POSTANOWIENIE
Dnia 25 lutego 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik
w sprawie A. G.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 25 lutego 2025 r.,
zażalenia skazanego na zarządzenie Zastępcy Przewodniczącego Wydziału VI Karnego - Odwoławczego Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 6 grudnia 2024 r., sygn. VI Ka 136/24 (VI WKK 25/24) o odmowie przyjęcia kasacji osobiście sporządzonej przez skazanego,
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
Skazany A. G. złożył datowaną na dzień 25 sierpnia 2024 r., osobiście sporządzoną przez siebie „kasację” od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 4 kwietnia 2024 r. w sprawie o sygn. akt VI Ka 136/24 (k - 407, 417/tom II).
Zastępca Przewodniczącego VI Wydziału Karnego – Odwoławczego Sądu Okręgowego w Katowicach zarządzeniem z dnia 30 września 2024 r. – na zasadzie art. 530 § 2 k.p.k. w zw. z art. 120 § 1 k.k. – wezwał skazanego do uzupełnienia braków formalnych „osobistej” kasacji przez sporządzenie i podpisanie jej przez adwokata, radcę prawnego albo radcę Prokuratorii Generalnej RP – w terminie 7 dni – od daty doręczenia wezwania, pod rygorem odmowy przyjęcia kasacji (k – 423-424/tom II). Wezwanie zostało odebrane w dniu 8 października 2024 r. (k – 425/tom II). W dniu 14 października 2024 r. wpłynęło do Sądu Okręgowego w Katowicach pismo z dnia 10 października 2024 r., w którym skazany informuje Sąd, że względów zdrowotnych nie jest w stanie stawić się osobiście do uzupełnienia braków formalnych, ale reprezentuje go adwokat, której udzielił pełnomocnictwa i „wyraża zgodę na podpis w moim imieniu” (k – 426/tom II). Do pisma skazany załączył kserokopie zaświadczeń lekarskich z dnia 29 sierpnia 2024 r. z którego wynika, że „chory leczony w poradni urazowej nadal po wieloodłamowym złamaniu podudzia lewego. Nadal kule, oszczędny tryb życia” (k – 427) i z dnia 3 października 2024 r. z informacją m.in. że termin operacji do ustalenia w grudniu 2024 r. (k – 428) oraz kserokopię pełnomocnictwa z dnia 5 czerwca 2024 r. (k – 429). Kolejnym pismem datowanym na dzień 14 października 2024 r. (prezentata SO w Katowicach z 16 października 2024 r.) skazany złożył wniosek o wyznaczenie mu „pełnomocnika z urzędu” w sprawie kasacji wyroku.
Zarządzeniem z dnia 23 października 2024 r. Zastępca Przewodniczącego Wydziału VI Karnego – Odwoławczego wniosku skazanego o ustanowienie obrońcy z urzędu do sporządzenia kasacji nie uwzględnił (k – 433 – 434). Jednocześnie pouczono skazanego, że 7-dniowy termin do uzupełnienia braku formalnego jego osobistej kasacji uległ zawieszeniu z datą złożenia wniosku o ustanowienie obrońcy z urzędu, tj. z dniem 15 października 2024r. (data stempla pocztowego), a biegnie dalej od daty doręczenia skazanemu zarządzenia o nieuwzględnieniu wniosku (art. 127a k.p.k.). Odpis zarządzenia został doręczony skazanemu w dniu 31 października 2024 r. (k - 436), a jego obrońcy z wyboru – adw. D. K. – w dniu 30 października 2024 r. (k – 436).
Zarządzeniem z dnia 6 grudnia 2024 r. Zastępca Przewodniczącego Wydziału VI Karnego – Odwoławczego Sądu Okręgowego w Katowicach, na mocy art. 530 § 2 k.p.k., odmówił przyjęcia kasacji osobiście sporządzonej przez skazanego, albowiem do chwili wydania zarządzenia nie wpłynęła kasacja sporządzona przez obrońcę z wyboru, ani też nie zostały uzupełnione braki formalne „kasacji” wniesionej osobiście przez skazanego.
Pismem z dnia 16 października 2024 r., które wpłynęło do SO w Katowicach 18 grudnia 2024 r., skazany A. G. ponownie wniósł o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu („skoro pełnomocnik nie dopełnił formalności o kasacji wyroku”). Podniósł, że z powodów zdrowotnych osobiście nie jest w stanie stawić się do Sądu, a Sąd „zasłania się art. 530 § 2 k.p.k. nie mając na uwadze zdrowia oraz wiek oskarżonego oraz terminy przesyłek” (k – 438/tom II).
Pismo skazanego zostało uznane jako zażalenie na zarządzenie z dnia 6 grudnia 2024 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniesione zażalenia nie zasługuje na uwzględnienie.
Warunkiem formalnym wniesienia kasacji jest jej sporządzenie przez adwokata lub radcę prawnego albo radcę Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej. W przypadku kasacji sporządzonej osobiście przez stronę, obarczona jest ona zatem brakiem formalnym, podlegającym usunięciu na zasadach i w trybie określonym w art. 120 k.p.k. Jednocześnie, zgodnie z treścią art. 530 § 2 k.p.k., prezes sądu (przewodniczący wydziału, upoważniony sędzia) winien wezwać stronę, która wniosła osobistą kasację, do uzupełnienia ww. braku, tj. sporządzenia jej przez podmiot fachowy: adwokata albo radcę prawnego w terminie 7 dni, pod rygorem odmowy jej przyjęcia. Dopiero, gdy strona tego braku we wskazanym terminie nie usunie, aktualizują się podstawy do wydania zarządzenia o odmowie przyjęcia tego środka zaskarżenia.
Taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie.
Z analizy akt sprawy wynika, na co Sąd Najwyższy zwrócił już uwagę, iż skazany zarządzeniem z dnia 30 września 2024 r. – na zasadzie art. 530 § 2 k.p.k. w zw. z art. 120 § 1 k.p.k. – został wezwany do uzupełnienia braków formalnych osobistej kasacji przez sporządzenie jej przez adwokata albo radcę prawnego w terminie 7 dni od daty doręczenia wezwania. Z k – 425 wynika, że wezwanie to zostało odebrane w dniu 8 października 2024 r. Pismem datowanym na dzień 14 października 2024 r. skazany złożył wniosek o wyznaczenie mu „pełnomocnika z urzędu” w sprawie kasacji wyroku. Zarządzeniem z dnia 23 października 2024 r. Zastępca Przewodniczącego Wydziału VI Karnego – Odwoławczego Sądu Okręgowego w Katowicach nie uwzględnił wniosku skazanego w tym przedmiocie. Jednocześnie pouczono skazanego, że 7-dniowy termin do uzupełnienia braku formalnego jego osobistej kasacji uległ zawieszeniu z datą złożenia wniosku o ustanowienie obrońcy z urzędu, tj. z dniem 15 października 2024 r. (data stempla pocztowego – k – 432), a biegnie dalej od daty doręczenia skazanemu zarządzenia o nieuwzględnieniu wniosku (art. 127a k.p.k.). Pismo to doręczono w dniu 31 października 2024 r., a obrońca z wyboru odebrał je 30 października 2024 r. Zarządzeniem z dnia 6 grudnia 2024 r. Zastępca Przewodniczącego Wydziału VI Karnego – Odwoławczego Sądu Okręgowego w Katowicach odmówił przyjęcia kasacji osobiście sporządzonej przez skazanego argumentując, iż do chwili wydania zarządzenia nie wpłynęła kasacja sporządzona przez obrońcę z wyboru ani też nie zostały uzupełnione braki formalne „kasacji” wniesionej osobiście przez skazanego. Na podstawie przedstawionych okoliczności brak podstaw do zakwestionowania prawidłowości wydanej decyzji. Mimo wezwania skazanego do uzupełnienia braków formalnych osobistej kasacji, braki te nie zostały uzupełnione. Skarżący nie uczynił tego także wówczas, gdy pouczono go o zawieszeniu 7-dniowego terminu do uzupełnienia przedmiotowego braku formalnego jego osobistej kasacji w związku z wnioskiem o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu. Na treść decyzji o odmowie przyjęcia kasacji osobiście sporządzonej przez skazanego nie ma wpływu podnoszona przez niego okoliczność niemożności osobistego stawiennictwa, albowiem z żadnych z kierowanych do niego na tym etapie postępowania pism, nie wynika aby jego osobista obecność przez Sądem była konieczna, albo aby Sąd wzywał go do takiego stawiennictwa. Z zarządzenia z dnia 30 września 2024 r. wynika, iż skazany A. G. został wezwany li tylko do uzupełnienia w terminie 7 dni braków formalnych osobistej kasacji przez sporządzenie i podpisanie jej przez adwokata, radcę prawnego albo radcę Prokuratorii Generalnej RP, pod rygorem odmowy jej przyjęcia, a nie do osobistego stawiennictwa przed Sądem Okręgowym w Katowicach.
Nie znajduje uzasadnienia także podnoszony przez skazanego w zażaleniu argument o „terminie przesyłek”. Jak bowiem wynika z treści zarządzenia z dnia 30 września 2024 r., termin siedmiodniowy do uzupełnienia braku biegnie „od daty doręczenia nin. wezwania” (k – 424). Z k – 425 wynika, że wezwanie doręczono 8 października 2024 r. Również z treści pouczenia załączonego do zarządzenia z dnia 23 października 2024 r. o nieuwzględnieniu wniosku skazanego w przedmiocie ustanowienia obrońcy z urzędu, wynika, że 7 dniowy termin do uzupełnienia braku formalnego jego osobistej kasacji uległ zawieszeniu i biegnie dalej od daty doręczenia przedmiotowego zarządzenia, co miało miejsce w dniu 31 października 2024 r. (k – 436). Z treści powołanych zarządzeń nie wynika więc, aby bieg terminu do podjęcia przez skazanego czynności w nich wskazanych był liczony inaczej niż od dnia doręczenia mu takiego wezwania.
Zaniechanie usunięcia przez skazanego A. G. braków formalnych osobistej kasacji przez sporządzenie jej przez adwokata albo radcę prawnego w zakreślonym terminie, skutkowało koniecznością odmowy przyjęcia takiej dotkniętej brakiem formalnym kasacji, zgodnie z treścią art. 530 § 2 k.p.k. Brak jest jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania zasadności wydanego w dniu 6 grudnia 2024 r. zarządzenia. Wydano je bowiem w sytuacji, w której to sam skazany sporządził kasację i pomimo wezwania go do usunięcia jej braku formalnego i upływu zakreślonego terminu, braku tego nie usunął.
Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak na wstępie.
[J.J.]
[a.ł]