Sygn. akt V CZ 9/20

POSTANOWIENIE

Dnia 26 lutego 2020 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Anna Kozłowska (przewodniczący)
‎SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
‎SSN Maria Szulc

w sprawie z powództwa S. Sp. z o.o. w W.
‎przeciwko P. Sp. z o.o. z siedzibą w W.
‎o zapłatę,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w Izbie Cywilnej w dniu 26 lutego 2020 r.,
‎zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w (…)
‎z dnia 17 października 2019 r., sygn. akt V AGa (…),

oddala zażalenie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 17 października 2019 r. Sąd Apelacyjny w (…) odrzucił apelację pozwanej P. sp. z o.o. w W. wniesioną od wyroku Sądu Okręgowego w K. z dnia 2 października 2018 r. Sąd drugiej instancji podniósł, że zawarty w apelacji wniosek o zwolnienie od opłaty sądowej od apelacji został oddalony postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 7 stycznia 2019 r. ze względu na nie wykazanie przez apelującą, że nie jest ona w stanie ponieść tej opłaty (art. 103 u.k.s.c.). Zażalenie na to orzeczenie zostało oddalone postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 13 marca 2019 r., doręczonym zawodowemu pełnomocnikowi procesowemu pozwanej Spółki w dniu 5 sierpnia 2019 r. Przewidziany w art. 112 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.:Dz.U. z 2019 r., poz. 785, dalej: „u.k.s.c.”), tygodniowy termin do uiszczenia opłaty sądowej upłynął bezskutecznie w dniu 12 sierpnia 2019 r., stąd apelacja podlegała odrzuceniu jako nieopłacona na podstawie art. 373 k.p.c. W zażaleniu na to postanowienie strona pozwana, zarzucając naruszenie art. 112 ust. 3 u.k.s.c. przez niezasadne oddalenie wniosku o zwolnienie skarżącej od opłaty sądowej od apelacji i zaniechanie wezwania zawodowego pełnomocnika procesowego strony pozwanej do jej uiszczenia, wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 112 ust. 2 u.k.s.c., jeżeli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych zgłoszony przed upływem terminu do opłacenia pisma został prawomocnie oddalony, przewodniczący wzywa stronę do opłacenia złożonego pisma, na podstawie art. 130 k.p.c. Stosownie do art. 112 ust. 3 u.k.s.c., przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli pismo podlegające opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia, zostało wniesione przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego. W takim przypadku, jeżeli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych złożony przed upływem terminu do opłacenia pisma został oddalony, tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia, a gdy postanowienie zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od dnia jego ogłoszenia. Jeżeli jednak o zwolnieniu od kosztów sądowych orzekał sąd pierwszej instancji, a strona wniosła zażalenie w przepisanym terminie, termin do opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia stronie postanowienia oddalającego zażalenie, a jeżeli postanowienie sądu drugiej instancji zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od dnia jego ogłoszenia. W świetle przytoczonej jednoznacznej regulacji ustawowej oraz ukształtowanego na jej tle orzecznictwa Sądu Najwyższego, Sąd Apelacyjny zasadnie przyjął, że tygodniowy termin do opłacenia apelacji rozpoczął bieg od dnia doręczenia zawodowemu pełnomocnikowi procesowemu strony pozwanej postanowienia oddającego zażalenie na postanowienie o oddaleniu wniosku o zwolnienie od opłaty od apelacji. Przewodniczący nie miał obowiązku wzywania pełnomocnika apelującej o uiszczenie tej opłaty, a skoro tygodniowy termin upłynął bezskutecznie, Sąd prawidłowo odrzucił apelację jako nieopłaconą (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego - zasada prawna z dnia 16 marca 2017 r., III CZP 82/16, OSNC 2017, nr 7-8, poz. 75). Z tych względów orzeczono jak w sentencji (art. 398¹⁴ w zw. z art. 394¹ § 3 k.p.c.).

aj