Zagadnienia prawne

Wydrukuj stronę

Zagadnienia prawne

Przejdź do wyboru roczników aktualności

Kryteria filtrowania

Zakres:: Izba Cywilna zmień na inny zakres
Rocznik:: 2023 zmień na inny rocznik

III CZP 67/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 27 grudnia 2023 r.
Data orzeczenia: 13 marca 2025 r.

Jaki skutek procesowy wywołuje uchwała połączonych Izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r. BSA I-4110-1/20 w stosunku do sędziów Sądu Najwyższego biorących udział w jej wydaniu w szczególności czy sędzia biorący udział w wydaniu tej uchwały jest wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach, których przedmiot rozstrzygnięcia powiązany jest ze stanowiskiem wyrażonym w uchwale co do sprzeczności składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c. gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego Sądu Najwyższego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw?
Postanowienie SN z dnia 24 października 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt III CB 33/23)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2025 r.

Sędzia, który brał udział w podjęciu uchwały połączonych Izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r., BSA I-4110-1/20, która została podjęta z rażącym naruszeniem prawa, a następnie wyeliminowana z obrotu prawnego wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 20 kwietnia 2020 r., U 2/20, nie jest wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach, których przedmiot rozstrzygnięcia powiązany jest ze stanowiskiem wyrażonym w tej uchwale co do sprzeczności składu sądu z przepisami prawa w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c., gdy w składzie sądu bierze udział osoba powołana na urząd sędziego Sądu Najwyższego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw.

szczegóły dla sygnatury III CZP 67/23...
III CZP 66/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 20 grudnia 2023 r.
Data orzeczenia: 12 kwietnia 2024 r.

1) Czy przez „to samo roszczenie” w rozumieniu art. 505³⁷ § 2 k.p.c. należy rozumieć roszczenie w wysokości wskazanej w pozwie w elektronicznym postępowaniu upominawczym, nawet jeśli wierzytelność powoda w części wygasła po wydaniu nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym wskutek dokonania przez dłużnika częściowej zapłaty długu?
2) Czy w przypadku, gdy po wydaniu nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym dłużnik spłaca część zobowiązania i wnosi sprzeciw co do całości nakazu, co prowadzi do umorzenia postępowania (art. 505³⁶ k.p.c.), a powód następnie wytacza powództwo przed sądem właściwym o zapłatę kwoty odpowiadającej wysokości roszczenia, które aktualnie istnieje (po uwzględnieniu dokonanej zapłaty) i wnosi o zwrot kosztów zastępstwa procesowego poniesionych w elektronicznym postępowaniu upominawczym (art. 505³⁷ § 2 k.p.c.), sąd powinien:
a) odmówić uwzględnienia w ramach rozliczenia kosztów procesu (art. 108 § 1 k.p.c.) kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym,
b) czy też uwzględnić w ramach rozliczenia kosztów procesu (art. 108 § 1 k.p.c.) koszty zastępstwa procesowego poniesione przez powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym wyliczone według wartości przedmiotu sprawy wskazanej w tym postępowaniu?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2024 r.

1. Tym samym roszczeniem w rozumieniu art. 505³⁷ § 2 k.p.c. może być roszczenie w wysokości niższej niż jego wysokość dochodzona w elektronicznym postępowaniu upominawczym;
2. odmawia podjęcia uchwały w pozostałym zakresie.

szczegóły dla sygnatury III CZP 66/23...
III CZP 65/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 14 grudnia 2023 r.
Data orzeczenia: 11 września 2024 r.

Czy w przypadku wyrządzenia szkody w pojeździe mechanicznym, stanowiącej szkodę częściową, gdy przed ustaleniem wysokości odszkodowania naprawa stała się niemożliwa w wyniku następczych działań poszkodowanego, co ma miejsce np. w razie zbycia pojazdu w stanie uszkodzonym lub jego uprzedniego naprawienia, odszkodowanie należne poszkodowanemu w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego powinno być ustalone jako równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego?
Wniosek Rzecznika Finansowego

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2024 r.

Jeżeli naprawa pojazdu przez poszkodowanego stała się niemożliwa, w szczególności w razie zbycia lub naprawienia pojazdu, nie jest uzasadnione ustalenie wysokości odszkodowania z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jako równowartości hipotetycznych kosztów naprawy.

szczegóły dla sygnatury III CZP 65/23...
III CZP 64/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 11 grudnia 2023 r.
Data orzeczenia: 5 lipca 2024 r.

Czy termin dwóch miesięcy do wniesienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego (art. 1208 § 1 k.p.c.) jest zachowany także wówczas, gdy w tym terminie skarga zostanie wniesiona do innego sądu apelacyjnego niż ten, na obszarze którego znajduje się sąd, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy, gdyby strony nie dokonały zapisu na sąd polubowny (art. 1158 § 1 k.p.c.)

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 lipca 2024 r.

O zachowaniu dwumiesięcznego terminu, o którym mowa w art. 1208 § 1 k.p.c., decyduje chwila wniesienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego do sądu apelacyjnego, na obszarze którego znajduje się sąd, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy, gdyby strony nie dokonały zapisu na sąd polubowny.

szczegóły dla sygnatury III CZP 64/23...
III CZP 63/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 5 grudnia 2023 r.
Data orzeczenia: 11 kwietnia 2024 r.

Czy postanowienie w przedmiocie potraktowania pozwu jako zgłoszenia wierzytelności i przekazania pozwu syndykowi jako zgłoszenia wierzytelności, stanowi orzeczenie, od którego przysługuje środek zaskarżenia ?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2024 r.

Postanowienie o przekazaniu pozwu syndykowi jako zgłoszenia wierzytelności podlega zaskarżeniu zażaleniem (art. 394 § 1 pkt 4 k.p.c. per analogiam).

szczegóły dla sygnatury III CZP 63/23...
III CZP 62/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 1 grudnia 2023 r.
Data orzeczenia: 24 maja 2024 r.

Czy w aktualnym stanie prawnym w sytuacji, gdy doszło do wyznaczenia innego składu sądu I instancji do rozpoznania zażalenia na postanowienie o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych, zażalenie to odrzuca sąd w składzie jednoosobowym na podstawie art. 394^1a § 1¹ ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm. dalej jako: „k.p.c.”), czy też sąd w składzie trzyosobowym na podstawie art. 394^1a § 1¹ k.p.c.?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2024 r.

W stanie prawnym ukształtowanym ustawą z 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r., poz. 1860) i ustawą z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r., poz. 614) zażalenie do innego składu sądu pierwszej instancji na postanowienie o odmowie zwolnienia od kosztów sądowych odrzuca sąd w składzie jednego sędziego (art. 394^1a § 1¹ k.p.c).

szczegóły dla sygnatury III CZP 62/23...
III CZP 59/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 27 listopada 2023 r.
Data orzeczenia: 9 kwietnia 2024 r.

Czy o składzie sądu apelacyjnego rozpoznającego apelację w sprawie o uchylenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej o charakterze majątkowym decyduje wartość przedmiotu zaskarżenia wniesionej apelacji (art. 367¹§ 1 pkt 1 k.p.c.) czy też okoliczność, że sprawa ta rozpoznawana jest w I - ej instancji przez sąd okręgowy jako właściwy rzeczowo bez względu na wartość przedmiotu sporu (art. 367¹ § 1 pkt 2 k.p.c. w zw. z art. 17 pkt 4² k.p.c.) ?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2024 r.

Sąd apelacyjny rozpoznaje apelację w sprawie o uchylenie uchwały wspólnoty mieszkaniowej o charakterze majątkowym w składzie jednego sędziego, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia w żadnej z wniesionych apelacji nie przekracza miliona złotych (art. 367¹§ 1 pkt 2 w zw. z art. 367¹§ 1 pkt 1 k.p.c.).

szczegóły dla sygnatury III CZP 59/23...
III CZP 60/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 27 listopada 2023 r.
Data orzeczenia: 30 kwietnia 2024 r.

Czy zażalenie na postanowienie sądu II — ej instancji o udzieleniu zabezpieczenia podlega rozpoznaniu przez inny skład tego sądu w składzie trzech sędziów (art. 394² § 1³ k.p.c. per analogiam) czy też jednego sędziego (art. 397 § 3 k.p.c.)?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 2024 r.

Zażalenie na postanowienie sądu drugiej instancji o udzieleniu zabezpieczenia podlega rozpoznaniu przez inny skład tego sądu w składzie trzech sędziów (art. 394² § 1³ k.p.c. per analogiam).

szczegóły dla sygnatury III CZP 60/23...
III CZP 58/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 20 listopada 2023 r.
Data orzeczenia: 10 kwietnia 2024 r.

I. czy w razie niewypłacenia w pełnej wysokości dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 2b ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty [w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2016 roku], podmiotowi uprawnionemu do jej otrzymania przysługuje roszczenie o zapłatę brakującej części dotacji jako spełnienie świadczenia, czy też roszczenie odszkodowawcze?
II. w razie przyjęcia, że podmiotowi uprawnionemu do otrzymania dotacji przysługuje roszczenie odszkodowawcze, w jaki sposób należy ustalić wysokość należnego mu odszkodowania, w szczególności, czy powyższe odszkodowanie powinno odpowiadać równowartości niewypłaconej części dotacji niezależnie od sposobu jej wydatkowania czy też powinno stanowić jedynie równowartość wydatków poniesionych przez uprawniony podmiot na realizację zadań oświatowych niepokrytych z otrzymanej dotacji?

Dnia 10 kwietnia 2024 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 58/23...
III CZP 57/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 31 października 2023 r.

Czy w przypadku utraty przesyłki z deklarowaną wartością nadawca przesyłki może domagać się od przewoźnika zapłaty odszkodowania odpowiadającego rzeczywistej wartości utraconego towaru wyliczonego wedle rachunku sprzedawcy jeśli przewoźnik nie mógł się z nim zapoznać (art. 40 ustawy prawa przewozowe w zw. z art. 80 ust. 1 i 3 ustawy z 15 listopada 1984r. Prawo przewozowe)?

szczegóły dla sygnatury III CZP 57/23...
III CZP 61/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 30 października 2023 r.
Data orzeczenia: 3 lipca 2024 r.

Czy sąd drugiej instancji, rozpoznając apelację od wyroku uwzględniającego żądanie główne, oparte na założeniu nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z umowy (zwłaszcza na założeniu nieważności umowy), i uznając żądanie główne za nieuzasadnione, powinien rozpoznać żądanie ewentualne, oparte na założeniu abuzywności niektórych postanowień tej umowy, nieprowadzącej jednak do nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z tej umowy, o którym to żądaniu sąd pierwszej instancji nie orzekł, czy też powinien uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania (art. 386 § 4 k.p.c.)?

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2024 r.

Jeżeli sąd drugiej instancji, w wyniku rozpoznania apelacji od wyroku uwzględniającego żądanie główne, uznaje to żądanie za niezasadne, powinien zmienić zaskarżony wyrok, oddalając żądanie główne i oznaczając zmieniony wyrok jako częściowy, oraz uchylić zawarte w nim rozstrzygnięcie o kosztach procesu. W takim wypadku sąd drugiej instancji pozostawia rozpoznanie żądania ewentualnego sądowi pierwszej instancji.

szczegóły dla sygnatury III CZP 61/23...
III CZP 56/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 26 października 2023 r.
Data orzeczenia: 12 kwietnia 2024 r.

Czy właścicielowi nieruchomości której wartość zmniejszyła się na skutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, jednak bez związku z ze szczególnymi ograniczeniami wynikającymi z art. 135 ust. 3a Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 2556 z późn. zm.) przysługuje odszkodowanie na podstawie art. 129 ust. 2 tej ustawy.

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2024 r.

Właścicielowi nieruchomości, której wartość zmniejszyła się na skutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, o którym mowa w art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (jedn. tekst: Dz.U. z 2024 r. poz. 54), jednak bez związku ze szczególnymi ograniczeniami wynikającymi z art. 135 ust. 3a ustawy - Prawo ochrony środowiska, przysługuje odszkodowanie na podstawie art. 129 ust. 2 tej ustawy.

szczegóły dla sygnatury III CZP 56/23...
III CZP 55/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 25 października 2023 r.
Data orzeczenia: 12 kwietnia 2024 r.

1. w jakim składzie: jednego sędziego zgodnie z art. 367¹ § 1 k.p.c., czy trzech sędziów zgodnie z art. 367¹ § 1 pkt. 1 k.p.c., po 28 września 2023 r., tj. po wejściu w życie art. 1 pkt. 16 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy- Kodeks postępowania cywilnego, ustawy- Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy- Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 13 września 2023 r., poz. 1860), sąd okręgowy rozpoznaje apelację uczestnika postępowania od postanowienia sądu rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku?;
2. czy skład sądu II instancji w takiej sprawie determinuje wartość przedmiotu zaskarżenia (art. 367¹§ 1 pkt. 1 k.p.c.), a jeśli tak, czy jej wskazanie stanowi wymóg formalny apelacji zgodnie z art. 368 § 2 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., a nieuzupełnienie takiego braku skutkuje odrzuceniem apelacji na podstawie art. 373 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., czy też wezwanie do podania wartości przedmiotu zaskarżenia winno nastąpić pod rygorem zawieszenia postępowania apelacyjnego na podstawie art. 177 § 1 pkt. 6 w zw. z art. 391 § 1 i art. 13 § 2 k.p.c. z uwagi na niewykonanie zobowiązania sądu skutkujące niemożnością nadania sprawie dalszego prawidłowego biegu (niemożnością wyznaczenia składu sądu)?;
3. przy pozytywnej odpowiedzi na pytanie drugie - co wyznacza wartość przedmiotu zaskarżenia w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku, a w szczególności czy chodzi o wartość majątku spadkowego lub udziału w spadku przypadającego apelującemu uczestnikowi postępowania, a jeśli tak- na jaki moment winna być ona określona: na datę otwarcia spadku, na datę postanowienia sądu rejonowego, czy też na datę wniesienia apelacji?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2024 r.

Apelację w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku, wniesioną po 27 września 2023 r., sąd rozpoznaje w składzie jednego sędziego (art. 367¹ § 1 in principio w związku z art. 13 § 2 k.p.c. oraz art. 1 pkt 16 i art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw; Dz.U. z 2023 r. , poz. 1860).

szczegóły dla sygnatury III CZP 55/23...
III CZP 54/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 18 października 2023 r.
Data orzeczenia: 16 listopada 2023 r.

Czy w przypadku wygrania sprawy przez współuczestników materialnych w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 k.p.c., reprezentowanych przez tego samego adwokata lub radcę prawnego, zwrot kosztów zastępstwa procesowego powinien być przyznany w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu jednego pełnomocnika, czy też jego wielokrotności, w zależności od liczby współuczestników, których reprezentował?
ewentualnie, w przypadku przyjęcia, że zwrot ten powinien obejmować wynagrodzenie jednego pełnomocnika:
W jaki sposób należy zasądzić koszty zastępstwa procesowego należne współuczestnikom materialnym w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 k.p.c., pozostającym w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, reprezentowanych przez tego samego adwokata lub radcę prawnego, w szczególności, czy koszty powinny być zasądzone na rzecz każdego z nich odrębnie [to jest w częściach] czy też na rzecz obojga solidarnie lub łącznie?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2023 r.

1. W razie współuczestnictwa materialnego (art. 72 § 1 pkt 1 k.p.c.) do niezbędnych kosztów procesu poniesionych przez współuczestników reprezentowanych przez jednego pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym zalicza się jego wynagrodzenie ustalone niezależnie od liczby reprezentowanych przez niego uczestników. Sąd może jednak podwyższyć to wynagrodzenie, jeżeli przemawiają za tym okoliczności, o których mowa w art. 109 § 2 k.p.c.
2. Koszty procesu należne współuczestnikom materialnym – w tym także pozostającym w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej – podlegają zasądzeniu na ich rzecz w częściach równych, chyba że współuczestnicy zgodnie wniosą o inny podział zasądzonych kosztów albo o zasądzenie ich jedynie na rzecz jednego lub niektórych ze współuczestników.

szczegóły dla sygnatury III CZP 54/23...
III CZP 53/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 12 października 2023 r.
Data orzeczenia: 10 kwietnia 2024 r.

1. Czy w przypadku wniesienia przez powoda, w terminie trzech miesięcy od dnia wydania postanowienia o umorzeniu elektronicznego postępowania upominawczego, pozwu przeciwko pozwanemu o to samo roszczenie w postępowaniu innym niż elektroniczne postępowanie upominawcze oraz zgłoszenia żądania uwzględnienia kosztów za reprezentację stron w elektronicznym postępowaniu upominawczym, zgodnie z art. 505³⁷ § 2 k.p.c., sąd rozpoznając sprawę jest zobowiązany uwzględnić także koszty zastępstwa procesowego poniesione przez strony w elektronicznym postępowaniu upominawczym?
zaś w przypadku odpowiedzi pozytywnej:
2. czy w przypadku o którym mowa w pkt 1, sąd rozpoznający sprawę jest zobowiązany uwzględnić koszty zastępstwa procesowego za reprezentację stron w elektronicznym postępowaniu upominawczym niezależnie od przyczyny umorzenia postępowania w elektronicznym postępowaniu upominawczym?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2024 r.

W sprawie zainicjowanej pozwem na zasadach określonych w art. 505³⁷ § 2 zd. 1 k.p.c. sąd rozstrzygając o kosztach procesu na żądanie strony zgłoszone zgodnie z art. 505³⁷ § 2 zd. 2 k.p.c. uwzględnia jedną opłatę za czynności pełnomocnika w wysokości odpowiadającej temu postępowaniu.

szczegóły dla sygnatury III CZP 53/23...
III CZP 52/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 10 października 2023 r.
Data orzeczenia: 25 kwietnia 2024 r.

Czy wstrzymanie pobierania wynagrodzeń dla organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, o którym jest mowa w art. 15l ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst pierwotny: Dz. U. z 2020 r., poz. 374; tekst jednolity: Dz. U. z 2023 r., poz. 1327), w brzmieniu określonym art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r., poz. 568), oznacza zwolnienie przedsiębiorców, którzy spełnili warunki wskazane w art. 15l ust. 2 ww. ustawy z dnia 2 marca 2020 r., z obowiązku płatności wynagrodzeń, o których mowa w art. 15l ust. 1 pkt 1 tej ustawy, czy też stanowi odroczenie terminu spełnienia świadczeń pieniężnych wynikających z umowy, której przedmiotem jest korzystanie z utworów lub przedmiotów prawa pokrewnych lub pobór wynagrodzenia za takie korzystanie, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2024 r.

Wstrzymanie pobierania wynagrodzeń, o którym mowa w art. 15l ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, nie skutkuje zwolnieniem z obowiązku zapłaty tych wynagrodzeń. W przypadku zaprzestania lub ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę na skutek okoliczności wskazanych w art. 15l ust. 1 tej ustawy, zwolnienie z obowiązku zapłaty tych wynagrodzeń w całości lub w części może wynikać z umowy łączącej tego przedsiębiorcę z organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub pokrewnymi, ewentualnie z orzeczenia sądu (art. 357¹ k.c.).

szczegóły dla sygnatury III CZP 52/23...
III CZP 51/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 5 października 2023 r.
Data orzeczenia: 30 kwietnia 2024 r.

Czy od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi wykonawczemu w postaci prawomocnego wyroku wydanego przez sąd administracyjny pobiera się opłatę, o której mowa w art. 71 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1144 ze zm.)?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 2024 r.

Od wniosku o nadanie klauzuli wykonalności prawomocnemu wyrokowi wydanemu przez sąd administracyjny nie pobiera się opłaty, o której mowa w art. 71 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

szczegóły dla sygnatury III CZP 51/23...
III CZP 50/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 29 września 2023 r.

Czy jest dopuszczalna droga sądowa w sprawie z powództwa powiatu przeciwko Skarbowi Państwa o zapłatę dotacji celowej, o której mowa w art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 2267)?
Postanowienie SN z dnia 10 maja 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 1315/22)

Umorzono postępowanie przed Sądem Najwyższym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 50/23...
III CZP 49/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 28 września 2023 r.
Data orzeczenia: 22 maja 2024 r.

Czy zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynikłe ze zgłoszenia wierzytelności po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności, wpłacone przez wierzyciela na rachunek bankowy wskazany przez syndyka na podstawie przepisów art. 235 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku - Prawo upadłościowe (w brzmieniu tych przepisów nadanym ustawą o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw z dnia 30 sierpnia 2019 roku [Dz.U. z 2019 r. poz. 1802]);
1. wchodzą w skład masy upadłości, oraz
2. czy wydatkowanie tych kosztów przez syndyka podlega kontroli sędziego-komisarza w ramach rozpoznawania sprawozdania rachunkowego na podstawie art. 168 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (w brzmieniu jw.) bądź w ramach nadzoru sprawowanego na podstawie art. 152 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. -Prawo upadłościowe (w brzmieniu jw.)?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2024 r.

Poniesione przez wierzyciela zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynikłe ze zgłoszenia wierzytelności po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności nie wchodzą w skład masy upadłości, a ich wydatkowanie przez syndyka nie podlega kontroli sędziego-komisarza w ramach rozpoznania sprawozdania rachunkowego.

szczegóły dla sygnatury III CZP 49/23...
III CZP 48/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 15 września 2023 r.
Data orzeczenia: 13 czerwca 2024 r.

Czy w sprawie zainicjowanej pozwem wniesionym z zachowaniem terminu, o którym mowa w art. 505³⁷§ 2 zd. 1 k.p.c., sąd rozstrzygając o kosztach procesu na żądanie strony zgłoszone zgodnie z art. 505³⁷ § 2 zd. 2 k.p.c. powinien uwzględnić dwie opłaty za czynności pełnomocnika będącego radcą prawnym, tj. odrębnie za czynności podjęte w toku elektronicznego postępowania upominawczego i postępowania rozpoznawczego prowadzonego z wyłączeniem przepisów regulujących to postępowanie odrębne, czy też uwzględnić należy jedynie jedną opłatę?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2024 r.

W sprawie wszczętej powództwem wytoczonym zgodnie z art. 505³⁷ § 2 zdanie pierwsze k.p.c. sąd orzeka o kosztach zastępstwa procesowego z uwzględnieniem jednej opłaty, którą określa według stawek za czynności radcy prawnego lub adwokata, właściwych ze względu na wartość i przedmiot sprawy oraz rodzaj postępowania.

szczegóły dla sygnatury III CZP 48/23...
III CZP 47/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 14 września 2023 r.
Data orzeczenia: 11 kwietnia 2024 r.

Czy żołnierz pełniący zawodową służbę wojskową niebędący adwokatem lub radcą prawnym mógł być pełnomocnikiem procesowym Skarbu Państwa w sprawie cywilnej, w stanie prawnym ukształtowanym przepisami ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1414 ze zm.) i czy może nim być w aktualnie obowiązującym stanie prawnym kreowanym przepisami ustawy z 11 marca 2022r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2022 r., poz. 655).

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2024 r.

Żołnierz pełniący zawodową służbę wojskową niebędący adwokatem lub radcą prawnym nie może być pełnomocnikiem procesowym Skarbu Państwa w sprawie cywilnej.

szczegóły dla sygnatury III CZP 47/23...
III CZP 45/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 11 lipca 2023 r.

Czy Sąd Najwyższy rozpoznając skargę kasacyjną jest związany wcześniejszym orzeczeniem wydanym w postępowaniu kasacyjnym (art. 398⁹ i art. 398²⁰ w zw. z art. 365 § 1 k.p.c. oraz art. 398²¹ w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.), jeżeli w wydaniu tego orzeczenia brała udział osoba powołana do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa działającej w oczywiście wadliwym (niekostytucyjnym) trybie lub składzie na podstawie przepisów, których niekonstytucyjność stwierdzono w wyroku Trybunału Konstytucyjnego?
Postanowienie SN z dnia 26 października 2022 r. z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 176/22)

szczegóły dla sygnatury III CZP 45/23...
III CZP 46/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 11 lipca 2023 r.
Data orzeczenia: 27 marca 2025 r.

1. czy podstawą roszczenia odszkodowawczego wynikającego z wypłacenia osobie prowadzącej niepubliczne przedszkole dotacji w zaniżonej wysokości jest przepis art. 471 k.c. stosowany per analogiam w zw. z art. 90 ust. 2b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2016 r.), czy też przepis art. 417 k.c.?;
2. czy w sytuacji opisanej w pkt 1 wysokości uszczerbku majątkowego objętego kompensacją odpowiada równowartość niepokrytych zaniżoną dotacją wydatków poniesionych przez uprawniony podmiot na cele związane z prowadzeniem przedszkola niepublicznego w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej, czy też wysokość tego uszczerbku wyznacza różnica między kwotą dotacji należnej na podstawie art. 90 ust. 2b ww. ustawy a kwotą faktycznie wypłaconą przez gminę, w tym zwłaszcza, czy naprawienie szkody obejmuje w takim przypadku korzyści utracone z art. 361 § 2 k.c.?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2025 r.

W razie wypłacenia zaniżonej dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 2b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2016 r. (ostatnio tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 1943) - osobie prowadzącej niepubliczne przedszkole przysługuje w granicach określonych w art. 361 § 2 k.c. roszczenie odszkodowawcze na podstawie art. 471 k.c. stosowanego per analogiam z tytułu szkody spowodowanej wydatkowaniem własnych środków na realizację zadań podlegających dofinansowaniu dotacją.

szczegóły dla sygnatury III CZP 46/23...
III CZP 44/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 6 lipca 2023 r.
Data orzeczenia: 10 października 2024 r.

Jaki skutek procesowy wywołuje żądanie wyłączenia sędziego od rozpoznania sprawy oparte na okolicznościach powołania tego sędziego, w szczególności czy uwzględnienie takiego żądania i następnie ustalenie składu sądu bez tego sędziego prowadzi do sprzeczności składu sądu orzekającego z przepisami prawa?
Postanowienie SN z dnia 17 marca 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 1371/22)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2024 r.

1. Żądanie sędziego lub wniosek o wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy oparte wyłącznie na okolicznościach towarzyszących powołaniu tego sędziego nie wywołuje skutków prawnych; w takiej sytuacji stosuje się per analogiam art. 53¹ § 2 i 3 k.p.c.
2. W razie uwzględnienia żądania lub wniosku, o których mowa w punkcie 1, postanowienie o wyłączeniu sędziego podlega uchyleniu na podstawie art. 359 § 2 k.p.c.
3. Rozpoznanie sprawy przez sąd w składzie bez sędziego, co do którego wydano postanowienie o wyłączeniu na podstawie żądania lub wniosku, o których mowa w punkcie 1, prowadzi do sprzeczności składu sądu orzekającego z przepisami prawa (art. 379 pkt 4 k.p.c.).
4. Nadaje uchwale moc zasady prawnej i ustala, że przyjęta w uchwale wykładnia prawa obowiązuje od dnia jej podjęcia.

Sąd Najwyższy postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej

szczegóły dla sygnatury III CZP 44/23...
III CZP 42/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 19 czerwca 2023 r.
Data orzeczenia: 23 listopada 2023 r.

Czy w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy prawa na podstawie art. 823 k.p.c. w związku z bezczynnością wierzyciela, jeśli postępowanie egzekucyjne uprzednio zostało zawieszone na wniosek wierzyciela w związku z zwarciem pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem porozumienia co do sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, zawarcie tego porozumienia przenosi obowiązek poniesienia opłaty egzekucyjnej ustalonej na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 210 ze zm.) z wierzyciela na dłużnika?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2023 r.

W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego z mocy prawa na podstawie art. 823 k.p.c., jeżeli postępowanie egzekucyjne zostało uprzednio zawieszone na wniosek wierzyciela w związku z zawarciem porozumienia między nim a dłużnikiem co do sposobu lub terminu spełnienia świadczenia, opłata egzekucyjna ustalona na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych obciąża dłużnika.

szczegóły dla sygnatury III CZP 42/23...
III CZP 43/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 19 czerwca 2023 r.
Data orzeczenia: 25 października 2023 r.

Czy do rozpoznania sprawy cywilnej w cywilnym wydziale odwoławczym właściwy jest skład jednoosobowy według art. 15zss¹ ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.), czy skład trzyosobowy wynikający z art. 367 § 3 k.p.c.?

Dnia 25 października 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 43/23...
III CZP 41/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 2 czerwca 2023 r.
Data orzeczenia: 20 grudnia 2023 r.

Czy wniosek o sporządzenie pisemnego uzasadnienia postanowienia i doręczenie tego postanowienia wraz z uzasadnieniem podlega opłacie stałej w wysokości 100 zł, o której stanowi art. 25b ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity - Dz.U. z 2022 roku poz. 1125), w przypadku, gdy sporządzenie uzasadnienia jest niemożliwe?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2023 r.

W przypadku zawiadomienia strony lub jej pełnomocnika o niemożliwości sporządzenia uzasadnienia postanowienia podlegającego zaskarżeniu, wniesienie zażalenia od tego postanowienia nie jest uwarunkowane skutecznym złożeniem wniosku o sporządzenie uzasadnienia i doręczenie postanowienia wraz z uzasadnieniem.

szczegóły dla sygnatury III CZP 41/23...
III CZP 40/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 29 maja 2023 r.
Data orzeczenia: 16 kwietnia 2024 r.

Czy zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1073) w sprawach nabycia lub utraty członkostwa w stowarzyszeniu ogrodowym droga sądowa jest - do czasu wyczerpania postępowania wewnątrzorganizacyjnego - niedopuszczalna w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 1 k.p.c., czy też przewidziane w art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych wyczerpanie postępowania wewnątrzorganizacyjnego stanowi przesłankę merytorycznej zasadności powództwa w sprawie nabycia lub utraty członkostwa w stowarzyszeniu ogrodowym, a sąd rozpoznający sprawę jest kompetentny do dokonania oceny, czy sposób procedowania przez organy stowarzyszenia ogrodowego nie wskazuje na wykorzystywanie przez nią postępowania wewnątrzorganizacyjnego w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem uprawnienia do jego przeprowadzenia?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2024 r.

Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy z 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1073) w sprawach nabycia lub utraty członkostwa w stowarzyszeniu ogrodowym droga sądowa jest niedopuszczalna do chwili wyczerpania postępowania wewnątrzorganizacyjnego lub upływu terminu określonego w art. 50 ust. 2 powołanej ustawy.

szczegóły dla sygnatury III CZP 40/23...
III CZP 39/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 25 maja 2023 r.

Czy skarga kasacyjna powinna zawierać wszystkie elementy pierwszego pisma w sprawie (art. 126 § 2 w zw. z art. 398⁴ § 3 k.p.c.), w szczególności wskazanie adresów stron, czy wystarczające jest, gdy - oprócz wymagań właściwych dla skargi kasacyjnej - spełnia ona wymagania przewidziane dla każdego pisma procesowego (art. 126 § 1 w zw. z art. 398⁴ § 3 k.p.c.)?
Postanowienie SN z dnia 17 marca 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt III CZ 488/22)

szczegóły dla sygnatury III CZP 39/23...
III CZP 37/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 23 maja 2023 r.
Data orzeczenia: 22 listopada 2023 r.

Czy, z uwagi na fakt, że uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2023 r. (III PZP 6/22) została wydana z rażącym przekroczeniem kompetencji albowiem jej skutek (poprzez nadanie mocy zasady prawnej) polega na praktycznym wyeliminowaniu z systemu prawnego art. 15zzs¹ ust.1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. „o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych” (Dz. U. z 2021 poz.2095 tekst jednolity z późn. zm.) do czego uprawniony jest wyłącznie Trybunał Konstytucyjny, jest ona wiążąca dla wszystkich składów w Sądzie Najwyższym i odstąpić od niej można tylko w ramach procedury przewidzianej w art. 88 ustawy „o Sądzie Najwyższym”?

Dnia 22 listopada 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 37/23...
III CZP 38/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 23 maja 2023 r.
Data orzeczenia: 14 maja 2024 r.

Czy w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami (art. 567 § 1 i 3 w związku z art. 684 k.p.c.) sąd z urzędu rozstrzyga także o roszczeniach wynikających z nieusprawiedliwionego rozporządzenia składnikami majątku wspólnego przez jednego z małżonków na własne potrzeby przed ustaniem wspólności majątkowej małżeńskiej?
Postanowienie SN z dnia 10 marca 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 569/22)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2024 r.

W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami (art. 567 § 1 i 3 w zw. z art. 684 k.p.c.) sąd z urzędu rozstrzyga także o roszczeniach wynikających z nieusprawiedliwionego rozporządzenia składnikami majątku wspólnego przez jednego z małżonków na własne potrzeby przed ustaniem wspólności majątkowej małżeńskiej.

szczegóły dla sygnatury III CZP 38/23...
III CZP 36/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 19 maja 2023 r.
Data orzeczenia: 8 listopada 2023 r.

Czy wykreślenie spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego na skutek ukończenia postępowania upadłościowego podziałem funduszów masy (art. 217 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 z późn. zm.) doprowadziło do wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego gruntu wykreślonej spółdzielni, które to prawo przed wykreśleniem spółdzielni z rejestru, nie zostało skutecznie zbyte na rzecz innego podmiotu?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2023 r.

W stanie prawnym przed wejściem w życie art. 25e ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz.U. z 2022 r., poz. 1683 ze zm.) wykreślenie spółdzielni z Krajowego Rejestru Sądowego na skutek ukończenia postępowania upadłościowego podziałem funduszów masy (art. 217 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe, tekst jedn.: Dz.U. z 1991 r. Nr 118, poz. 512 ze zm.) prowadziło do wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego gruntu przysługującego spółdzielni, a nie sprzedanego w postępowaniu upadłościowym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 36/23...
III CZP 35/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 18 maja 2023 r.
Data orzeczenia: 14 grudnia 2023 r.

1. czy rozpoznanie przez sąd drugiej instancji apelacji od wyroku sądu pierwszej instancji w składzie jednego sędziego ukształtowanym na podstawie art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 4 zd. 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.), stanowi przyczynę nieważności postępowania z powodu sprzeczności składu sądu z przepisami prawa w świetle art. 379 pkt 4 intus k.p.c.?
w przypadku odpowiedzi pozytywnej:
2. czy wskutek niezastosowania przez sąd powszechny art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 4 zd. 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tj. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.) zgodnym z przepisami prawa - w rozumieniu art. 379 pkt 4 intus a contrario k.p.c. - jest skład sądu drugiej instancji rozpoznający apelację od wyroku sądu pierwszej instancji ukształtowany na podstawie art. 367 § 3 k.p.c., czy też na podstawie art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 4 zd. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.)?

Umorzono postępowanie przed Sądem Najwyższym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 35/23...
III CZP 34/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 17 maja 2023 r.
Data orzeczenia: 26 października 2023 r.

Czy w przypadku, gdy przyczyną rozwiązania umowy leasingu na mocy porozumienia stron (per facta concludentia) było dopuszczenie się przez korzystającego zwłoki z zapłatą finansującemu co najmniej jednej raty wynagrodzenia pieniężnego, do rozliczenia umowy znajduje zastosowanie per analogiam art. 709¹⁵ k.c., czy też wyłącznie art. 471 k.c.?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2023 r.

Jeżeli umowa leasingu została rozwiązana na mocy porozumienia stron, art. 709¹⁵ k.c. nie stosuje się, chyba że strony postanowiły inaczej.

szczegóły dla sygnatury III CZP 34/23...
III CZP 33/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 16 maja 2023 r.

1. czy rozpoznanie przez sąd drugiej instancji zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji w składzie jednego sędziego ukształtowanym na podstawie art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 4 zd. 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.), stanowi przyczynę nieważności postępowania z powodu sprzeczności składu sądu z przepisami prawa w świetle art. 379 pkt 4 intus k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c.?;
w przypadku odpowiedzi pozytywnej:
2. czy wskutek niezastosowania przez sąd powszechny art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 4 zd. 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j.: Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.) zgodnym z przepisami prawa - w rozumieniu art. 379 pkt 4 intus a contrario k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c., jest skład trzech sędziów sądu drugiej instancji na podstawie art. 397 § 1 k.p.c., czy też na podstawie art. 15zzs¹ ust. 1 pkt 4 zd. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095 ze zm.)?

Umorzono postępowanie przed Sądem Najwyższym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 33/23...
III CZP 32/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 12 maja 2023 r.
Data orzeczenia: 14 grudnia 2023 r.

Czy sąd pierwszej instancji w składzie jednego sędziego jako przewodniczącego i dwóch ławników, ukształtowany na podstawie zarządzenia Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 6 lipca 2021 r., rozpoznający sprawę po wejściu w życie art. 15 zzs¹ ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczegółowych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 2095), był sądem ustanowionym zgodnie z przepisami prawa?,
a w wypadku udzielenia odpowiedzi negatywnej:
Czy wobec sprzeczności składu sądu z przepisami prawa zachodziła nieważność postępowania (art. 379 pkt 4 k.p.c.)?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2023 r.

W sprawach o rozwód, zarówno niezakończonych do 3 lipca 2021 r., jak i wszczętych w okresie od 3 lipca 2021 r. do 14 kwietnia 2023 r., sąd pierwszej instancji orzeka w składzie jednego sędziego, chyba że prezes sądu zarządził rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów. W razie rozpoznania takiej sprawy w składzie jednego sędziego i dwóch ławników zachodzi nieważność postępowania (art. 379 pkt 4 k.p.c.).

szczegóły dla sygnatury III CZP 32/23...
III CZP 30/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 10 maja 2023 r.

Czy sąd drugiej instancji, rozpoznając apelację od wyroku uwzględniającego żądanie główne, oparte na założeniu nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z umowy (zwłaszcza na założeniu nieważności umowy), i uznając żądanie główne za nieuzasadnione, powinien rozpoznać żądanie ewentualne, oparte na założeniu abuzywności niektórych postanowień tej umowy, nieprowadzącej jednak do nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z tej umowy, o którym to żądaniu sąd pierwszej instancji nie orzekł, czy też powinien uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania (art. 386 § 4 k.p.c.)?
Postanowienie SN z dnia 21 lutego 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt III CZ 403/22)

Umorzono postępowanie przed Sądem Najwyższym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 30/23...
III CZP 31/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 10 maja 2023 r.
Data orzeczenia: 19 czerwca 2024 r.

Czy stronie przysługuje prawo zatrzymania (art. 496 w zw. z art. 497 k.c.), jeżeli podlegające zwrotowi świadczenia wzajemne obu stron umowy mają charakter pieniężny?
Postanowienie SN z dnia 17 marca 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 1486/22)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2024 r.

Prawo zatrzymania (art. 496 k.c.) nie przysługuje stronie, która może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony.

szczegóły dla sygnatury III CZP 31/23...
III CZP 29/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 4 maja 2023 r.

Czy w przypadku wygrania sprawy przez współuczestników materialnych w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 k.p.c., reprezentowanych przez tego samego adwokata lub radcę prawnego, zwrot kosztów zastępstwa procesowego powinien być przyznany w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu jednego pełnomocnika, czy też jego wielokrotności, w zależności od liczby współuczestników, których reprezentował?
ewentualnie, w przypadku przyjęcia, że zwrot ten powinien obejmować wynagrodzenie jednego pełnomocnika:
W jaki sposób należy zasądzić koszty zastępstwa procesowego należne współuczestnikom materialnym w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 k.p.c., pozostającym w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej, reprezentowanych przez tego samego adwokata lub radcę prawnego, w szczególności, czy koszty powinny być zasądzone na rzecz każdego z nich odrębnie [to jest w częściach] czy też na rzecz obojga solidarnie lub łącznie?

szczegóły dla sygnatury III CZP 29/23...
III CZP 28/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 27 kwietnia 2023 r.

1. czy podstawą roszczenia odszkodowawczego wynikającego z wypłacenia osobie prowadzącej niepubliczne przedszkole dotacji w zaniżonej wysokości jest przepis art. 471 k.c. stosowany per analogiam w zw. z art. 90 ust. 2b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2016 r.), czy też przepis art. 417 k.c.?;
2. czy w sytuacji opisanej w pkt 1 wysokości uszczerbku majątkowego objętego kompensacją odpowiada równowartość niepokrytych zaniżoną dotacją wydatków poniesionych przez uprawniony podmiot na cele związane z prowadzeniem przedszkola niepublicznego w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej, czy też wysokość tego uszczerbku wyznacza różnica między kwotą dotacji należnej na podstawie art. 90 ust 2b ww. ustawy a kwotą faktycznie wypłaconą przez gminę, w tym zwłaszcza, czy naprawienie szkody obejmuje w takim przypadku korzyści utracone z art. 361 § 2 k.c.?

Umorzono postępowanie przed Sądem Najwyższym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 28/23...
III CZP 27/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 24 kwietnia 2023 r.
Data orzeczenia: 25 października 2023 r.

Czy koniec terminu przedawnienia roszczenia, do którego ma zastosowanie art. 5 ust. 2 zdanie drugie ustawy z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 1104), nie krótszego niż dwa lata, przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego?

Dnia 25 października 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 27/23...
III CZP 26/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 11 kwietnia 2023 r.
Data orzeczenia: 8 listopada 2024 r.

Czy pomiędzy żądaniem, zgłoszonym jako ewentualne, zwrotu nienależnego świadczenia obejmującego raty spłacone w wykonaniu nieważnej umowy kredytu, zawierającej abuzywne klauzule waloryzacyjne a dochodzonym jako główne żądaniem zwrotu nienależnego świadczenia obejmującego część tych rat stanowiących nadpłatę z powodu bezskuteczności niedozwolonych postanowień umownych zachodzi wewnątrzprocesowa zależność warunkująca kolejność ich rozpoznania?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2024 r.

Sąd jest związany kolejnością żądań określoną przez powoda także wtedy, gdy powód żąda zwrotu nienależnego świadczenia obejmującego część nadpłaconych rat z powodu bezskuteczności niedozwolonych postanowień umowy kredytu, a ewentualnie zwrotu nienależnego świadczenia spełnionego w wykonaniu nieważnej umowy kredytu.

szczegóły dla sygnatury III CZP 26/23...
III CZP 23/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 3 kwietnia 2023 r.
Data orzeczenia: 18 października 2023 r.

Czy termin na wykonanie przed dłużnika czynności, której inna osoba wykonać za niego nie może, a której wykonanie zależy wyłącznie od jego woli, wskazany przez Sąd na podstawie art. 1051¹ § 1 k.p.c. w zw. z art. 1050 § 1 k.p.c., w sytuacji gdy Sąd nie odwołał się do daty prawomocności postanowienia, biegnie od dnia uprawomocnienia się postanowienia, czy od dnia ogłoszenia postanowienia?

Dnia 18 października 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 23/23...
III CZP 24/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 3 kwietnia 2023 r.
Data orzeczenia: 20 października 2023 r.

Czy zgodnie z art. 15zzs⁹ ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t. j. Dz. U. z 2021 roku, poz. 2095, ze zm.) datą, w jakiej uznaje się pismo za doręczone, w przypadku braku zapoznania się przez odbiorcę z pismem umieszczonym w portalu informacyjnym jest czternasty dzień od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym czy też dzień następny?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2023 r.

Datą doręczenia pisma w przypadku określonym w art. 15zzs⁹ ust. 3 zdanie drugie ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (jedn. tekst: Dz. U. z 2023 r., poz. 1327) jest dzień następujący po upływie 14 dni od dnia umieszczenia pisma w portalu informacyjnym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 24/23...
III CZP 25/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 3 kwietnia 2023 r.
Data orzeczenia: 12 października 2023 r.

Czy zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie zwrotu wniosku o ogłoszenie upadłości wydane na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu (art. 219 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe z dnia 28 lutego 2003 roku, tj. z dnia 9 czerwca 2022 r„ Dz. U z 2022 roku, poz. 1520, w zw. z art. 35 tej ustawy) jest zarządzeniem nieistniejącym w sytuacji, gdy zostało w chwili wydania wraz z uzasadnieniem utrwalane wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym (art. 219 ust. 1a ustawy Prawo upadłościowe w zw. z art. 35 tej ustawy), podpis został złożony przez przewodniczącego tylko raz, a wizualizacja (podgląd) tak utrwalonego zarządzenia i uzasadnienia w formie dokumentu elektronicznego i jego wydruk wskazują, że podpis został złożony wyłącznie pod całym dokumentem obejmującym sentencję zarządzenia i jego uzasadnienie?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2023 r.

Zarządzenie przewodniczącego w przedmiocie zwrotu wniosku o ogłoszenie upadłości wydane na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu, utrwalone w chwili wydania wraz z uzasadnieniem wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, jest zarządzeniem istniejącym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 25/23...
III CZP 21/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 28 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 22 maja 2024 r.

Czy art. 115 k.c. stosuję się do biegu przedawnienia?
Postanowienie SN z dnia 7 lutego 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 1946/22)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2024 r.

Artykuł 115 k.c. nie ma zastosowania do upływu terminu przedawnienia.

szczegóły dla sygnatury III CZP 21/23...
III CZP 22/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 28 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 3 października 2023 r.

Czy osoba prawna może domagać się od osoby, która naruszyła jej dobra osobiste, zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 43 k.c.?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2023 r.

Artykuł 448 k.c. (obecnie art. 448 § 1 k.c.) stosuje się odpowiednio do osób prawnych (art. 43 k.c.).

szczegóły dla sygnatury III CZP 22/23...
III CZP 19/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 27 marca 2023 r.

Czy w sprawie majątkowej, w której dochodzone są w ramach żądania głównego i żądania ewentualnego roszczenia o ustalenie i zapłatę:
- wartość przedmiotu sporu określa suma wartości roszczenia o ustalenie i roszczenia o zapłatę, czy też wyłącznie wartość roszczenia o zapłatę?
- o wartości przedmiotu sporu decyduje zawsze wartość żądania głównego, czy też może to być wartość żądania ewentualnego, jeśli jest ona większa?

szczegóły dla sygnatury III CZP 19/23...
III CZP 20/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 27 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 20 listopada 2024 r.

Czy w przypadku, gdy większość właścicieli lokali nie wyraziła zgody na podjęcie określonej czynności przez właściciela lokali, doszło w tym zakresie do podjęcia uchwały (tzw. uchwały negatywnej) w rozumieniu art. 23 ust. 2 i art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tj Dz.U z 2021 r., poz. 1048)?
Postanowienie SN z dnia 31 stycznia 2023 r. z uzasadnieniem (sygn. akt II CSKP 267/22)

Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 2024 r.

Niepodjęcie uchwały z powodu nieuzyskania większości głosów właścicieli lokali popierających uchwałę nie może prowadzić do uwzględnienia powództwa na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali.

szczegóły dla sygnatury III CZP 20/23...
III CZP 18/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 20 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 26 października 2023 r.

Czy regulacja przepisu art. 681 k.p.c. dotyczy tylko spadkobierców zmarłych przed wszczęciem postępowania o dział spadku, czy też również spadkobierców, którzy zmarli w toku postępowania o dział spadku?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2023 r.

Stwierdzenie nabycia spadku na podstawie art. 681 k.p.c. może dotyczyć także spadkobierców, którzy zmarli po wszczęciu postępowania o dział spadku.

szczegóły dla sygnatury III CZP 18/23...
III CZP 17/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 6 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 12 października 2023 r.

Czy postanowienie wydane w postępowaniu restrukturyzacyjnym na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu (art. 197 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne w zw. z art. 209 tej ustawy) jest orzeczeniem nieistniejącym w sytuacji, gdy zostało w chwili wydania wraz z uzasadnieniem utrwalone wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym (art. 197 ust. 1a ustawy Prawo restrukturyzacyjne) i podpis został złożony przez skład sędziowski tylko raz, a wizualizacja (podgląd) tak utrwalonego postanowienia i uzasadnienia w formie dokumentu elektronicznego i jego wydruk wskazują, że podpis został złożony wyłącznie pod uzasadnieniem?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2023 r.

Postanowienie wydane w postępowaniu restrukturyzacyjnym na posiedzeniu niejawnym i uzasadnione z urzędu, utrwalone wraz z uzasadnieniem w chwili wydania wyłącznie w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe z wykorzystaniem wzorców udostępnionych w tym systemie i opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, jest orzeczeniem istniejącym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 17/23...
III CZP 16/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 2 marca 2023 r.

1. Czy udział w składzie sądu okręgowego sędziego sądu rejonowego delegowanego przez Ministra Sprawiedliwości, w trybie art. 77 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych, do pełnienia obowiązków sędziego w sądzie okręgowym - jest sprzeczny z przepisami prawa i prowadzi do nieważności postępowania w rozumieniu art. 379 pkt. 4 kpc?
2. Czy udział w składzie sądu okręgowego sędziego sądu rejonowego delegowanego przez Ministra Sprawiedliwości, w trybie art. 77 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sadów powszechnych, do pełnienia obowiązków sędziego w sądzie okręgowym, który nieformalnie pełni obowiązki zastępcy Przewodniczącego Wydziału - jest sprzeczny z przepisami prawa i prowadzi do nieważności postępowania w rozumieniu art. 379 pkt. 4 kpc?
3. Czy w przypadku dochodzenia w sprawie ustalenia nieważności umowy kredytu hipotecznego dopuszczalne jest zabezpieczenie poprzez wstrzymanie obowiązku dalszych wpłat i zobowiązanie w związku z tym do zakazu wypowiadania umowy, przekazywania informacji o zadłużeniu podmiotom zajmującym się udzielaniem informacji gospodarczych?
4. Czy uzasadniona jest wykładania art. 135 ust. 4 ustawy z 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, że przewidziany tym przepisem zakaz wszczęcia postępowania zabezpieczającego oznacza zakaz wszczęcia jakiekolwiek postępowania zabezpieczającego, tym wydanie postanowienia zabezpieczającego powództwo, a zwłaszcza gdy zabezpieczenie ma polegać na ochronie interesów konsumenta, wnoszącego o ustalenie nieistnienia zobowiązania z kredytu i ma polegać na wstrzymaniu obowiązku uiszczania dalszych nienależnych świadczeń?

szczegóły dla sygnatury III CZP 16/23...
III CZP 15/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 1 marca 2023 r.
Data orzeczenia: 3 października 2023 r.

Czy zwolnienie przez Okręgową Radę Adwokacką występującego dotychczas w postępowaniu pełnomocnika procesowego strony, ustanowionego przez Sąd z urzędu, oraz wyznaczenie w jego miejsce przez Okręgową Radę Adwokacką nowego pełnomocnika procesowego z urzędu jest prawnie skuteczne w sytuacji, gdy taka decyzja Okręgowej Rady Adwokackiej podjęta jest samodzielnie tj. bez uprzedniego wniosku Sądu o wyznaczenie nowego pełnomocnika procesowego strony oraz, gdy wcześniej Sąd oddalił już wniosek dotychczasowego pełnomocnika procesowego o zwolnienie go od obowiązku zastępowania strony w procesie na zasadzie art. 118 § 3 kpc a contrario?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 3 października 2023 r.

Właściwa okręgowa rada adwokacka, do której adwokat ustanowiony przez sąd skierował wniosek o zwolnienie z obowiązku zastępowania strony w postępowaniu, nie może skutecznie zwolnić go z tego obowiązku.

szczegóły dla sygnatury III CZP 15/23...
III CZP 14/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 22 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 18 października 2023 r.

I. Czy przepis art. 110 ust. 4 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) jest przepisem szczególnym, o którym mowa w art. 118 k.c., określającym ogólne terminy przedawnienia roszczeń;
w przypadku odpowiedzi pozytywnej:
II. czy roszczenie regresowe Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych do osoby, która zaniechała zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego (art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych) przedawnia się z upływem trzech lat od dnia spełnienia świadczenia;
w przypadku odpowiedzi negatywnej na pierwsze pytanie:
III. czy dla roszczenia regresowego Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych do osoby, która zaniechała zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego (art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych) termin przedawnienia wyznacza przepis art. 442¹ § 1 k.c.

Dnia 18 października 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 14/23...
III CZP 12/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 21 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 19 października 2023 r.

Czy w procesie przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu konieczny jest po stronie powodowej udział wszystkich kredytobiorców?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2023 r.

W sprawie przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu nie zachodzi po stronie powodowej współuczestnictwo konieczne wszystkich kredytobiorców.

szczegóły dla sygnatury III CZP 12/23...
III CZP 13/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 21 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 3 października 2023 r.

I. Czy zażalenie na postanowienie, które nie zostało podpisane :
- podlega odrzuceniu jako wniesione co do orzeczenia nieistniejącego
czy
- skutkuje uchyleniem orzeczenia i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania, gdyż brak podpisu stanowi istotną wadę zaskarżonej czynności, która zgodnie z art. art. 324 § 3 kpc powinna być sygnowana podpisem
II. Czy - w przypadku odpowiedzi, że postanowienie podlega uchyleniu - jest to postanowienie oparte na art. 386 § 2 w zw. z art 397 § 2 kpc czy innej, np. prowadzącej do sentencji „zmienia przez uchylenie postanowienia”?

Dnia 3 października 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 13/23...
III CZP 11/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 15 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 26 października 2023 r.

1. Czy były agent nabywa prawo do prowizji od umów zawartych przez niego z klientami w czasie trwania umowy agencyjnej (art. 761 § 1 k.c.), w sytuacji gdy spełnienie świadczenia przez klienta (art. 761³ § 1 k.c.), nastąpiło po ustaniu umowy agencyjnej w związku z upływem czasu na który została zawarta?
2. Czy umowa agencyjna zawarta na czas oznaczony może ustanawiać po stronie dającego zlecenie prawo do jednostronnej zmiany wysokości prowizji w powiązaniu z prawem agenta do rozwiązania umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia w przypadku nieakceptowania dokonanej zmiany?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2023 r.

1. podjął uchwałę:
Były agent nabywa prawo do prowizji od umów zawartych przez niego z klientami w czasie trwania umowy agencyjnej, także gdy spełnienie świadczenia przez klienta nastąpiło po ustaniu umowy agencyjnej (art. 761 § 1 w zw. z art. 761³ § 1 k.p.c.). Jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że prowizja obliczona od spełnionego świadczenia obejmuje wynagrodzenie nie tylko za zawarcie umowy, lecz także za późniejszą obsługę klienta, byłemu agentowi przysługuje odpowiednia część prowizji.
2. odmówił podjęcia uchwały w pozostałym zakresie.

szczegóły dla sygnatury III CZP 11/23...
III CZP 9/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 9 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 19 października 2023 r.

Czy koszty, o których mowa w art. 4 ust. 1 i 1¹ ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. poz. 1208) obejmują świadczenia na fundusz remontowy, a w konsekwencji czy zgodnie z art. 505 punkt 1) ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360) w zw. z art. 831 § 1 punkt 10) ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1805) wierzytelności spółdzielni mieszkaniowych z tytułu opłat na fundusz remontowy nie mogą być umorzone przez potrącenie?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2023 r.

Wierzytelność przysługująca spółdzielni mieszkaniowej z tytułu opłat na fundusz remontowy może być umorzona przez potrącenie.

szczegóły dla sygnatury III CZP 9/23...
III CZP 10/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 9 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 25 października 2023 r.

Czy w razie oddalenia powództwo konsumenta przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy o kredyt indeksowany do waluty obcej, konsument może dochodzić od banku zapłaty należności z tytułu nadpłaconych rat kredytu, opierając swoje roszczenie na tej podstawie, że istnieją w umowie niedozwolone postanowienia, składające się na cały mechanizm indeksacji?

Dnia 25 października 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 10/23...
III CZP 8/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 7 lutego 2023 r.
Data orzeczenia: 18 października 2023 r.

Czy wydatki na ekspertyzę poniesione przez podmiot zajmującym się profesjonalnie skupem wierzytelności od poszkodowanych w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych i szacowaniem szkód komunikacyjnych oraz ich dochodzeniem na drodze sądowej pozostają w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym i wchodzą w zakres odszkodowania (art. 361 k.c.) należnego od ubezpieczyciela sprawcy szkody w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych?

Dnia 18 października 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 8/23...
III CZP 6/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 24 stycznia 2023 r.
Data orzeczenia: 5 kwietnia 2024 r.

Czy w przypadku złożenia przez wierzyciela wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego po śmierci dłużnika zachodzi podstawa do pobrania od wierzyciela opłaty egzekucyjnej, o której mowa w art. 30 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 210 ze zm.)

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2024 r.

Złożenie przez wierzyciela wniosku o wszczęcie egzekucji przeciwko zmarłemu dłużnikowi może stanowić oczywiście niecelowe wszczęcie postępowania egzekucyjnego w rozumieniu art. 30 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 377).

szczegóły dla sygnatury III CZP 6/23...
III CZP 7/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 24 stycznia 2023 r.

Czy w świetle art. 135 ust. 4 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji (Dz.U.2022 poz. 2253, tj.), w czasie trwania przymusowej restrukturyzacji Banku niedopuszczalne jest wszczęcie w stosunku do tego podmiotu jakiegokolwiek postępowania zabezpieczającego, czy tylko takiego, które jest skierowane do majątku podmiotu w restrukturyzacji?

szczegóły dla sygnatury III CZP 7/23...
III CZP 5/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 20 stycznia 2023 r.
Data orzeczenia: 12 października 2023 r.

Czy wytoczenie przeciwko bankowi powództwa przyjmującego za podstawę niedozwolony w myśl art. 385¹§ 1 k.c. charakter postanowień umowy kredytu, dotyczących indeksacji lub denominacji kredytu względem CHF, przez kredytobiorcę będącego sędzią orzekającym w sądzie pierwszej instancji stanowi okoliczność wywołującą uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności takiego sędziego w myśl art. 49 k.p.c. w sprawie wszczętej z takiego powództwa przez innego kredytobiorcę przeciwko temu lub innemu bankowi?

Dnia 12 października 2023 r. Sąd Najwyższy postanowił odmówić podjęcia uchwały

Odmówiono podjęcia uchwały

szczegóły dla sygnatury III CZP 5/23...
III CZP 4/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 19 stycznia 2023 r.
Data orzeczenia: 18 października 2023 r.

Czy osoba, której powołanie na stanowisko komornika sądowego wygasło z mocy prawa ze względu na rezygnację z pełnienia obowiązków komornika na podstawie art. 15a ust. 1a punkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (tj. Dz.U. z 2017 r., poz. 1277, ze zm., obecnie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, Dz.U. z 2018, poz. 881, ze zm.), a która pełniąc obowiązki komornika sądowego wydała postanowienie o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego, uchylone przez sąd w trybie nadzoru nad egzekucją na podstawie art. 759 § 2 k.p.c., jest osobą uprawnioną w myśl art. 770 § 5 k.p.c. do wniesienia zażalenia na to postanowienie sądu jako „inna osoba, której to postanowienie dotyczy”?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2023 r.

Osoba, której powołanie na stanowisko komornika sądowego wygasło z mocy prawa ze względu na rezygnację z pełnienia obowiązków komornika, a która pełniąc te obowiązki wydała postanowienie o ustaleniu kosztów postępowania egzekucyjnego uchylone przez sąd w trybie nadzoru nad egzekucją na podstawie art. 759 § 2 k.p.c., jest osobą uprawnioną w myśl art. 770 § 5 k.p.c. do wniesienia zażalenia na to postanowienie sądu jako „inna osoba, której to postanowienie dotyczy.

szczegóły dla sygnatury III CZP 4/23...
III CZP 3/23

Skład 7 sędziów

Data wpływu: 16 stycznia 2023 r.

Czy właścicielowi nieruchomości, której wartość zmniejszyła się na skutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania, jednak bez związku ze szczegółowymi ograniczeniami wynikającymi z art. 135 ust. 3a Prawa ochrony środowiska, przysługuje odszkodowanie na podstawie art. 129 ust. 2 tej ustawy?
Postanowienie SN z dnia 28 października 2022 r. z uzasadnieniem. (sygn. akt II CSKP 678/22)

szczegóły dla sygnatury III CZP 3/23...
III CZP 2/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 12 stycznia 2023 r.
Data orzeczenia: 25 października 2023 r.

Czy na administracyjny tytuł wykonawczy obejmujący zobowiązanie podatkowe, które było zabezpieczone hipoteką przymusową, może zostać nadana klauzula wykonalności w celu zaspokojenia tego zobowiązania w planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji sądowej przeprowadzonej z nieruchomości obciążonej tą hipoteką?

Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 października 2023 r.

Administracyjny tytuł wykonawczy obejmujący zobowiązanie podatkowe zabezpieczone hipoteką przymusową podlega zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności w celu zaspokojenia tego zobowiązania z kwoty przyznanej wierzycielowi w planie podziału sumy uzyskanej z egzekucji sądowej z nieruchomości obciążonej tą hipoteką.

szczegóły dla sygnatury III CZP 2/23...
III CZP 1/23

Skład 3 sędziów

Data wpływu: 10 stycznia 2023 r.

Czy w stanie prawnym wprowadzonym od dnia 7 listopada 2019 r. ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r., poz. 1469 z późn. zm.) przysługuje zażalenie na zarządzenie przewodniczącego, którego przedmiotem jest wezwanie strony do uiszczenia zaliczki na poczet wydatków, na przykład na wynagrodzenie dla kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu (art. 394 § 1 pkt 6 k.p.c.), a w przypadku pozytywnej odpowiedzi na powyższe pytanie, który sąd jest właściwy do rozpoznania tego zażalenia, czy sąd pierwszej instancji w innym składzie (art. 394^1a § 1 k.p.c.), czy sąd drugiej instancji?

Umorzono postępowanie przed Sądem Najwyższym.

szczegóły dla sygnatury III CZP 1/23...

Roczniki: