POSTANOWIENIE
Dnia 27 sierpnia 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Artymiuk
w sprawie S. Z.
skazanego z art. 156 § 3 w zw. z § 1 pkt 2 k.k.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu w Izbie Karnej
w dniu 27 sierpnia 2025 r.,
wniosku skazanego o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach
z dnia 9 listopada 2023 r., sygn. akt II AKa 381/23,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej
z dnia 7 czerwca 2023 r., sygn. akt III K 137/22,
na podstawie art. 545 § 3 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
odmówić przyjęcia wniosku wobec jego oczywistej bezzasadności.
UZASADNIENIE
W dniu 19 marca 2025 r. do Sądu Najwyższego wpłynął wniosek S. Z. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 listopada 2023 r., sygn. akt II AKa 381/23, utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Bielsku – Białej z dnia 7 czerwca 2023 r., sygn. akt III K 137/22, w którym zawarty został również wniosek o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu do postępowania wznowieniowego. Podstawą wniosku o wznowienie jest zdaniem skazanego okoliczności nieprzeprowadzenie w toku postępowania przed Sądem Okręgowym, Sądem Apelacyjnym i Sądem Najwyższym rozpoznającym w jego sprawie kasację obrońcy badań toksykologicznych pokrzywdzonego, celem ustalenia zawartości w jego organizmie leku o nazwie B.. Do wniosku załączona została „Charakterystyk produktu leczniczego” o wskazanej wyżej nazwie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Ponieważ wniosek skazanego jest oczywiście bezzasadny należało odmówić jego przyjęcia bez podejmowania dodatkowych czynności w postaci wcześniejszego rozpoznania wniosku o wyznaczenie obrońcy z urzędu.
Podstawę takiego rozstrzygnięcia stanowi przepis art. 545 § 3 k.p.k., który przewiduje możliwość odmowy przyjęcia wniosku niepochodzącego od osoby wymienionej w § 2 art. 545 k.p.k. (obrońca lub pełnomocnik) bez wzywania do usunięcia jego braków formalnych, jeżeli z treści wniosku, w szczególności odwołującego się do okoliczności, które były już rozpoznawane w postępowaniu o wznowienie postępowania, wynika jego oczywista bezzasadność.
Wymieniona w powołanym przepisie możliwość wydana przewidzianej w nim decyzji procesowej, nie ogranicza się wyłącznie do tych wypadków, w których we wniosku o wznowienie podniesione zostały okoliczności będące już wcześniej przedmiotem rozpoznawania w postępowaniu o wznowienie postępowania. Użycie w treści art. 545 § 3 k.p.k. zwrotu „w szczególności” nie pozostawia wątpliwości, że jest to wskazanie przykładowe. Uznanie wniosku o wznowienie za oczywiście bezzasadny będzie miało więc miejsce również w sytuacjach, gdy w sposób oczywisty, rzucający się w oczy, wniosek ten oparty zostanie na innych podstawach niż te, które określone zostały w przepisach rozdziału 56 Kodeksu postępowania karnego (zob. odpowiednio w przedmiocie interpretacji pojęcia „oczywistej bezzasadności kasacji” postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2006 r., IV KK 330/06, R-OSNKW 2006, poz. 1822 oraz z dnia 22 października 2008 r., V KK 98/08, LEX nr 469197). Stosowanie wskazanego przepisu uznać należy w związku z tym za konieczne w wypadkach, w których sąd wznowieniowy w sposób nie budzący wątpliwości stwierdzi, że żadna ze wskazanych we wniosku okoliczności nie mieści się w katalogu przesłanek wznowieniowych zawartych w art. 540 k.p.k., art. 540a k.p.k. lub art. 540b k.p.k. oraz gdy nie będzie wchodzić w grę działanie tego sądu z urzędu (art. 542 § 3 k.p.k.) lub też wniosek w ogóle nie zawiera okoliczności uzasadniających wszczęcie postępowania o charakterze nadzwyczajnym (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 25 września 2015, II KO 49/15, OSNKW 2016, z. 1, poz. 5; z dnia 19 stycznia 2016 r., V KO 77/15, LEX nr 1991152; z dnia 20 maja 2016 r., V KO 39/16, OSNKW 2016, z. 9, poz. 59; z dnia 22 listopada 2016 r, IV KO 78/16, LEX nr 2177099; z dnia 14 grudnia 2016 r., III KO 72/16, LEX nr 2165584).
Tego rodzaju sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie. Wprawdzie wnioskodawca nie odwołuje się do okoliczności, które były już przedmiotem rozpoznania w toku poprzednich postępowań o wznowienie, bowiem takiego wniosku do chwili obecnej nie składał, jednak podnoszona przez niego kwestia związana z przyjmowaniem przez pokrzywdzonego w tej sprawie P. C. leku o nazwie B. nie ma cechy nowości, jakiej wymaga art. 540 § 1 pkt 2 k.p.k.
Nie ulega wątpliwości, co znajduje swoje odzwierciedlenie w aktach sprawy, że problematyka związana z zażywaniem przez pokrzywdzonego wskazanego wyżej leku była przedmiotem rozważań Sądu Apelacyjnego w Katowicach. W uwzględnieniu wniosku dowodowego obrońcy S. Z. z dnia 8 września 2023 r. (k. 1117) Sąd odwoławczy na rozprawie w dniu 26 października 2023 r. (k. 1142 verte) dopuścił dowód z załączonego do wniosku dowodowego dokumentu w postaci Charakterystyki produktu leczniczego – tj. leku o nazwie B., a więc tego samego jaki skazany dołączył do swojego wniosku o wznowienie postępowania. Brak znaczenia tego dowodu dla rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności karnej S. Z. za spowodowanie śmierci P. C. była też przedmiotem rozważań Sądu drugiej instancji w pisemnych motywach jego wyroku (pkt. 2.1.2.1). Tak więc podnoszona przez skazanego okoliczność była znana orzekającemu w sprawie sądowi ad quem, nie jest w związku z tym nowym faktem lub dowodem.
Nie jest też rolą sądu wznowieniowego ocena sposobu procedowania z tym dowodem przez sąd rozpoznającym merytorycznie sprawę w postępowaniu zasadniczym. W sprawie o wznowienie postępowania nie jest dopuszczalne badanie prawidłowości oceny materiału dowodowego dokonanej przez sądy wyrokujące i czynienie odmiennych ustaleń faktycznych, gdyż przedmiotem postępowania wznowieniowego nie jest kwestia odpowiedzialności karnej, tylko istnienie podstaw do wznowienia postępowania (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 25 lutego 2004 r., II KO 75/03 oraz z dnia 13 maja 2009 r., II KO 31/08).
Skoro zatem podnoszona przez skazanego okoliczność, wsparta dowodem w postaci charakterystyki leku B., była przedmiotem wniosku dowodowego rozpoznanego przez Sąd Apelacyjny i to dowodu dopuszczonego przez ten Sąd poprzez dołączenie do materiału dowodowego tożsamej dokumentacji oraz odniesienie się do niej w pisemnych motywach wyroku, to o wystąpieniu przesłanki propter nova w niniejszej sprawie nie może być mowy.
Z tych względów postanowiono, jak na wstępie.
[J.J.]
[r.g.]