ZARZĄDZENIE
Dnia 30 lipca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Wiesław Kozielewicz
Sędzia SN Wiesław Kozielewicz w związku z pismem skazanego M.P. (P.) z dna 23 czerwca 2025 r. dotyczącym wznowienia z urzędu postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 lutego 2024 r., sygn. akt AKa 21/23, zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 14 października 2022 r., sygn. akt III K 34/22, nie stwierdzam podstaw do wszczęcia przez Sąd Najwyższy postępowania o wznowienie wskazanego wyżej postępowania z urzędu (art. 542 § 3 k.p.k.).
UZASADNIENIE
W przepisie art. 542 § 3 k.p.k. unormowano wznowienie postępowania karnego z urzędu. Do wznowienia postępowania karnego w tym trybie dochodzi jedynie wówczas jeżeli ujawni się jedno z bezwzględnych uchybień odwoławczych z art. 439 § 1 k.p.k. Wznowienie postępowania z urzędu na podstawie uchybień z art. 439 § 1 pkt 1 - 8 k.p.k. może nastąpić na korzyść bądź na niekorzyść oskarżonego, zaś z przyczyn ujętych w art. 439 § 1 pkt 9 - 11 k.p.k. tylko na korzyść. Natomiast art. 542 § 4 k.p.k. stanowi, że wznowienie nie może nastąpić z tych przyczyn, jeżeli były one przedmiotem rozpoznania w trybie kasacji.
W realiach sprawy brak jest podstaw do podjęcia działań z urzędu przez Sąd Najwyższy w przedmiocie wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 lutego 2024 r., sygn. akt AKa 21/23, zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 14 października 2022 r., sygn. akt III K 34/22.
W toku postępowania kasacyjnego toczącego się przed Sądem Najwyższym z powodu kasacji wniesionej przez adwokata M.P. - obrońcy z urzędu skazanego M.P., od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 lutego 2024 r., sygn. akt AKa 21/23, zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 14 października 2022 r., sygn. akt III K 34/22, zarówno skazany M.P. (por. k. 32 i k. 37 akt Sądu Najwyższego o sygnaturze III KK 491/24), jego obrońca (por. k. 66 akt Sądu Najwyższego o sygnaturze III KK 491/24) wskazywali na obrazę art. 439 §1 pkt 2 k.p.k., polegająca na wydaniu orzeczenia przez Sąd Apelacyjny w Krakowie w składzie była SSA X. Y., powołana na urząd sędziego Sadu Apelacyjnego w Krakowie na wniosek z dnia […] 2021 r. wadliwie ukształtowanej Krajowej Rady Sądownictwa. Ta kwestia, jak to jasno wynika, z pisemnego uzasadnienia postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2024 r., sygn. akt III KK 491/24, została rozważona przez Sąd Najwyższy orzekający w jednoosobowym składzie (SSN X.1 Y.1) i Sąd Najwyższy przyjął, iż udział w składzie orzekającym Sądu Apelacyjnego w Krakowie, który wydał wyrok z dnia 6 lutego 2024 r., sygn. akt AKa 21/23, SSA X. Y. nie stanowi uchybienia nienależyte obsady sądu o której mowa w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. (por, s. 7 - 9 pisemnego uzasadnienia postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2024 r., sygn. akt III KK 491/24 - k. 63 - 64 akt Sądu Najwyższego o sygnaturze III KK 491/24). W piśmie z dna 23 czerwca 2025 r. dotyczącym wznowienia z urzędu postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 lutego 2024 r., sygn. akt AKa 21/23, zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 14 października 2022 r., sygn. akt III K 34/22, skazany M.P., z naruszeniem unormowania art. 542 § 4 k.p.k., poniósł zatem zaistnienie w sprawie uchybienia, mimo, że zarzut dotyczący tego uchybienia został już wcześniej rozpoznany przez Sąd Najwyższy w trybie kasacji.
W uchwale składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2005 r., I KZP 5/05, OSNKW 2005, z. 6, poz. 48, wyrażono pogląd, że w postępowaniu o wznowienie postępowania, ujętym w art. 542 § 3 k.p.k., istnieje zawsze możliwość wykorzystania inicjatywy stron w celu usunięcia rzeczywistych uchybień wymienionych w art. 439 § 1 k.p.k. Pełne zastosowanie znajduje tu instytucja przewidziana w art. 9 § 2 k.p.k., umożliwiająca stronie wystąpienie z wnioskiem (sygnalizacją) o dokonanie czynności z urzędu. Ta inicjatywa, w razie potwierdzenia zaistnienia wskazanego uchybienia, może prowadzić do wszczęcia z urzędu postępowania wznowieniowego zaś w braku zaistnienia uchybienia skutkującego obowiązkiem wszczęcia z urzędu postępowania wznowieniowego nie wymaga wydania orzeczenia stwierdzającego, że wskazywana usterka nie występuje.
W realiach niniejszej sprawy można byłoby zatem poprzestać jedynie na pisemnym poinformowaniu skazanego M.P. o braku podstaw do wszczęcia postępowania wznowieniowego z urzędu, jednakże za celowe uznano decyzję o braku prawnych podstaw do wszczęcia postępowania wznowieniowego z urzędu podjąć w formie niezaskarżalnego zarządzenia.
[WB]
[r.g.]