WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 kwietnia 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Igor Zgoliński (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Paweł Kołodziejski
SSN Marek Siwek
w sprawie K. R.,
skazanego z art. 244 k.k.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
w dniu 16 kwietnia 2025 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść skazanego
od prawomocnego wyroku nakazowego Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią
z dnia 7 lipca 2023 r., sygn. akt II K 300/23,
uchyla wyrok nakazowy w zaskarżonej części i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Rejonowemu w Nakle nad Notecią do ponownego rozpoznania.
[J.J.]
Paweł Kołodziejski Igor Zgoliński Marek Siwek
UZASADNIENIE
K. R. został oskarżony o to, że w dniu 12 czerwca 2023 r. w miejscowości N. prowadził pojazd mechaniczny marki O. o nr rej. […]. nie stosując się do orzeczonego przez Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią w wyroku z dnia 30 listopada 2022 r., sygn. akt II W 718/22, środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przez jeden rok, obowiązującego od dnia 17 grudnia 2022 r. do 17 grudnia 2023 r., tj. o czyn z art. 244 k.k.
Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią wyrokiem nakazowym z dnia 7 lipca
2023 r. sygn. akt II K 300/23, po rozpoznaniu sprawy K. R. uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i przy zastosowaniu art. 37a § 1 k.k. skazał go na karę 250 stawek dziennych grzywny po 20 każda, na podstawie art. 42 § 1a pkt 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku, na podstawie art. 43a § 2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5.000 zł oraz zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych, którymi obciążył Skarb Państwa.
Wobec braku sprzeciwu stron wyrok nakazowy uprawomocnił się w dniu
4 sierpnia 2023 r.
Od tego wyroku kasację w części odnoszącej się do orzeczenia o karze wywiódł w trybie art. 521 § 1 k.p.k. na korzyść skazanego Prokurator Generalny, który zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisu prawa karnego procesowego, a mianowicie art. 502 § 1 k.p.k., polegające na orzeczeniu wobec K. R. - po przeprowadzeniu postępowania nakazowego w trybie art. 500 § 1 i 3 k.p.k. i uznaniu go wyrokiem nakazowym za winnego popełnienia występku z art. 244 k.k. - na podstawie art. 244 k.k. przy zastosowaniu art. 37a § 1 k.k. kary 250 stawek dziennych grzywny, przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 20 złotych, podczas gdy zgodnie z treścią przepisu art. 502 § 1 k.p.k. wyrokiem nakazowym można orzec karę grzywny w maksymalnej wysokości do 200 (dwustu) stawek dziennych albo do 200 000 złotych.
W konsekwencji tego zarzutu autor kasacji wniósł o uchylenie wyroku nakazowego w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Rejonowemu w Nakle nad Notecią do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wyrok w skarżonej części był w sposób oczywisty wadliwy. Przepisy art. 500 § 1 i 3 k.p.k. oraz art. 502 § 1 – 3 k.p.k. określają warunki wydania wyroku nakazowego, ograniczając taką możliwość do spraw, w których prowadzono dochodzenie oraz stwierdzenia, w pryzmacie zgromadzonego materiału dowodowego, że okoliczności czynu i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości, co implikuje brak konieczności procedowania na rozprawie. Stosownie do treści art. 502 § 1 k.p.k. orzekanie w tym trybie limitowane jest zakresem dopuszczalnych kar. Wyrokiem nakazowym można orzec jedynie karę ograniczenia wolności lub grzywnę w wysokości do 200 stawek dziennych bądź 200.000 zł. Niestosowanie się do powyższych ograniczeń odnośnie do rodzaju i rozmiaru kary stanowi niewątpliwie rażące naruszenie powyższego przepisu, które ma istotny wpływ na treść wyroku. Do takiego właśnie uchybienia doszło na gruncie niniejszej sprawy. W zaskarżonej części wyroku nakazowego orzeczona została kara grzywny w rozmiarze 250 stawek dziennych grzywny. Tym samym Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią rażąco naruszył przepis art. 502 § 1 k.p.k., ponieważ orzekł karę w wysokości przekraczającej górną granicę sankcji możliwą do orzeczenia w postępowaniu nakazowym. Bezsporne jest również i to, że opisane uchybienie miało istotny wpływ na treść wyroku, przejawiający się w tym, że skazany poniósł odpowiedzialność karną, która nie została przewidziana dla trybu nakazowego.
Z tego względu kasację uznać należało za zasadną w stopniu określonym w art. 535 § 5 k.p.k. Implikowało to uchylenie wadliwego wyroku nakazowego w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Nakle nad Notecią, celem konwalidacji zaistniałego uchybienia.
[J.J.]
[a.ł]
Paweł Kołodziejski Igor Zgoliński Marek Siwek