I CSK 2221/24

POSTANOWIENIE

19 września 2025 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Beata Janiszewska

na posiedzeniu niejawnym 19 września 2025 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa S.B. i A.B.
przeciwko Syndykowi masy upadłości G. S.A. w W.
o zapłatę i ustalenie,
na skutek skargi kasacyjnej Syndyka masy upadłości G. spółki akcyjnej w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach
z 21 grudnia 2023 r., I ACa 2784/23,

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

[J.T.]

UZASADNIENIE

Pozwany syndyk masy upadłości G. S.A. w W. (dalej: bank) wniósł skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach, którym oddalono w części skierowanej przeciwko rozstrzygnięciu ustalającemu, zawartemu w punkcie 1 zaskarżonego wyroku, apelację skarżącego od wyroku Sądu pierwszej instancji wydanego w sprawie o zapłatę i ustalenie toczącej się z powództwa S.B. i A.B.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

We wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania bank wskazał na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego (art. 3989 § 1
pkt 1 k.p.c.) oraz potrzebę wykładni przepisów prawnych budzących wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie (art. 3989 § 1 pkt 2 k.p.c.). Natura obu tych przyczyn kasacyjnych była już przedmiotem bardzo licznych wypowiedzi Sądu Najwyższego i została szczegółowo omówiona m.in. w postanowieniu SN
z 20 lipca 2023 r., I CSK 4467/22, wydanym w sprawie z udziałem pozwanego.

Obie przyczyny kasacyjne związane były z problemem tego, czy postępowanie w sprawie z powództwa kredytobiorców o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego mającego wynikać z umowy kredytu zawartej z pozwanym bankiem jest, w razie ogłoszenia upadłości kredytodawcy, sprawą o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości w rozumieniu art. 145 ust. 1 p.u.
W konsekwencji skarżący dążył do ustalenia, czy niniejsza sprawa podlegała zawieszeniu także w odniesieniu do żądania ustalenia, a nie jedynie w zakresie,
w jakim powodowie dochodzili zapłaty.

Choć kwestie zasygnalizowane na s. 4-5 i opisane w dalszej części uzasadnienia skargi, a dotyczące tego, czy sprawa o ustalenie może toczyć się przeciwko upadłemu bankowi już z chwilą ustalenia osoby syndyka, dawniej rzeczywiście budziły poważne wątpliwości, to obecnie należy uznać je za wyjaśnione – w kierunku odmiennym od oczekiwanego przez pozwanego.
W uchwale SN z 19 września 2024 r., III CZP 5/24, wskazano, że postępowanie sądowe z powództwa kredytobiorcy będącego konsumentem o ustalenie nieistnienia stosunku prawnego z umowy kredytu, prowadzone przeciwko bankowi, co do którego w toku postępowania ogłoszono upadłość, nie jest sprawą
„o wierzytelność, która podlega zgłoszeniu do masy upadłości” w rozumieniu
art. 145 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, a tym samym może być podjęte z chwilą ustalenia osoby pełniącej funkcję syndyka. We wspomnianej uchwale szeroko umotywowano zajęte w niej stanowiska; powtarzanie obecnie tej argumentacji należy więc uznać za niecelowe.

Wobec powyższego dostrzeżone w skardze kasacyjnej zagadnienie prawne jest rozstrzygnięte; nie istnieje też potrzeba wykładni przepisów wskazanych na
s. 5 skargi. Kierunek rozstrzygnięcia wspomnianych wątpliwości nie powoduje przy tym, że skarga kasacyjna mogłaby zostać ewentualnie uznana za oczywiście uzasadnioną – jest on bowiem odmienny od stanowiska pozwanego.

Kierując się przedstawionymi względami, Sąd Najwyższy uznał, że
z motywów skargi nie wynika, by zachodziły określone w art. 3989 § 1 k.p.c. przyczyny kasacyjne, co uzasadniało odmowę przyjęcia tej skargi do rozpoznania.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 3989 § 1 k.p.c., orzeczono, jak w sentencji postanowienia.

Beata Janiszewska

[J.T.]

[a.ł]