POSTANOWIENIE
Dnia 9 lipca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Wąsek-Wiaderek (przewodniczący)
SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca)
SSN Michał Laskowski
w sprawie M. R.,
skazanego z art. 271 § 3 k.k. i in.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 430 § 1 k.p.k.,
w dniu 11 czerwca 2025 r.,
z urzędu, kwestii dopuszczalności apelacji obrońcy skazanego
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z dnia 8 stycznia 2025 r., sygn. akt II AKo 240/24,
w przedmiocie wznowienia postępowania
zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy
z dnia 7 listopada 2022 r., sygn. akt IV Ka 591/22,
p o s t a n o w i ł:
1. pozostawić apelację bez rozpoznania;
2. koszami sądowymi postępowania odwoławczego obciążyć M. R.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny w Gdańsku, działając z urzędu, wyrokiem z dnia 8 stycznia 2025 r., sygn. akt II AKo 240/24, wznowił postępowanie zakończone wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 7 listopada 2022 r., sygn. akt IV Ka 591/22, utrzymującym w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 29 marca 2022 r., sygn. akt IX K 992/19, w zakresie pkt 1 (skazanie za przestępstwo skarbowe z art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 2 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 2 § 2 k.k.s. w zw. z art. 8 § 1 k.k.s. w zw. z art. 2 § 2 k.k.s. i wymierzenia za nie kary grzywny) oraz pkt. 4 wyroku Sądu meriti (rozstrzygnięcie o wykonaniu kary w związku z idealnym zbiegiem ww. przestępstwa skarbowego i przestępstwa powszechnego), a następnie uchylił ww. pkt 1 wyroku Sądu Rejonowego i odnoszący się do tej części wyrok Sądu Okręgowego, i postępowanie w tym zakresie umorzył, a ponadto uchylił pkt 4 wyroku Sądu I instancji i odnoszący się do tej części wyrok Sądu II instancji.
Pismem z dnia 24 lutego 2025 r. apelację od ww. wyroku wniósł obrońca skazanego, który zaskarżył to orzeczenie co do „zaniechania wznowienia postępowania w zakresie pkt. 2, 6, 7, 9, 10, 11 wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 29 marca 2022 r., sygn. akt IX K 992/19 i odnoszącego się do tej części wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 7 listopada 2022 r., sygn. akt IV Ka 581/22”. Autor apelacji, podnosząc zarzuty obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia (art. 410 k.p.k. i art. 424 § 1 i 2 k.p.k.; art. 542 § 3 k.p.k.) oraz naruszenia prawa materialnego (art. 44 § 2 k.k.s. w zw. z art. 56 § 1 k.k.s. w zw. z art. 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i art. 7 k.k.s. w zw. z art. 8 § 1 k.k.s.; art. 44 § 1 pkt 1 k.k.s. w zw. z art. 61 § 1 k.k.s.), wniósł o uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku co do zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Apelacyjnemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania, ewentualnie zmianę zaskarżonego wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku poprzez jego wznowienie w pkt 2, 6, 7, 9, 10,11 wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 29 marca 2022 r., IX K 992/19 i odnoszącego się do tej części wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 7 listopada 2022 r., IV Ka 581/22, i wyeliminowanie z opisu czynów przypisanych czynów , które uległy przedawnieniu, zmianę treści wyroku poprzez obniżenie kar i środków karnych przy uwzględnieniu zaistniałego przedawnienia.
Prokurator, odnosząc się do apelacji, wniósł o jej nieuwzględnienie i utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Apelacja jest niedopuszczalna z mocy ustawy, co implikowało konieczność pozostawienia jej bez rozpoznania.
Zgodnie z art. 547 § 2 k.p.k., orzekając o wznowieniu postępowania, sąd uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę właściwemu sądowi do ponownego rozpoznania. Od tego orzeczenia środek odwoławczy nie przysługuje. Z kolei zgodnie art. 547 § 3 k.p.k., uchylając zaskarżone orzeczenie, sąd może wyrokiem uniewinnić oskarżonego, jeżeli nowe fakty lub dowody wskazują na to, że orzeczenie to jest oczywiście niesłuszne, albo też postępowanie umorzyć. Od wyroku uniewinniającego lub umarzającego postępowanie przysługuje środek odwoławczy. Na gruncie powołanych unormowań, w orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, zgodnie z którym „nie jest dopuszczalne (…) w apelacji wniesionej od wyroku wydanego w następstwie wznowienia postępowania kwestionowanie samej decyzji o wznowieniu oraz powiązanej z nim decyzji o uchyleniu zaskarżonego orzeczenia. Apelacja może kwestionować jedynie – o ile taki zapadnie – wydany po uchyleniu zaskarżonego orzeczenia wyrok uniewinniający lub umarzający postępowanie” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2024 r., II KA 1/23, LEX nr 3692566).
Lektura apelacji nie pozostawia tymczasem wątpliwości, że zakresem zaskarżenia objęto wyłącznie „zaniechanie rozstrzygnięcia” o wznowieniu postępowania także co do innych czynów będących przedmiotem zakończonego postępowania, nie skarżąc rozstrzygnięcia następczego po wznowieniu tj. uchylenia części wyroku Sądu a quo i umorzenia postępowania w zakresie pierwszego z przypisanych skazanemu przestępstw skarbowych. Tak sformułowany środek odwoławczy jest niedopuszczalny z mocy ustawy, co – wobec jego przyjęcia – implikowało konieczność pozostawienia go bez rozpoznania na podstawie art. 430 § 1 k.p.k. w zw. z art. 429 § 1 k.p.k. w zw. z art. 547 § 2 k.p.k. (zob. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2024 r., II KA 1/23 oraz z dnia 8 grudnia 2020 r., II KA 1/20, a także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 2015 r., IV KO 22/15).
Na marginesie wolno zauważyć, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby skazany lub jego obrońca – jeżeli dostrzegają taką potrzebę i podtrzymują swoje racje co do przedwanienia karalności – działając w trybie art. 9 § 2 k.p.k., wystąpili do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z sygnalizacją podstaw do wznowienia postępowania z urzędu w zakresie wskazanym w przedmiotowej apelacji lub też wystapili do podmiotów, o których mowa w art. 521 § 1 k.p.k., o wniesienie kasacji na korzyść skazanego.
Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu, na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 637 § 1 k.p.k., obciążając skazanego koszami sądowymi postępowania odwoławczego.
Kazimierz Klugiewicz Małgorzata Wąsek-Wiaderek Michał Laskowski
[J.I.]
[a.ł]