I CSK 1540/24

POSTANOWIENIE

16 września 2025 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Beata Janiszewska

na posiedzeniu niejawnym 16 września 2025 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa K.B., T.B. i M.B.
przeciwko S. spółce akcyjnej w W
o zapłatę,
na skutek skargi kasacyjnej S. spółki akcyjnej w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku
z 11 grudnia 2023 r., I ACa 1621/22,

odrzuca skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

Powodowie K.B., T.B. i M.B. wnieśli o zasądzenie od pozwanego S. S.A. w W. (dalej: bank) na ich rzecz kwoty 137 000 zł wraz z bliżej opisanymi odsetkami.

Sąd Okręgowy w Łomży 137 000 zł wraz z odsetkami oraz zasądził na rzecz każdego z powodów koszty procesu uwzględniające stawkę wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika obliczoną od całej dochodzonej kwoty. Bank wniósł od tego orzeczenia apelację, którą Sąd Apelacyjny w Białymstoku oddalił i obciążył pozwanego kosztami postępowania apelacyjnego obliczonymi, w odniesieniu do każdego z powodów, od całej ww. kwoty.

Pozwany wniósł skargę kasacyjną od wyroku Sądu drugiej instancji, zaskarżając ten wyrok w całości.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna.

Zgodnie z art. 3982 § 1 zd. 1 k.p.c. skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt tysięcy złotych, a w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – niższa niż dziesięć tysięcy złotych. Wprawdzie podana przez bank wartość przedmiotu zaskarżenia (137 000 zł) przekracza tę wartość, jednak została ona w skardze kasacyjnej określona w sposób nieprawidłowy.

Wstępnie należy przypomnieć, że w postępowaniu kasacyjnym nie ma rozstrzygającego znaczenia okoliczność, że wartość przedmiotu zaskarżenia podana w skardze kasacyjnej odpowiada wartości przedmiotu sporu sprecyzowanej przez powodów, a następnie wartości przedmiotu zaskarżenia wskazanej
w apelacji. Wprawdzie art. 25 § 2 k.p.c. wyklucza możliwość badania wartości przedmiotu sporu po doręczeniu pozwu bez zarzutu drugiej strony, jednak nie dotyczy to etapu kontroli dopuszczalności skargi kasacyjnej. W postępowaniu zainicjowanym tym środkiem zaskarżenia Sąd Najwyższy może bowiem każdorazowo ocenić wartość przedmiotu zaskarżenia weryfikacji na podstawie materiału sprawy – z pominięciem zasad określonych w art. 25 i 26 k.p.c.
(zob. postanowienia SN z: 24 maja 2001 r., IV CZ 20/01, 21 listopada 2001 r.,
I CZ 152/01, 22 października 2014 r., II CSK 235/14, 18 marca 2015 r.,
III CSK 419/14, 16 kwietnia 2025 r., I CSK 1048/24).

W ramach weryfikacji wartości przedmiotu zaskarżenia Sąd Najwyższy stwierdził, że w sprawie występowało troje powodów, na których rzecz Sąd pierwszej instancji zasądził rzecz kwotę 137 000 zł - nie w sposób solidarny lub inny, który uzasadniałby tezę, że nie nastąpił w odniesieniu do wszystkich powodów wynikający z art. 379 § 1 zd. 1 k.c. skutek podziału wierzytelności pieniężnej na trzy odrębne wierzytelności. W efekcie należało przyjąć, że każdemu z powodów przysługuje indywidualnie wierzytelność w tej samej wysokości, wobec braku podstaw do uznania, że z okoliczności wynika coś innego (art. 379 § 1 zd. 2 k.c.).

Wobec oddalenia apelacji tożsame rozstrzygnięcie w przedmiocie zasądzenia kwoty należności głównej zostało przedstawione do kontroli Sądowi Najwyższemu. Oznacza to, że w istocie skarżący winien był wskazać wartość przedmiotu zaskarżenia oddzielnie w stosunku do każdego z powodów, gdyż na rzecz każdego z nich zasądzono odrębne roszczenie, które mogłoby być przedmiotem samodzielnej skargi kasacyjnej. Oceny tej nie zmienia okoliczność, że pozwany in casu kwestionuje zasadność żądań wszystkich powodów. Ostatecznie bowiem prawidłowo określona wartość przedmiotu sporu wynosi w stosunku do każdego z powodów po 1/3 wskazanej przez bank kwoty. Tym samym skarga kasacyjna jest niedopuszczalna, gdyż suma 137 000 zł podzielona na trzy daje wartość niższą niż wskazane w art. 3982 § 1 zd. 1 k.p.c. pięćdziesiąt tysięcy złotych.

Wobec powyższego skarga kasacyjna podlegała odrzuceniu przez Sąd Apelacyjny na podstawie art. 3986 § 2 in fine k.p.c. w zw. z art. 3982 § 1 zd. 1 k.p.c. Wobec nieodrzucenia skargi przez Sąd drugiej instancji, podlegała ona odrzuceniu przez Sąd Najwyższy na podstawie art. 3986 § 3 k.p.c.

O kosztach nie orzeczono, gdyż wniosek o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego został zgłoszony przez powodów wyłącznie
w powiązaniu z przypadkiem nieprzyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania lub jej oddalenia. Na marginesie należy jednak zauważyć, że w sprawie znajdowałby zastosowanie § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, gdyż wartość przedmiotu sporu w odniesieniu do każdego
z przeciwników procesowych skarżącego banku mieściła się w zakresie
od 10 000 do 50 000 zł.

Beata Janiszewska

[J.T.]

[SOP]