POSTANOWIENIE
Dnia 17 września 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Klugiewicz
w sprawie M. C. ,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu,
w dniu 17 września 2025 r.,
wniosku obrońcy skazanego o wyłączenie
sędziego Sądu Najwyższego Pawła Kołodziejskiego
na podstawie art. 41 § 1 k.p.k. w zw. z art. 42 § 1 i 4 k.p.k.,
p o s t a n o w i ł:
wyłączyć sędziego Sądu Najwyższego Pawła Kołodziejskiego
od udziału w sprawie kasacyjnej o sygn. akt III KK 312/24.
UZASADNIENIE
Obrońca M. C. pismem z dnia 22 lipca 2025 r. złożył wniosek o wyłączenie SSN Pawła Kołodziejskiego od rozpoznania sprawy kasacyjnej III KK 312/24 z uwagi na brak instytucjonalnych gwarancji niezawisłości i bezstronności. Jako podstawę tej inicjatywy wskazano na okoliczności powołania ww. sędziego na urząd sędziego Sądu Najwyższego – postanowienie Prezydenta RP z 7 marca 2022 r., wydane w następstwie uchwały KRS z 25 czerwca 2021 r., nr 786/2021, podjętej przez KRS w składzie ukształtowanym w trybie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 3). Zaakcentowano również to, że w kasacji zakwestionowano prawidłowość obsady Sądu Okręgowego w Szczecinie w ze względu na tę samą wadliwość powołania sędziego ww. Sądu, co sędziego Sądu Najwyższego Pawła Kołodziejskiego.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Wniosek zasługiwał na uwzględnienie. Jeśli chodzi o kwestię wadliwości powołania sędziów, związaną z udziałem w procesie nominacyjnym Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej w trybie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2018, poz. 3), to zagadnienie to było przedmiotem obszernej analizy w uchwale składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r., sygn. akt BSA I - 4110 - 1/20 (OSNKW 2020/2/7, LEX nr 2784794) oraz w uchwale składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 2 czerwca 2022 r., I KZP 2/22 (OSNK 2022, z. 6, poz. 22, LEX nr 3348360), co czyni zbędnym czynienie szerszych rozważań w tym zakresie.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego powszechnie akcentuje się, że „sędzia ulega wyłączeniu, nie tylko wówczas, gdy istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie (art. 41 § 1 k.k.), ale również w sytuacji, gdy orzekanie przez sędziego w danej sprawie mogłoby prowadzić do naruszenia standardu z art. 6 ust. 1 EKPC i uznania, że taki skład orzekający w ogóle nie stanowi niezależnego i bezstronnego sądu ustanowionego ustawą” (postanowienia SN: z dnia 6 lipca 2022 r., IV KO 66/22, LEX nr 3405631 z dnia 13 października 2021 r., II KO 30/21; z dnia 28 kwietnia 2022 r., IV KO 32/22; z dnia 17 marca 2022 r., II KO 12/22). Niewątpliwie problematyka związana z procedurą powołania sędziów ściśle powiązana jest z prawem do rzetelnego procesu sądowego, co tym bardziej uzasadnia wyłączenie sędziego Sądu Najwyższego Pawła Kołodziejskiego od udziału w przedmiotowej sprawie.
Wyłączenie sędziego jest tym bardziej uzasadnione, jeśli zważy się dodatkowo na fakt, że w kasacji obrońcy skazanego podniesiono zarzut dotyczący takiej samej wadliwości powołania sędziego Sądu odwoławczego, co sędziego Pawła Kołodziejskiego, który – w konsekwencji przydzielenia mu niniejszej sprawy – orzekałby z naruszeniem zasady nemo iudex idoneus in propria causa.
Na marginesie należy wskazać, że udział w rozpoznawaniu spraw sędziów Sądu Najwyższego, powołanych na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa w składzie ukształtowanym w trybie ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. może rodzić odpowiedzialność odszkodowawczą Skarbu Państwa za naruszenie art. 6 EKPC (zob. skargi w sprawach Dudek i Lazur i I.G. przeciwko Polsce i 19 innych skarg, nr 41097/20, 42668/21 i 19 innych).
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.
[J.J.]
[a.ł]