POSTANOWIENIE
19 sierpnia 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Piotr Telusiewicz
na posiedzeniu niejawnym 19 sierpnia 2025 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa P. spółki akcyjnej w L.
przeciwko G. C.
o zapłatę,
na skutek skargi kasacyjnej P. spółki akcyjnej w L.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie
z 28 maja 2024 r., I AGa 210/23,
I. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanego 5400 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia obowiązanemu odpisu niniejszego postanowienia.
UZASADNIENIE
1. Wyrokiem z 28 maja 2024 r., Sąd Apelacyjny w Lublinie, w sprawie z powództwa P. spółki akcyjnej w L. przeciwko G. C. o zapłatę, na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z 30 czerwca 2023 r., oddalił apelację (pkt I) oraz orzekł o kosztach postępowania (pkt II).
2. Od wyroku Sądu Apelacyjnego skargę kasacyjną wywiodła strona powodowa zaskarżając wyrok w całości.
3. Skarżący wniósł o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, powołując się na przesłankę określoną w art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
4. Skarga kasacyjna została ukształtowana w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego jako nadzwyczajny środek zaskarżenia, nakierowany na ochronę interesu publicznego przez zapewnienie rozwoju prawa, jednolitości orzecznictwa oraz prawidłowej wykładni, a także w celu usunięcia z obrotu prawnego orzeczeń wydanych w postępowaniu dotkniętym nieważnością lub oczywiście wadliwych, nie zaś jako ogólnie dostępny środek zaskarżenia orzeczeń umożliwiający rozpoznanie sprawy w kolejnej instancji sądowej. Koniecznej selekcji skarg pod kątem realizacji tego celu służy instytucja tzw. przedsądu, ustanowiona w art. 3989 k.p.c., w ramach której Sąd Najwyższy dokonuje wstępnej oceny skargi kasacyjnej. Ten etap postępowania przed Sądem Najwyższym jest ograniczony wyłącznie do zbadania przesłanek przewidzianych w art. 3989 § 1 pkt 1-4 k.p.c., nie służy zaś merytorycznej ocenie skargi kasacyjnej. W razie spełnienia co najmniej jednej z tych przesłanek, przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania jest usprawiedliwione.
5. Zgodnie z art. 3989 § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Nakładając na skarżących obowiązek wskazania i uzasadnienia oznaczonej przesłanki przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, ustawodawca zmierzał do zagwarantowania, że skarga kasacyjna, nadzwyczajny środek zaskarżenia prawomocnych orzeczeń, będzie pełnić przypisane jej funkcje publicznoprawne. Ograniczenie przesłanek do czterech ma więc zapewnić, że przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania ustrojowo i procesowo jest uzasadnione jedynie w tych sprawach, w których mogą być zrealizowane jej funkcje publicznoprawne, a skarga kasacyjna nie stanie się instrumentem wykorzystywanym w każdej sprawie. Tak więc, nie w każdej sprawie, nawet w takiej, w której rozstrzygnięcie oparte jest na błędnej subsumpcji czy wadliwej wykładni prawa, skarga kasacyjna może być przyjęta do rozpoznania, w przeciwnym razie Sąd Najwyższy stałby się wbrew obowiązującym regulacjom sądem trzeciej instancji. Nie jest rolą Sądu Najwyższego korygowanie ewentualnych błędów w zakresie stosowania czy wykładni prawa w każdej indywidualnej sprawie.
6. Skarga kasacyjna nie zawiera argumentów dostatecznych dla uznania, że skarżący skutecznie wykazał, iż w sprawie zachodzi powołana przesłanka z art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c.
7. Złożenie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania na przesłance oczywistej jej zasadności oznacza, zgodnie z poglądem utrwalonym w judykaturze, że skarżący musi przedstawić dokładny wywód, na czym – jego zdaniem – polega oczywista zasadność skargi w danej sprawie z przytoczeniem przepisów, których naruszenie ją spowodowało oraz argumentację wskazującą na to, dlaczego opisane naruszenie doprowadziło do wydania oczywiście nieprawidłowego orzeczenia. Przesłanką przyjęcia skargi kasacyjnej, w trybie z art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c., nie jest oczywiste naruszenie konkretnego przepisu prawa materialnego lub procesowego, lecz sytuacja, w której naruszenie to spowodowało wydanie oczywiście nieprawidłowego orzeczenia (zob. postanowienie SN z 8 października 2015 r., IV CSK 189/15 i przywołane tam orzecznictwo). Skarżący, przedstawiając – jako okoliczność uzasadniającą rozpoznanie skargi kasacyjnej „oczywiste naruszenie prawa” – powinien zatem wykazać kwalifikowany charakter tego naruszenia (zob. postanowienia SN: z 8 marca 2002 r., I PKN 341/01, OSNP 2004, nr 6, poz. 100; z 10 stycznia 2003 r., V CZ 187/02, OSNC 2004, nr 3, poz. 49; z 15 kwietnia 2021 r., IV CSK 617/20).
8. We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej skarżący wskazywał, że oczywista zasadność skargi wynika „z rażącego i widocznego na pierwszy rzut oka naruszenia przez Sąd Apelacyjny przepisów art. 378 § 1 K.p.c. w zw. z art. 387 § 21 pkt 2 K.p.c.”. Skarżący ponadto zaznaczył, że „uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia nie zawiera wskazania czy Sąd Apelacyjny pochylił się nad kwestią tego, czy Sąd I instancji prawidłowo ocenił czy Pozwany wykazał brak swojej winy (zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodów) w stosunku do każdego z udzielonych mu zleceń.”
Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Apelacyjny wskazał, że „powód w ramach postępowania dowodowego nie wykazał by za bezsporne opóźnienia w realizacji umowy pozwany ponosił odpowiedzialność nie było podstaw do obciążenia go z tego tytułu karami umownymi i uwzględnienia powództwa. Sąd Okręgowy ustalił (wypunktował) i ocenił powody opóźnień w klarowny sposób, prawidłowo uznając, że za część z nich odpowiedzialności ponosi sam powód, a część była niezależne od żadnej ze stron, w tym zmiany przepisów Ustawy Prawa kartograficzne i geodezyjne, czy tez problemy z uzyskaniem zgody od właścicieli gruntów.”
Sąd Najwyższy przywołuje w tym miejscu ugruntowane stanowisko (przykładowo choćby postanowienie SN z 19 listopada 2024 r., I CSK 149/24) wskazujące, że odniesienie się osobno do każdego z zarzutów podniesionych w apelacji nie jest bezwzględnym warunkiem prawidłowego rozpoznania sprawy przez sąd drugiej instancji. Za wystarczające należy uznać odniesienie się do sformułowanych w apelacji zarzutów i wniosków w sposób wskazujący na to, że zostały one przez sąd drugiej instancji w całości rozważone przed wydaniem orzeczenia. Na ten aspekt zwrócono również uwagę w odpowiedzi na skargę kasacyjną, gdzie wskazano, że „Powódka uzasadnia Skargę bazując na konieczności bardzo szczegółowego ustosunkowania się przez Sąd II instancji w Wyroku do poszczególnych twierdzeń i dowodów. Jest to jednak nieuzasadnione również w systemie apelacji pełnej”.
Analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje, że Sąd Apelacyjny w całości rozważył zgłoszone zarzuty. Zatem tak skonstruowany wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powoduje, że skarga, w ramach przesłanki określonej w art. 3989 § 1 pkt 4 k.p.c., nie mogła zostać przyjęta do rozpoznania.
9. Według Sądu Najwyższego, nie ma przy tym innych przyczyn uzasadniających przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, w szczególności nieważności postępowania (art. 3989 § 1 pkt 3 k.p.c.).
10. Z powyższych względów Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania (art. 3989 § 1 i 2 k.p.c.). O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono zgodnie z art. 98 § 1, 11 i 3 k.p.c. w związku z § 2 pkt 7
i § 10 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.
[a.ł]