Sygn. akt IV KK 16/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2022 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Antoni Bojańczyk (przewodniczący)
SSN Marek Siwek (sprawozdawca)
SSN Igor Zgoliński

w sprawie M. H.
skazanego z art. 244 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
na posiedzeniu w dniu 14 czerwca 2022 r.,
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego,
od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w W.
z dnia 1 października 2021 r., sygn. akt II K […]

uchyla wyrok w zaskarżonej części, tj. jego pkt. 2, w zakresie orzeczenia o łącznym środku karnym i w tym zakresie przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w W. do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Wyrokiem łącznym z 1 października 2021 r., sygn. akt II K […] Sąd Rejonowy w W.:

1.na podstawie art. 568a k.p.k. i art. 85 § 1 k.k. i art. 85 a k.k. i 86 § 1 k.k. w zw. z art. 81 ust. 2 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 połączył skazanemu M. H.:

1.karę jednostkową 5 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z 3 marca 2020 r., wydanym w sprawie o sygnaturze akt II K […] ,

2.karę jednostkową 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w J. z 17 czerwca 2020 r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt II K […],

- karę jednostkową 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z 31 lipca 2020 r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt II K […] i w miejsce tych kar wymierzył skazanemu karę łączną 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności;

3.na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k., art. 85 a i art 86 § 1 k.k. w zw. z art. 90 § 2 k.k. połączył także skazanemu środki karne zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych orzeczone w sprawach Sądu Rejonowego w W.: z dnia 3 marca 2020 r., sygn. akt II K […] i z dnia 31 lipca 2020 r., sygn. akt II K […] i wymierzył mu łącznie środek karny zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych - dożywotnio,

4.na podstawie art. 576 § 1 k.k. stwierdził, iż w pozostałym zakresie wyroki opisane w punktach VI, VIII — IX podlegają odrębnemu wykonaniu;

5.na podstawie art. 577 k.p.k. zaliczył na poczet orzeczonej w pkt 1 wyroku kary łącznej pozbawienia wolności okres dotychczas odbytych, opisanych w tym wyroku, kar pozbawienia wolności;

6.na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie karne o połączenie w ramach wyroku łącznego kar orzeczonych wyrokami Sądu Rejonowego W. o sygn. akt II K 263/08, II K 384/12, II K1062/12, VI K 584/161 oraz Sądu Rejonowego w J. o sygn. akt II K 777/19 i II K 276/20;

7.na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazanego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, którymi obciążył Skarb Państwa.

Wyrok łączny Sądu Rejonowego, nie został zaskarżony przez strony i uprawomocnił się 9 października 2021 r.

Kasację od tego orzeczenia, w części dotyczącej orzeczenia o łącznym środku karnym zawartym w pkt 2, na korzyść M. H., wniósł Prokurator Generalny, którzy podniósł zarzut rażącego i mającego istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 90 § 2 k.k., polegające na orzeczeniu wobec skazanego M. H. łącznego środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio, obejmującego jednostkowe środki karne w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, orzeczone wyrokami Sądu Rejonowego w W.: z dnia 3 marca 2020 r., sygn. akt II K 255/19 w wymiarze 3 lat oraz z dnia 31 lipca 2020 r., sygn. akt II K 582/20 w wymiarze 2 lat, tj. łącznego środka karnego w rozmiarze powyżej jego górnej granicy, która w świetle brzmienia wskazanych przepisów wyniosła 5 lat.

Wskazując na ten zarzut skarżący wniósł o uchylenie wyroku łącznego w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja jest oczywiście zasadna.

Trafnie podniósł skarżący, że wydane przez Sąd Rejonowy w W. orzeczenie dotknięte zostało wskazaną w petitum kasacji obrazą art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 90 § 2 k.k. Zgodnie z brzmieniem tego ostatniego przepisu, w razie orzeczenia za zbiegające się przestępstwa pozbawienia praw publicznych, zakazów lub obowiązku tego samego rodzaju, sąd stosuje odpowiednio przepisy o karze łącznej. Oznacza to, że w przypadku łączenia środków karnych tego samego rodzaju, granice łącznego środka karnego wyznacza treść art. 86 § 1 k.k., który odpowiednio odczytany stanowi, że łączny środek karny wymierza się w granicach od najsurowszego ze środków wymierzonych za poszczególne czyny do ich sumy.

Jak wynika z akt sprawy, M. H. w połączonych węzłem zaskarżonego wyroku łącznego dwóch wyrokach Sądu Rejonowego w W. orzeczono zakazy prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat (wyrok w sprawie o sygn. akt II K 1255/19) oraz na okres 2 lat (wyrok w sprawie o sygn. akt II K 582/20). Oznacza to, że łączny zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych mógł być orzeczony w granicach od lat 3 do 5. Oczywiste jest więc, że Sąd Rejonowy określając w wyroku łącznym czas trwania tego zakazu dożywotnio rażąco naruszył treść art. 86 § 1 k.k., który to przepis miał zastosowanie poprzez art. 90 § 2 k.k. Nadto, z art. 88 k.k. w zw. z art. 90 § 2 k.k. wynika, że obowiązek orzeczenia łącznego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych dożywotnio istnieje jedynie wówczas, gdy przynajmniej jeden z tożsamych przedmiotowo, a zatem podlegających łączeniu środków karnych w postaci zakazu prowadzenia pojazdów został orzeczony dożywotnio. Taka sytuacja nie miała jednak miejsca na gruncie zakazów podlegających łączeniu w niniejszej sprawie.

W tym stanie rzeczy, podzielając stanowisko skarżącego, należało uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę do ponownego rozpoznania, w toku którego Sąd Rejonowy w W. uniknie zaistniałego i podniesionego w kasacji uchybienia.

Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku.

a.s.