczym rozpatrzonym pod sygnaturą (I NSW 84/25) wnoszącym protest była osoba niepełnosprawna, która regularnie głosuje korespondencyjnie. Zgłosiła ona komisarzowi wyborczemu, że w I turze wyborów będzie głosowała w Ustce, a w II turze – w Zakopanem (gdzie miała przebywać na turnusie rehabilitacyjnym). Wnoszący protest wskazał, że został pozbawiony prawa oddania głosu w II turze wyborów prezydenckich. Wskazał, że jako osoba niepełnosprawna w stopniu umiarkowanym zgłosił zamiar głosowania korespondencyjnego, wnosząc o przesłanie pakietu wyborczego do głosowania w II turze na adres ośrodka rehabilitacyjnego w Zakopanem, w którym przebywał od 18 maja 2025 r. do 1 czerwca 2025 r.

Ze zgłoszonego w niniejszej sprawie protestu wyborczego wynika, że wnoszący protest prawidłowo zgłosił zamiar głosowania korespondencyjnego, a mimo to nie otrzymał określonego przepisami pakietu wyborczego, co uniemożliwiło mu wzięcie udziału w wyborach poprzez oddanie ważnego głosu. W ten sposób naruszono konstytucyjnie i ustawowo zagwarantowane czynne prawo wyborcze obywatela (art. 10 k.wyb.). Ograniczenie, polegające na tym, że wskazywany w zgłoszeniu zamiaru głosowania korespondencyjnego adres, na który ma być wysłany pakiet wyborczy, musi być adresem z obszaru gminy, w której wyborca jest wpisany do spisu wyborców, nie znajduje podstawy w ustawie. Treść art. 53b-53e k.wyb. nie stanowi bowiem podstawy do wprowadzenia takich ograniczeń wobec wnoszącego protest. Tymczasem art. 31 ust. 3 Konstytucji RP przesądza, że ograniczenia praw obywatelskich mogą być ustanawiane tylko w ustawie (zob. także postanowienie Sądu Najwyższego z 29 lipca 2020 r., I NSW 139/20).

Podmiot udostępniający informację:
Sąd Najwyższy
Informacja wprowadzona do BIP przez:
Drwal Monika
Czas udostępnienia informacji w BIP:
24 czerwca 2025 r., godz. 14:58
Przejdź do początku