POSTANOWIENIE
Dnia 21 stycznia 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Pietruszyński
w sprawie zażalenia W. K. na postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin – Śródmieście o umorzeniu dochodzenia w sprawie o sygn. […],
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 21 stycznia 2025 r.
wniosku Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie
zawartego w postanowieniu z dnia 6 grudnia 2024 r., sygn. IV Kp 414/24
o przekazanie rozpoznania zażalenia innemu sądowi równorzędnemu z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości,
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu
Poznań Stare Miasto w Poznaniu.
UZASADNIENIE
Prokurator Prokuratury Rejonowej Szczecin – Centrum w Szczecinie postanowieniem z dnia 27 czerwca 2024 r., sygn. […] umorzył: 1) dochodzenie w sprawie mającego miejsce w dniu 25 maja 2023 r. w S., przed organem powołanym do orzekania w sprawach o przewinienia dyscyplinarne – Sądem Dyscyplinarnym Izby Adwokackiej w S. – skierowania do tego organu do sprawy SD […]/23 fałszywego oskarżenia wobec W. K. o wprowadzeniu w dniu 6 grudnia 2022 r. Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w błąd co do okoliczności uzasadniającej usprawiedliwienie nieobecności na posiedzeniu w sprawie SD […]/22 rozpoznawanej przez ten Sąd, tj. o czyn z art. 234 k.k. oraz 2) dochodzenie w sprawie mającego miejsce w dacie bliżej nieustalonej jednak nie wcześniej niż 6 grudnia 2022 r. i nie później niż w dniu 7 sierpnia 2023 r. podejmowania podstępnych zabiegów w celu skierowania wobec W. K. do Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w S. wniosku o przewinienie dyscyplinarne polegające na wprowadzeniu w błąd w dniu 6 grudnia 2022 r. Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w błąd co do okoliczności uzasadniającej usprawiedliwienie nieobecności na posiedzeniu w sprawie SD […]/22 rozpoznawanej przez ten Sąd, tj. o czyn z art. 235 k.k.
Na to postanowienie zażalenie wniósł adwokat W. K. .
Sprawa wpłynęła do Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie.
Do rozpoznania sprawy została wylosowana sędzia X. Y., która złożyła wniosek o jej wyłączenie od rozpoznania tej sprawy, z uwagi na fakt prowadzenia przez jej męża adw. X.1 Y.1 czynności procesowych w sprawie dyscyplinarnej adw. W. K..
Wniosek ten postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z 1 sierpnia 2024 r., sygn. IV Ko 1418/24 został uwzględniony.
Termin posiedzenia w przedmiocie rozpoznania zażalenia został wyznaczony przez nowego sędziego na 5 listopada 2024 r.
W dniu 4 listopada 2024 r. W. K. przesłał do sądu właściwego miejscowo wniosek o przekazanie rozpoznania sprawy jego zażalenia innemu sądowi równorzędnemu z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości. We wniosku wskazał szereg okoliczności dotyczących sędziów sądu właściwego, szczególnych powiązań osoby, z którą prowadzi spór prawny z zakresu prawa rodzinnego z sędziami sądu właściwego miejscowo do rozpoznania tej sprawy oraz z niektórymi prokuratorami z okręgu szczecińskiego, w szczególności prokuratorem W. J. oraz prokuratorem X.1 Y.1, które w jego przekonaniu uzasadniają zastosowanie w tej sprawie instytucji przewidzianej w art. 37 k.p.k., gdyż wskazane okoliczności nie gwarantują rozpoznania zażalenia przez sąd właściwy miejscowo w sposób bezstronny. Na poparcie swojej argumentacji wskazał, że rozpoznanie wielu jego spraw z zakresu prawa rodzinnego, cywilnego, jak i karnego zostało przekazane innym sądom równorzędnym z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości, na dowód czego załączył odpisy stosownych postanowień.
Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie postanowieniem z dnia 6 grudnia 2024 r., sygn. IV Kp 414/24 wystąpił do Sądu Najwyższego o przekazanie rozpoznania tej sprawy innemu sądowi równorzędnemu ze względu na dobro wymiaru sprawiedliwości. We wniosku wskazano, że podejmujący czynności objęte zawiadomieniem W. J., jak i W. K. są adwokatami praktykującymi również przed sądem właściwym do rozpoznania zażalenia. W sprawie wyznaczona sędzia do rozpoznania zażalenia została wyłączona od udziału w tej sprawie z uwagi na podejmowanie przez jej męża adw. X.1 Y.1 czynności procesowych w sprawie dyscyplinarnej W. K.. Okoliczności te, jak też powiązania sędziów […] i adwokatów Izby […] mogłyby w odczuciu społecznym wzbudzać podejrzenia odnośnie zachowania przez sędziów sądu właściwego do rozpoznania środka odwoławczego bezstronności w czasie jego rozpoznawania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek jest zasadny.
Sąd Najwyższy w tym składzie stoi na niezmiennym stanowisku, że przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu po myśli art. 37 k.p.k., jak odstępstwo od rozpoznania sprawy przez sąd właściwy miejscowo, ma charakter wyjątkowy. Dobro wymiaru sprawiedliwości uzasadnia przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu wówczas gdy w następstwie konkretnych okoliczności może powstać w odbiorze obywatelskim przekonanie, że sprawa nie będzie mogła być rozpoznana w sposób bezstronny w sądzie właściwym. Takie okoliczności zaistniały w tej sprawie. Uznać bowiem należało, że przywołane przez sąd wnioskujący przesłanki związane ze stronami postępowania, rodzajem wykonywanej przez nich pracy, kontaktami zawodowymi z sędziami sądu właściwego, relacjami miedzy sędziami sądu właściwego a uczestnikami postępowania oraz zapadłe już orzeczenia sądowe w przedmiocie przekazania rozpoznania spraw dotyczących W. K. z zakresu prawa rodzinnego, cywilnego, karnego (m.in. dotyczącej oskarżenia adw. W. J. przez adw. W. K. o popełnienie przestępstw z art. 212 § 1 k.k.) innym sądom równorzędnym z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości, które podobnie jak i ta sprawa mają swoje praźródło w sporze prawnym dotyczącym wykonywania władzy rodzicielskiej, którego uczestnikiem jest adw. W. K., mogą w odbiorze społecznym uzasadniać wątpliwości co do możliwości bezstronnego rozpoznania tej sprawy przez sąd właściwy.
Z tych też powodów Sąd Najwyższy postanowił przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, poza właściwość miejscową Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, tj. Sądowi Rejonowemu Poznań Stare Miasto wyłącznie z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości, uzasadnione wykazanymi wątpliwościami co do obiektywności prowadzonego postępowania, a nie brakiem zaufania do sędziów orzekających w sądzie właściwym.
Z tych względów postanowiono jak na wstępie.
[J.J.]
[ł.n]