POSTANOWIENIE
11 września 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Mariusz Łodko (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Ireneusz Kunicki
SSN Dariusz Pawłyszcze
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 11 września 2025 r. w Warszawie
skargi kasacyjnej A. S.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
z 29 lipca 2022 r., VI ACa 609/21,
w sprawie z powództwa A. S.
przeciwko Bankowi w W. Oddział w Polsce
o zapłatę i ustalenie,
1. odrzuca skargę kasacyjną;
2. oddala wniosek pozwanego o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.
Ireneusz Kunicki Mariusz Łodko Dariusz Pawłyszcze
[wr]
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 29 lipca 2022 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji w punkcie 2 w ten tylko sposób, że oddalił powództwo
co do odsetek ustawowych za opóźnienie od zasądzonej kwoty 183 681,74 zł
za okres od 12 grudnia 2017 r. do 1 lipca 2022 r. i 35 823,83 CHF za okres
od 12 grudnia 2017 r. do 1 lipca 2022 r. (pkt I); oddalił apelację w pozostałym zakresie (pkt II), zasądził od pozwanego na rzecz powoda koszty postępowania apelacyjnego (pkt III).
Od tego wyroku skargę kasacyjna wniósł powód. Zaskarżył wyrok w części tj. w zakresie punktu II wyroku co do oddalonego roszczenia o zasądzenie
od pozwanego na rzecz powoda dalszych odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 183 681,74 zł za okres od 12 grudnia 2017 r. do 1 lipca 2022 r.
i 35 823,83 CHF za okres od 12 grudnia 2017 r. do 1 lipca 2022 r. Uzasadniając wniosek kasacyjny wyjaśnił, że zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego w części,
to jest w zakresie punktu II co do oddalenia apelacji w pozostałym zakresie.
Pozwany w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniósł o wydanie postanowienia odmawiającego przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, ewentualnie jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3984 § 1 pkt 1 i 3 k.p.c. skarga kasacyjna powinna zawierać m.in. oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości czy w części (pkt 1), zawierać wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia
i zmiany (pkt 3). Określone w tym przepisie wymagania mają dla skargi charakter konstrukcyjny, a ich braki nie podlegają uzupełnieniu. Wniosek taki wynika z porównania treści art. 3986 § 2 k.p.c. in medio oraz art. 3986 § 1 k.p.c. Tylko drugi z przywołanych przepisów dopuszcza sanowanie określonych braków skargi kasacyjnej. Nie dotyczy to jednak elementów konstrukcyjnych wymienionych w art. 3984 § 1 k.p.c. Skarga niespełniająca wymagań określonych w tym przepisie
lub z innych przyczyn niedopuszczalna podlega odrzuceniu a limine (art. 3986 § 2 k.p.c.).
Dopiero prawidłowe sformułowanie elementów konstrukcyjnych skargi pozwala uznać dane pismo za odpowiednio skonstruowaną skargę kasacyjną. Skarga kasacyjna wnoszona jest bowiem od orzeczenia cechującego się walorem prawomocności, wobec czego skarżący powinien w pełni precyzyjnie określić granice możliwej ingerencji Sądu Najwyższego w zaskarżone orzeczenie. Rolą Sądu Najwyższego nie jest natomiast zastępowanie skarżącego, a w konsekwencji i domyślanie się, jaki ostatecznie jest zakres zaskarżenia (zob. postanowienie
SN z 9 marca 2022 r., II CSKP 439/22).
Prawidłowo skonstruowana skarga kasacyjna powinna zatem obejmować w pełni jasne, jednoznaczne i zrozumiałe określenie elementów wskazanych w art. 3984 § 1 k.p.c., powinna być sporządzona tak, by nie stwarzała żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Od skarżącego wymaga się bowiem, aby skarga została prawidłowo zredagowana i nie wywoływała wątpliwości o charakterze interpretacyjnym, pozostawiając Sądowi Najwyższemu do samodzielnego określenia elementów konstrukcyjnych skargi kasacyjnej w drodze zabiegów interpretacyjnych i analizy sformułowań, którymi posłużył się jej autor. Waga tych obowiązków i powiązane z nimi wymaganie precyzji w określaniu zakresu zaskarżenia oraz formułowaniu wniosków kasacyjnych powoduje, że ewentualne wady skargi w tym zakresie nie mogą być – inaczej niż w przypadku braków
o charakterze formalnym – naprawione. W judykaturze Sądu Najwyższego dopuszcza się możliwość uzupełnienia braków konstrukcyjnych skargi bez negatywnych konsekwencji procesowych wyłącznie w terminie otwartym do wniesienia skargi kasacyjnej (zob. postanowienia SN: z 13 kwietnia 2018 r.,
I CZ 35/18; z 11 stycznia 2006 r., III CZ 104/05, i z 9 lipca 2008 r., V CZ 47/08).
Termin do wniesienia skargi kasacyjnej w sprawie upłynął 29 października 2022 r. Pismo procesowe skarżącego prostujące zakres zaskarżenia wyroku Sądu drugiej instancji wniesione po tej dacie nie mogło odnieść zamierzonego skutku. Natomiast z treści skargi kasacyjnej powoda wynika, że powód zaskarżył wyrok Sądu meriti w części tj. w zakresie pkt II. Sąd Apelacyjny orzekł w nim wyłącznie
o oddaleniu apelacji pozwanego w pozostałym zakresie, które to rozstrzygnięcie nie odnosi się do oddalonego roszczenia powoda o zasądzenie od pozwanego dalszych odsetek ustawowych za opóźnienie. Takie rozstrzygnięcie zostało zawarte w punkcie I zaskarżonego wyroku, który nie został jednak objęty zakresem zaskarżenia skargą kasacyjną. Należy zwrócić uwagę, że powód powtórzył intencję zaskarżenia rozstrzygnięcia zawartego w punkcie II wyroku w uzasadnieniu wniosku kasacyjnego. Wyjaśnił, że zaskarżył „[w]yrok Sądu Apelacyjnego w części, to jest w zakresie punktu II (co do oddalenia apelacji w pozostałym zakresie)”. Wzmianka w skardze kasacyjnej, że dotyczy ona oddalenia roszczenia o bliżej określone odsetki za opóźnienie, w połączeniu z pkt II wyroku i doprecyzowanie,
że dotyczy oddalenia apelacji w pozostałym zakresie, nie może oznaczać,
że powód zaskarżył inną część wyroku Sądu drugiej instancji.
Prawidłowo skonstruowana skarga kasacyjna powinna być sporządzona w taki sposób, by zawierała w pełni jasne, jednoznaczne i zrozumiałe określenie elementów wskazanych w art. 3984 § 1 k.p.c. i nie stwarzała żadnych wątpliwości interpretacyjnych. Skarga niespełniająca wymagań określonych w tym przepisie podlega odrzuceniu a limine (art. 3986 § 2 k.p.c.).
W prawidłowo sporządzonej skardze kasacyjnej zakres zaskarżenia
i wniosek o uchylenie lub o uchylenie i zmianę orzeczenia powinny być ze sobą ściśle skorelowane, przy czym brak tej korelacji skutkuje odrzuceniem skargi (zob. postanowienia SN: z 24 kwietnia 2013 r., III CSK 77/13 i z 24 sierpnia 2016 r.,
V CSK 112/16).
Powód w skardze kasacyjnej zakres zaskarżenia oznaczył niejednoznacznie, stwarzając wątpliwości interpretacyjne, których nie usuwa sformułowany przez skarżącego wniosek kasacyjny. Wniosek „o uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego
w zaskarżonej części”, bez obciążenia Sądu Najwyższego interpretacją intencji skarżącego, nie ułatwia ustalenia jaki jest faktyczny zakres częściowego zaskarżenia wyroku Sądu drugiej instancji.
Należy zwrócić uwagę, że objęty zaskarżeniem w skardze punkt II wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie – którym oddalono apelację pozwanego w pozostałym zakresie – jest rozstrzygnięciem korzystnym dla powoda. Sąd drugiej instancji oddalając apelację pozwanego w pozostałym zakresie nie orzekał o oddaleniu roszczenia powoda o zasądzenie od pozwanego dalszych odsetek ustawowych za opóźnienie w bliżej określonym okresie. Skarga kasacyjna powoda wniesiona od rozstrzygnięciu zawartego w punkcie II wyroku jest niedopuszczalna ze względu na brak pokrzywdzenia orzeczeniem (gravamen) (zob. uchwałę składu siedmiu sędziów SN - zasadę prawną z 15 maja 2014 r., III CZP 88/13, OSNC 2014, Nr 11, poz. 108).
Z tych względów skarga kasacyjna podlegała odrzuceniu na podstawie
art. 3986 § 3 k.p.c.
Wniosek pozwanego o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego, zgłoszony w odpowiedzi na skargę kasacyjną, został powiązany z wnioskiem o oddalenie skargi lub odmowę jej przyjęcia. Żadne z takich rozstrzygnięć
w sprawie nie zapadło, zatem nie ma podstaw do przyznania kosztów postępowania kasacyjnego stronie, która w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniosek o przyznanie tych kosztów łączy ze wskazanymi przez siebie, innym rozstrzygnięciem (zob. postanowienia SN z 11 stycznia 2002 r., III CKN 563/01,
i z 8 sierpnia 2012 r., II CSK 112/12).
Ireneusz Kunicki Mariusz Łodko Dariusz Pawłyszcze
[wr]
[a.ł]