POSTANOWIENIE
Dnia 25 września 2023 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski
w sprawie dot. zażalenia B. M.
na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej Bielsko – Biała Południe w Bielsku - Białej
z dnia 30 marca 2023 r., sygn. akt […]
o umorzeniu śledztwa,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu bez udziału stron
w dniu 25 września 2023 r.,
inicjatywy przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu,
wyrażonej w postanowieniu Sądu Rejonowego w Bielsku - Białej
z dnia 26 lipca 2023 r., sygn. akt IX Kp 200/23,
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w Wadowicach.
UZASADNIENIE
Do Sądu Najwyższego wpłynął postulat Sądu Rejonowego w Bielsku Białej przekazania innemu sądowi równorzędnemu sprawy wywołanej zażaleniem B. M. na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej Bielsko – Biała Południe w Bielsku – Białej. Przedmiotowym orzeczeniem, ze względu na brak ustawowych znamion czynu zabronionego, odmówiono wszczęcia śledztwa w sprawie […] co do czynu z art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. o niedopełnieniu obowiązków przez notariusza oraz możliwości popełnienia oszustwa przez osoby nabywające nieruchomość, co miało działać na szkodę interesu prywatnego pokrzywdzonego.
W uzasadnieniu wystąpienia Sąd właściwy miejscowo do rozpoznania zażalenia wskazał, że w tożsamej sprawie o sygn. IV KO 77/22, dotyczącej również zażalenia B. M., Sąd Najwyższy przekazał w trybie art. 37 k.p.k. sprawę Sądowi Rejonowemu w Wadowicach uznając, że skoro pokrzywdzony jest bratem sędziego orzekającego w Sądzie właściwym terytorialnie, to dobro wymiaru sprawiedliwości wymagało przekazania sprawy innemu Sądowi równorzędnemu. Zdaniem Sądu Rejonowego w Bielsku - Białej przesłanka ta w dalszym ciągu pozostała aktualna.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Inicjatywa Sądu Rejonowego w Bielsku - Białej zasługiwała na uwzględnienie.
Jakkolwiek sprawa znajduje się w fazie in rem co oznacza, że procedowanie Sądu co do zażalenia B. M. nie będzie się wiązało z merytorycznym rozstrzyganiem w przedmiocie jego zarzutów w stosunku do konkretnej osoby, to jednak w niniejszej sprawie zasadnicze znaczenie ma fakt, że siostra pokrzywdzonego orzeka w Sądzie wyższym instancyjnie nad Sądem Rejonowym w Bielsku - Białej (sędzia A. M. 7 grudnia 2022 r. otrzymała nominację do Sądu Okręgowego w B.). I chociaż rola Sądu Rejonowego ograniczona będzie wyłącznie do stwierdzenia czy w ogóle opisane w zawiadomieniu zachowania można zakwalifikować jako przestępstwa, to jednak wynik kontroli prawidłowości orzeczenia niesądowego organu procesowego prowadzącego postępowanie przygotowawcze będzie miał niebagatelne znaczenie dla sytuacji procesowej pokrzywdzonego i nie byłoby dobrze, żeby o interesie prawnym pokrzywdzonego orzekał Sąd Rejonowy podległy instancyjnie Sądowi, w którym orzeka bliska rodzina skarżącego. W odbiorze społecznym pozostawienie rozpoznania tego zażalenia w gestii Sądu Rejonowego w Bielsku – Białej zostałoby ocenione zdecydowanie krytycznie. Nieprzeniesienie sprawy do innego równorzędnego sądu wywołałoby bez wątpienia przeświadczenie o uchybieniu zasadzie bezstronności. Takich sytuacji, godzących w autorytet wymiaru sprawiedliwości, należy zdecydowanie unikać, mimo że in concreto brak jest danych, które stawiałyby obiektywizm sędziów Sądu właściwego miejscowo pod znakiem zapytania.
Z tych względów Sąd Najwyższy przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Wadowicach, który położony jest na terenie okręgu Sądu […] a jednocześnie dojazd do tej jednostki będzie dogodny.
[SOP]
[ms]