POSTANOWIENIE
Dnia 23 kwietnia 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jarosław Matras
w sprawie M. S.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej
na posiedzeniu w dniu 23 kwietnia 2025 r.
wniosku obrońcy skazanego
o wyłączenie sędziego Sądu Najwyższego Igora Zgolińskiego
na podstawie art. 42 § 4 zdanie pierwsze k.p.k. w zw. z art. 41 § 1 k.p.k.
postanowił:
wyłączyć sędziego Sądu Najwyższego Igora Zgolińskiego od rozpoznania sprawy o sygn. IV KK 511/23.
UZASADNIENIE
W dniu 24 marca 2025 r. do Sądu Najwyższego wpłynął wniosek obrońcy skazanego M. S. o wyłączenie sędziego Sądu Najwyższego Igora Zgolińskiego od orzekania w sprawie o sygn. IV KK 511/23, zawisłej na skutek kasacji obrońcy wniesionej od prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Sosnowcu z dnia 3 sierpnia 2023 r. sygn. V Ka 127/23.
Obrońca skazanego odwołując się do orzecznictwa krajowego i międzynarodowego kwestionującego status Krajowej Rady Sądownictwa, której skład ukształtowany został na mocy ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3) oraz status sędziów, zwłaszcza sędziów Sądu Najwyższego, powołanych na stanowisko sędziego na wniosek tak ukształtowanej Rady, wniósł o wyłączenie sędziego Sądu Najwyższego Igora Zgolińskiego z uwagi na niespełnianie przez niego wymogu instytucjonalnej bezstronności, prowadzącego w konsekwencji do wystąpienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek obrońcy jest zasadny.
Przepis art. 41 k.p.k. ustanawiający instytucję iudex suspectus przewiduje możliwość wyłączenia sędziego, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie. Odwołując się do stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w postanowieniu z dnia 13 października 2021 r., II KO 30/21, warto przypomnieć, że wyłączenie sędziego na podstawie art. 41 § 1 k.p.k. winno nastąpić nie tylko w sytuacji gdy istnieje okoliczność tego rodzaju, iż mogłaby wywołać wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie, ale również wówczas gdy orzekanie przez sędziego w sprawie mogłoby realnie prowadzić do znacznie poważniejszego uchybienia, tj. naruszenia standardu z art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i uznania, że taki skład orzekający nie stanowi niezależnego i bezstronnego sądu ustanowionego ustawą. Taka właśnie sytuacja ma miejsce w tej sprawie.
Bez wątpienia, okoliczności związane z uzyskaniem statusu sędziego Sądu Najwyższego przez I. Zgolińskiego w następstwie brania udziału w konkursie przed Krajową Radą Sądownictwa po 17 stycznia 2018 r., na których oparł swój wniosek obrońca, w odniesieniu do sędziów Sądu Najwyższego skutkują każdorazowo uznaniem Sądu z ich udziałem za nienależycie obsadzony (por. uchwała trzech połączonych Izb Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r., BSA I-4110-1/20).
Z tego względu wielokrotnie już Sąd Najwyższy wskazywał na potrzebę wyłączenia I. Zgolińskiego od rozpoznania spraw z uwagi na brak przymiotu niezawisłości i bezstronności (m.in. postanowienia SN: z dnia 18 marca 2025 r., IV KK 458/24; z dnia 11 grudnia 2024 r., V KK 423/24; z dnia 6 listopada 2024 r., II KK 450/24). Sąd Najwyższy w niniejszym składzie w pełni ten pogląd aprobuje.
Mając powyższe na uwadze koniecznym stało się podjęcie przez Sąd Najwyższy decyzji o wyłączeniu I. Zgolińskiego od rozpoznania sprawy wywołanej kasacją obrońcy skazanego M. S. (IV KK 511/23).
[J.J.]
[a.ł]