POSTANOWIENIE
Dnia 27 lutego 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Paweł Wiliński
w sprawie X. Y.
po rozpoznaniu sprawy na posiedzeniu w dniu 27 lutego 2025 r.,
wniosku Sądu Rejonowego w Zawierciu
zawartego w postanowieniu z dnia 20 grudnia 2024 r., sygn. akt II K 954/24
o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu,
na podstawie art. 37 § 1 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
uwzględnić wniosek i przekazać sprawę Sądu Rejonowego w Zawierciu, sygn. akt II K 954/24, do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Katowice-Wschód w Katowicach.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 20 grudnia 2024 r., sygn. akt II K 954/24, Sąd Rejonowy w Zawierciu zwrócił się do Sądu Najwyższego w trybie art. 37 § 1 k.p.k. o przekazanie sprawy II K 954/24 do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu. W uzasadnieniu Sąd wnioskujący wskazał, że przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest akt oskarżenia, o czyn z art. 177 § 1 k.k., skierowany przeciwko X. Y., który jest prokuratorem Prokuratury Rejonowej w Zawierciu, gdzie pełnił funkcję Zastępcy Prokuratora Rejonowego, a następnie Prokuratora Rejonowego. Sąd wnioskujący wskazał ponadto, że oskarżony pracował jako prokurator od 1997 r., jest znany osobiście sędziom i urzędnikom Sądu Rejonowego w Zawierciu, a częściowo również Sądów Okręgowych w Sosnowcu i Częstochowie, którym strukturalnie Sąd Rejonowy był i jest podległy, siedziba prokuratury mieści się w tym samym budynku co siedziba tego sądu, a oprócz relacji zawodowych oskarżony utrzymuje relacje koleżeńskie i towarzyskie z częścią grona sędziów i urzędników z Sądu wnioskującego.
W ocenie Sądu Rejonowego w Zawierciu, powyższe okoliczności związane z wykonywanym przez oskarżonego zawodem, długoletnim stażem pracy, sprawowanymi funkcjami, intensywnością i charakterem relacji łączących oskarżonego ze środowiskiem związanym z sądem właściwym do rozpoznania sprawy, mogą rodzić w odbiorze społecznym, a nawet w odczuciu stron, obawę o stronniczość tego Sądu. Jednocześnie, w ocenie Sądu wnioskującego, skorzystanie z instytucji wyłączenia sędziego w oparciu o art. 41 k.p.k. mogłoby niekorzystnie przełożyć się na czas trwania postępowania, nadto wnioski te byłyby rozpoznawane przez Sąd II instancji, na obszarze którego oskarżony również wykonuje swoje obowiązki zawodowe.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek Sądu Rejonowego w Zawierciu zasługuje na uwzględnienie.
Instytucja tzw. właściwości z delegacji, określona w art. 37 § 1 k.p.k., ma charakter wyjątkowy, a zatem stosowana może być w sytuacjach gdy szczególne i nadzwyczajne względy związane z dobrem wymiaru sprawiedliwości mogą przemawiać za taką koniecznością. Należą do nich okoliczności, które mogą wywierać wpływ na swobodę orzekania lub stwarzać przekonanie o braku warunków do rozpoznania tej sprawy w sposób obiektywny (por. m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2006 r., IV KO 9/06; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 grudnia 2021 r., III KO 92/21).
W realiach niniejszej sprawy, której przedmiotem jest rozpoznanie aktu oskarżenia skierowanego przeciwko X. Y. , który miał się dopuścić przestępstwa z art. 177 § 1 k.k., piastując stanowisko prokuratora Prokuratury Rejonowej w Zawierciu, celem uniknięcia potencjalnych choćby zarzutów, które mogłyby wskazywać na brak obiektywizmu i bezstronności sędziów Sądu Rejonowego w Zawierciu przy rozpoznawaniu tej sprawy, zasadne jest by rozpoznał ją inny sąd. Argumentacja Sądu, odwołująca się okoliczności związanych z wykonywanym przez oskarżonego zawodem, jego kilkudziesięcioletnim stażem pracy, sprawowanymi funkcjami w jednostce prokuratury, której siedziba mieści się w tym samym budynku co Sąd wnioskujący, intensywnością i charakterem relacji – nie tylko zawodowych, ale również towarzyskich, łączących oskarżonego ze środowiskiem związanym z sądem właściwym do rozpoznania sprawy, przemawia za uwzględnieniem złożonego wniosku.
Biorąc powyższe pod uwagę, aby wyeliminować ryzyko pojawienia się w opinii publicznej, w tym również stron postępowania, osądu o stronniczym rozpoznaniu przedmiotowej sprawy przez sędziów Sądu Rejonowego w Zawierciu, dla dobra wymiaru sprawiedliwości sprawę przekazano innemu sądowi równorzędnemu tj. Sądowi Rejonowemu Katowice-Wschód w Katowicach, znajdującemu się relatywnie blisko Sądu wnioskującego, ale poza okręgiem sosnowieckim, co zapewni gwarancję obiektywnego rozpoznania przedmiotowej sprawy.
Z uwagi na powyższe, Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.
[J.J.]
r.g.