POSTANOWIENIE
Dnia 18 czerwca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Aleksander Stępkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Adam Redzik
SSN Paweł Wojciechowski
w sprawie z protestu E.M.
przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
przy udziale Prokuratora Generalnego i Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 18 czerwca 2025 r.,
pozostawia protest bez dalszego biegu.
Adam Redzik Aleksander Stępkowski Paweł Wojciechowski
UZASADNIENIE
Pismem nadanym 9 czerwca 2025 r. w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, które wpłynęło do Sądu Najwyższego 11 czerwca 2025 r. E.M. (dalej: „skarżąca”) wniosła protest przeciwko ważności wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych 18 maja i 1 czerwca 2025 r.
Skarżąca wskazała, że wnosi: „protest wyborczy w związku z niewłaściwym przeliczeniem głosów błędnie wskazujących na wygraną kandydata PIS Pana Karola Nawrockiego” oraz wnosi m.in. o „odliczenie nieważnie oddanych głosów z uwagi na upolitycznienie w PIS sporej grupy osób: stanowiska pracy za glosy – dot. 13,21% wyborców PIS z grupy pracowników w sektorze publicznym, który ma całkowity zakaz upolityczniania się”.
Państwowa Komisja Wyborcza i Prokurator Generalny wnieśli o pozostawienie protestu bez dalszego biegu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Protest należało pozostawić bez dalszego biegu.
W myśl art. 82 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz.U. z 2025 r., poz. 365; dalej: „k.wyb.”) protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej może być wniesiony z powodu:
1) dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów;
2) naruszenia przepisów Kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.
W świetle art. 323 § 1 k.wyb. Sąd Najwyższy rozpatruje protest w składzie 3 sędziów w postępowaniu nieprocesowym i wydaje, w formie postanowienia, opinię w przedmiocie jego zasadności, chyba że został wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną lub niespełniający warunków formalnych, wówczas bowiem, w myśl art. 322 § 1 k.wyb. Sąd Najwyższy powinien pozostawić go bez dalszego biegu.
Stosownie do art. 321 § 3 k.wyb. wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na ich poparcie. Protest został wniesiony terminowo i na piśmie, zgodnie z art. 321 § 1 k.wyb.
Skarżąca nie przedstawiła jednak zarzutu spełniającego wymienione wyżej ustawowe kryteria protestu wyborczego ani nie przedstawiła żadnych wymaganych ustawowo dowodów zaistnienia naruszeń prawa.
Prokurator Generalny w swoim stanowisku trafnie stwierdził, że: „Składająca protest upatruje błędne ustalenie wyników głosowania nie w naruszeniu przepisów Kodeksu wyborczego, lecz w upolitycznieniu części wyborców”. Skarżąca dokonuje tej oceny na podstawie własnych intuicyjnych szacunków, twierdząc, że głosy oddane przez osoby, które uznaje za „upolitycznione” winny być uznane za nieważne i nie powinny być brane pod uwagę. W ocenie skarżącej, prawo wybierania nie przysługuje osobom uznanym przez nią za „upolitycznione” na podstawie przypuszczeń o ich rzekomym zatrudnieniu w sektorze publicznym lub prywatnym z przyczyn politycznych. Kryteria tej kwalifikacji opierają się wyłącznie na intuicji skarżącej, jednak nawet gdyby odwoływały się do rzeczywistych okoliczności, zarzut oparty na przypuszczalnym upolitycznieniu nie może być powodem do pozbawienia obywateli czynnego prawa wyborczego.
Preferencje polityczne wyborców nie są objęte zakresem przedmiotowym zarzutu wyborczego, który nie może dotyczyć hipotetycznych naruszeń, niemających nawet charakteru naruszeń prawa wyborczego. Wskazanie na hipotetyczne nieprawidłowości bez przytoczenia jakiegokolwiek dowodu na ich rzeczywiste zaistnienie, nie daje podstaw do zajmowania merytorycznego stanowiska przez Sąd Najwyższy.
Z uwagi na wskazane okoliczności, na mocy art. 322 § 1 k.wyb. w zw. z art. 321 § 3 k.wyb. Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
Adam Redzik Aleksander Stępkowski Paweł Wojciechowski
[K.O.]
[a.ł]