Sygn. akt IV CSK 670/19
POSTANOWIENIE
Dnia 15 czerwca 2020 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Roman Trzaskowski
w sprawie z wniosku U.W.
przy uczestnictwie J.O.
o podział majątku wspólnego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 czerwca 2020 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Okręgowego w L.
z dnia 13 lutego 2019 r., sygn. akt II Ca […],
1) odrzuca skargę kasacyjną;
2) oddala wniosek U.W. o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
W skardze kasacyjnej od postanowienia Sądu Okręgowego w L. z dnia 13 lutego 2019 r. uczestnik J.O. zaskarżył je w części, w zakresie punktu III, w którym oddalono jego apelację od postanowienia Sądu Rejonowego [...] w L. z siedzibą w Ś. z dnia 15 listopada 2016 r. w pozostałej części, oraz w zakresie punktu VI.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 5191 § 2 k.p.c. w sprawach o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami od postanowienia sądu drugiej instancji co do istoty sprawy przysługuje skarga kasacyjna, chyba że wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych. W judykaturze przyjęto, że w tak zwanych sprawach działowych, w tym w sprawach o podział majątku wspólnego małżonków, w razie zaskarżenia orzeczenia co do istoty sprawy, wartość przedmiotu zaskarżenia nie odpowiada wartości całego dzielonego majątku, lecz wartości konkretnego interesu (roszczenia, żądania) lub składnika majątkowego, którego dotyczy środek zaskarżenia. (por. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ 153/02, OSNC 2004, Nr 4, poz. 60, z dnia 20 lutego 2015 r., V CSK 239/14, nie publ., z dnia 13 marca 2015 r., III CZ 13/15, niepubl., z dnia 19 czerwca 2015 r., IV CZ 16/15, nie publ., z dnia 6 listopada 2015 r., II CZ 76/15, nie publ., z dnia 13 stycznia 2017 r., III CZ 61/16, nie publ., i z dnia 26 października 2017 r., II CZ 64/17, nie publ., z dnia 12 stycznia 2018 r., II CZ 85/17, nie publ., z dnia 28 lutego 2018 r., II CZ 108/17, nie publ.). Sąd Najwyższy nie jest związany wskazaną przez stronę wartością przedmiotu zaskarżenia i może dokonać jej sprawdzenia na podstawie akt sprawy, z pominięciem zasad określonych w art. 25 i 26 k.p.c. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1997 r., II CKN 47/97, OSNC 1997, Nr 11, poz. 180, z dnia 18 marca 2015 r., III CSK 419/14, nie publ., z dnia 1 grudnia 2016 r., IV CSK 247/16, nie publ., z dnia 20 grudnia 2018 r., II CSK 749/17, nie publ., z dnia 22 lutego 2019 r., I CSK 436/18, nie publ.).
W niniejszej sprawie skarżący zakwestionował oddalenie jego apelacji w części, w jakiej domagał się rozliczenia nakładów poczynionych z jego majątku osobistego na majątek wspólny. W tej sytuacji jego interes prawny ogranicza się do wartości tego nakładu i nie obejmuje całego dzielonego majątku ani udziału w nim wnioskodawcy. W toku postępowania apelacyjnego wartość nakładów, które poczynić miał skarżący z majątku odrębnego na wspólny, oznaczał na kwotę 106.022,04 zł, której połowy domagał się zasądzenia na swoją rzecz od wnioskodawczyni i która, jak sam wskazywał, obejmowała kwoty 97.936,59 zł - z tytułu darowizn od nieżyjącej matki D.P. oraz kwoty 8.085,45 zł - z tytułu 13,82% wkładu własnego ze zlikwidowanej książeczki mieszkaniowej z [...] Spółdzielni Mieszkaniowej. Wartość przedmiotu zaskarżenia w skardze kasacyjnej została natomiast oznaczona na kwotę 155.000 i - jak skarżący podał w uzasadnieniu - została ona wskazana w oparciu o wartość roszczeń z wniosku o rozliczenie nakładu z majątku osobistego uczestnika postępowania na majątek wspólny oddalonych zaskarżonym postanowieniem. W odpowiedzi na wezwanie Sądu Okręgowego do wyjaśnienia sposobu obliczenia wartości przedmiotu zaskarżenia uczestnik podał, że na wskazaną kwotę 155.000 zł składają się środki pieniężne przeniesione z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny małżonków w zakresie zgromadzonych na książeczce mieszkaniowej, założonej przed zawarciem związku małżeńskiego, przeznaczonych na pokrycie wkładu z tytułu zamiany prawa do lokalu mieszkalnego z lokatorskiego na własnościowe wraz z odsetkami od kwoty uzyskanej z likwidacji w/w książeczki mieszkaniowej, a kwota 155.000 zł jest minimalną kwotą należną z tego tytułu uczestnikowi i czyni zadość wymogom dopuszczalności skargi kasacyjnej wskazanym w art. 5191 § 2 k.p.c. Wartość tych nakładów podana w toku postępowania kasacyjnego odbiega jednak od uprzednio podawanej przez skarżącego wartości, którą sam określał w toku postępowania apelacyjnego na kwotę 106.022,04 zł, a zatem niższą od wskazanej w skardze kasacyjnej, pomimo, że obejmowała innego jeszcze rodzaju nakłady dochodzone przez skarżącego a nieobjęte - wedle twierdzeń skarżącego - wartością przedmiotu zaskarżenia podaną w skardze kasacyjnej.
Z tych względów, na podstawie art. 3986 § 2 i 3 w związku z art. 13 § 2 i art. 5191 § 1 i § 4 pkt 4 k.p.c. oraz - co kosztów - art. 520 § 1 w związku z art. 39821 i art. 391 § 1 w związku z art. 13 § 2 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
jw