Sygn. akt IV CSK 42/21
POSTANOWIENIE
Dnia 24 września 2021 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Roman Trzaskowski
w sprawie ze skargi G. G.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym
postanowieniem Sądu Rejonowego w B.
z dnia 26 kwietnia 2019 r., sygn. akt […]
w sprawie z wniosku G. […] Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B.
o wpis w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 września 2021 r.,
na skutek skargi kasacyjnej G. G.
od postanowienia Sądu Okręgowego w B.
z dnia 30 września 2020 r., sygn. akt VIII Ga […],
1) odrzuca skargę kasacyjną;
2) zasądza od G. G. na rzecz G. […] sp. z o.o. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 5 września 2019 r. Sąd Rejonowy w B., uwzględniając skargę G. G., wznowił postępowanie w sprawie z wniosku G Inwestycje sp. z o.o. w B. (dalej - „Spółka”) o wpis w Rejestrze Przedsiębiorców KRS, sygn. akt XIII Ns Rej KRS [...], oraz uchylił postanowienie tego Sądu z dnia 26 kwietnia 2019 r. w przedmiocie wpisania Spółki do rejestru przedsiębiorców KRS pod nr KRS [...]. Jednocześnie Sąd ten wykreślił Spółkę z Krajowego Rejestru Sądowego.
W następstwie rozpoznania apelacji wnioskodawcy G Inwestycje sp. z o.o. Sąd Okręgowy w B. postanowieniem z dnia 30 września 2020 r. uchylił zaskarżone postanowienie w całości i odrzucił skargę o wznowienie postępowania (punkt 3).
Skargę kasacyjną od postanowienia Sądu Okręgowego wniosła G. G., zaskarżając je w punkcie 3, tj. w zakresie, w jakim Sąd Okręgowy uchylił postanowienie Sądu Rejonowego i odrzucił skargę o wznowienie postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 5191 § 3 k.p.c. w postępowaniu rejestrowym skarga kasacyjna przysługuje jedynie od postanowień sądu drugiej instancji w przedmiocie wpisu lub wykreślenia z rejestru podmiotu podlegającego rejestracji. Na tej podstawie w postępowaniu zainicjowanym wnioskiem o wznowienie postępowania rejestrowego w przedmiocie wpisu lub wykreślenia z rejestru podmiotu podlegającego rejestracji, skarga kasacyjna jest dopuszczalna, jeżeli dojdzie do wznowienia postępowania i merytorycznego rozstrzygnięcia przez sąd drugiej instancji, tudzież oddalenia apelacji od postanowienia oddalającego skargę o wznowienie postępowania, wydanego po rozpoznaniu sprawy na nowo w granicach, jakie zakreślała podstawa wznowienia, albo od postanowienia zmieniającego w uwzględnieniu skargi zaskarżone orzeczenie (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2006 r., I CZ 40/06, niepubl. i z dnia 10 stycznia 2019 r., II CZ 85/18, nie publ.). W niniejszej sprawie zaskarżone skargą postanowienie Sądu Okręgowego nie rozstrzyga merytorycznie o wpisie lub wykreśleniu z rejestru podmiotu podlegającego rejestracji, a jego przedmiotem jest odrzucenie skargi o wznowienie postępowania w tym przedmiocie. Oznacza to, że art. 5191 § 3 k.p.c. nie mógł stanowić podstawy dopuszczalności skargi kasacyjnej skarżącej.
Podstawy tej nie stanowi również art. 5191 § 1 k.p.c. W orzecznictwie Sądu Najwyższego bowiem wskazano, że odrzucenie skargi o wznowienie postępowania nie jest postanowieniem co do istoty sprawy i nie może być też traktowane analogicznie jak odrzucenie wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego lub odrzucenie pozwu w procesie (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 października 2001 r., V CKN 357/01, OSNC 2002, nr 7-8, poz. 92, z dnia 11 stycznia 2006 r., III CZ 103/05, niepubl., z dnia 19 maja 2006 r., III CZ 26/06, niepubl., z dnia 10 sierpnia 2006 r., V CZ 63/06, niepubl., z dnia 24 lutego 2012 r., I CSK 443/11, niepubl., z dnia 11 kwietnia 2012 r., III CSK 57/12, niepubl., z dnia 17 lipca 2014 r., III CZ 31/14, niepubl., z dnia 7 października 2016 r., I CZ 59/16, niepubl. i z dnia 7 września 2018 r., III CZ 27/18, niepubl.).
Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem skarga kasacyjna nie przysługuje również na postanowienia oddalające zażalenie na postanowienie o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania prowadzonego w trybie nieprocesowym (por. np.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2012 r., III CSK 57/12, niepubl. i z dnia 24 lutego 2012 r., I CSK 443/11). Natomiast na gruncie przepisów sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1469 ze zm.), postanowienie o odrzuceniu skargi wydane przez sąd drugiej instancji jako właściwy do rozpoznania skargi, ze względu na kwalifikowanie go jako postanowienia kończącego postępowanie w sprawie, podlegało zaskarżeniu do Sądu Najwyższego zażaleniem, na podstawie art. 3941 § 2 w związku z art. 13 § 2 k.p.c., w sprawach w których przysługiwała skarga kasacyjna (por. np.: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2015 r., I CZ 22/15, niepubl., z dnia 25 maja 2016 r. V CZ 19/16, niepubl. i z dnia 27 maja 2020 r., V CZ 17/20, niepubl.).
Z tych względów skarga kasacyjna skierowana przeciwko orzeczeniu o niedopuszczalności skargi o wznowienie postępowania w sprawie o wpis do rejestru, które nie rozstrzyga merytorycznie o wpisie lub wykreśleniu z rejestru podmiotu podlegającego rejestracji i nie może być kwalifikowane jako orzeczenie co istoty sprawy i odrzucające wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego, podlegała odrzuceniu na podstawie art. 3986 § 2 i 3 w związku z art. 13 § 2 i art. 5191 § 1 i § 3 k.p.c. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono stosownie do zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Wysokość należnych wnioskodawcy kosztów zastępstwa prawnego ustalono zgodnie z § 10 ust. 4 pkt 2 w związku z § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 265).
jw