POSTANOWIENIE
Dnia 10 lipca 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
Prezes SN Zbigniew Kapiński
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 10 lipca 2025 r. w Warszawie
wniosku O. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.
o zbadanie spełnienia przez SSN Annę Dziergawkę wymogów
niezawisłości i bezstronności w sprawie III CBO 1/25
z powództwa P. spółki akcyjnej w L.
przeciwko O. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Z.
o zapłatę
postanawia:
1. odrzucić wniosek,
2. zawiadomić o odrzuceniu wniosku Okręgową Radę Adwokacką w […].
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 23 maja 2025 r. (data prezentaty Biura Podawczego SN) pełnomocnik pozwanego wniósł o zbadanie spełnienia, w sprawie III CBO 1/25, wymogów niezawisłości i bezstronności SSN Anny Dziergawki, w trybie art. 29 § 5 ustawy o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2021 r., poz. 1904 ze zm. – dalej: u.SN).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek pełnomocnika pozwanego należało odrzucić.
W pierwszej kolejności zauważyć należy, że badanie spełnienia warunków formalnych pisma procesowego odbywa się nie tylko w chwili wpłynięcia pisma do sądu, ale również na dalszym etapie postępowania, przed przystąpieniem do merytorycznego rozpoznania sprawy. Kontrola formalna wniosku złożonego w trybie art. 29 § 5 u.SN obejmuje również ocenę prawnej dopuszczalności postępowania.
Przypomnieć, wobec tego należy, że wymagania formalne wniosku o zbadanie spełnienia przez sędziego wymogów niezawisłości i bezstronności w trybie ustawy o Sądzie Najwyższym, określone są w art. 29 § 9 powołanej ustawy. Zgodnie z tym przepisem wniosek powinien czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać: 1) żądanie stwierdzenia, że w danej sprawie zachodzą przesłanki, o których mowa w § 5; 2) przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie wraz z dowodami na ich poparcie. Składając wniosek w trybie art. 29 § 5 u.SN należy również pamiętać, że okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego Sądu Najwyższego nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważenia orzeczenia wydanego z udziałem tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności (zob. art. 29 § 4 u.SN).
Tymczasem pełnomocnik pozwanego w sformułowanym przez siebie wniosku ogranicza się jedynie do wskazania okoliczności dotyczącej powołania SSN Anny Dziergawki na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. Stwierdzić zatem należy, że wniosek ten nie spełnia nakreślonych ustawą wymogów, zarówno w zakresie wskazania sposobu postępowania sędziego po powołaniu, jak i okoliczności związanych z jego powołaniem, które miałyby wpływać na naruszenie standardu niezawisłości lub bezstronności w okolicznościach tej konkretnej sprawy. Za spełnienie wskazanych wymogów nie sposób uznać kwestionowanie przez wnioskującego systemu powoływania sędziów czy wystąpienia w sprawie przyczyn nieważności postępowania, bowiem oznaczałoby to, że wpływ ten występuje w każdej sprawie, niezależnie od okoliczności. Temu z kolei stoi na przeszkodzie brzmienie i cel art. 29 § 5 u.SN.
Stosownie do art. 29 § 10 u.SN wniosek niespełniający wymagań, o których mowa w § 9, podlega odrzuceniu bez wezwania do usunięcia braków formalnych. Brzmienie tego przepisu wskazuje więc, że wniosek obarczony brakami nieusuwalnymi, których nieusuwalność wynika wprost z ustawy, nie może być w ogóle rozpoznawany. Skoro zatem wniosek o zbadanie wymogów niezawisłości i bezstronności SSN Anny Dziergawki, w trybie art. 29 § 5 ustawy o Sądzie Najwyższym, nie spełnia wymagań formalnych nakreślonych ustawą o Sądzie Najwyższym, należało go odrzucić w formie postanowienia wydanego jednoosobowo przez sędziego sprawozdawcę wyznaczonego do rozpoznania sprawy.
Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego, w sprawach cywilnych odrzucenie wniosku o zbadanie spełnienia przez sędziego Sądu Najwyższego wymogów niezawisłości i bezstronności, ze względu na niespełnianie wymogów wniosku określonych w art. 29 § 9 u.SN, następuje w formie postanowienia w składzie jednego sędziego (zob. m.in. postanowienia SN z 15 marca 2023 r., III CB 22/22, 6 lutego 2023 r., III CB 5/23, 15 kwietnia 2025 r., III CB 10/24 i wiele innych). W tym zakresie zgodnie z treścią art. 29 § 24 u.SN odpowiednie zastosowanie mają bowiem przepisy procedury cywilnej, tj. art. 397 § 1 k.p.c.
Z tej przyczyny Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
(R.N.)
[a.ł]