POSTANOWIENIE
22 października 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Agnieszka Jurkowska-Chocyk
na posiedzeniu niejawnym 22 października 2025 r. w Warszawie
w sprawie z wniosku K.P.
z udziałem A.D., H.C., E.G., W.C., P.C., J.M., W.M., W.M.1, J.M.1 i G.M.
o stwierdzenie nabycia spadku po C.C.,
uznaje za niedopuszczalne wstąpienie do niniejszej sprawy prokuratora Andrzeja Piasecznego i w związku z tym zarządza zwrot pisma złożonego przez niego do akt 21 października
2025 r.
A.W.
UZASADNIENIE
Niniejsze postanowienie nie podlega uzasadnieniu jednak ze względu na skalę działań podjętych w Prokuraturze Krajowej, prowadzących do destabilizacji
i paraliżu wymiaru sprawiedliwości i działalności Sądu Najwyższego, a przede wszystkim szacunek dla porządku prawnego RP wymaga przedstawienia zasadniczych motywów, które legły u podstaw zajętego przez Sąd Najwyższy stanowiska w kwestii niedopuszczalności wstąpienia prokuratora do niniejszej sprawy na etapie postępowania kasacyjnego.
Zgodnie z art. 60 § 1 zd. pierwsze k.p.c. prokurator może wstąpić do postępowania w każdym jego stadium. Użyte w przytoczonym przepisie sformułowanie „każde stadium” oznacza cały tok postępowania sądowego rozpoczynający się od złożenia pozwu (wniosku), aż do uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. Nie ulega więc wątpliwości, że prokurator może wstąpić do postępowania, zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że wstąpienie prokuratora do postępowania może nastąpić najpóźniej do zamknięcia rozprawy przed sądem drugiej instancji, a późniejsze zgłoszenie (dokonane po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie) jest bezprzedmiotowe i niedopuszczalne (tak m.in. postanowienie SN z 18 grudnia
2018 r., IV CZ 64/18, wyrok SN z 14 stycznia 2013 r., I PK 164/12).
W postępowaniu kasacyjnym prokurator bierze udział, jeżeli jest stroną postępowania w związku z uprzednim wytoczeniem powództwa (art. 55 i 57 k.p.c.) albo jeżeli wstąpił do postępowania w stadium poprzedzającym uprawomocnienie się orzeczenia (postanowienie SN z 17 września 2008 r., I PZ 20/08,
OSNP 2010/1–2, poz. 16). Wstąpienie prokuratora po raz pierwszy do postępowania kasacyjnego lub postępowania ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest niedopuszczalne (wyrok SN z 14 stycznia 2013 r., I PK 164/12). Pogląd ten – w pełni aprobowany przez Sąd Najwyższy orzekający w niniejszej sprawie − dominuje również w piśmiennictwie (tak. m.in. P. Grzegorczyk [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Postępowanie rozpoznawcze. Artykuły 1-124, wydanie VI, WKP 2023,
red. T. Ereciński; P. Feliga [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz do art. 1–50539, red. T. Szanciło, Warszawa 2019; A. Jaworski [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. P. Rylski, Legalis 2022). Udział prokuratora w tych postępowaniach reguluje art. 3988 k.p.c., zastrzegając go dla Prokuratora Generalnego. Przepis ten ma odpowiednie zastosowanie
w postępowaniu ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (art. 42412 k.p.c.) oraz skargi nadzwyczajnej (art. 95 pkt 1 u.S.N.)
i stanowi lex specialis wobec art. 60 k.p.c.
Konsekwencją uznania, że wstąpienie prokuratora Andrzeja Piasecznego do niniejszej sprawy na etapie postępowania kasacyjnego jest niedopuszczalne – prokurator nie działał w tej sprawie na etapie postępowania przed Sądami meriti − jest zwrot złożonego przez niego pisma z 21 października 2025 r.
W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.
A.W.
[SOP]