Sygn. akt IV CO 143/20
POSTANOWIENIE
Dnia 10 sierpnia 2020 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Agnieszka Piotrowska
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 10 sierpnia 2020 r.,
na skutek wniosków Sędziów Sądu Apelacyjnego w […].
P. B., P. D., D. G., M. I.-G., D. J., E. J., A. L., M. M., Z. M., J. R., M. R.-P., E. T., A. W.-S., M. Z., A. D., L. J., T. K.-S., R. K., A. L., L. J., B. R.-S., H. R., A. S., M. W., W. A., W. B., K. C., M. C., A. C., B. F.-P., W. G., D. M., K. N., D. R., A. R., J. S., S. S., D. W., J. A., M. B., G. C., M.G., I. K.-L., M. P., A. P., L. R., D. S. i L. M.
oraz delegowanych do Sądu Apelacyjnego w […]. sędziów Sądu Okręgowego
w G.:
E. M.-C., R. R., M. U., B. G.-K.,
D. M.-J., R. T. i K. S.
o wyłączenie od rozpoznania sprawy […]
ze skargi R. S.
na przewlekłość postępowania w sprawie […]
Sądu Okręgowego w S.,
w sprawie ze skargi R. S.
przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu w C.
o zapłatę
wnioski sędziów Sądu Apelacyjnego w […]. o ich wyłączenie przekazuje do rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w […]. jako właściwemu (art. 52 § 1 k.p.c.)
UZASADNIENIE
Sędziowie Sądu Apelacyjnego w […]. oraz sędziowie delegowani do orzekania w Sądzie Apelacyjnym w […]., działając na podstawie art. 49 k.p.c., złożyli wnioski o wyłączenie ich od rozpoznania sprawy […] ze skargi R. S. na przewlekłość postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w S. w sprawie […] z powództwa R. S. przeciwko Skarbowi Państwa - Zakładowi Karnemu w C. o zapłatę. W uzasadnieniach tych wniosków podnieśli, że R. S. wniósł pozew przeciwko Sądowi Apelacyjnemu w […]. oraz sędziom Sądu Apelacyjnego w […].: A. L., H. R., T. K. – S., K. C. i S. S. (… Sądu Okręgowego w S.). Wskazali także, że w powyższej sprawie postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2019 r. (…) zostali wyłączeni od rozpoznania wniosków sędziów Sądu Okręgowego w S. o wyłączenie od rozpoznania sprawy […]. Argumentowali dalej, że przytoczone okoliczności mogłyby, w ich ocenie, wywołać uzasadnioną wątpliwość co do ich bezstronności w sprawie skargi R. S. na przewlekłość postępowania w sprawie […]. Pismem z dnia 5 czerwca 2020 r. Sąd Apelacyjny przedstawił akta sprawy Sądowi Najwyższemu w celu rozpoznania tych wniosków.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Art. 49 k.p.c. stanowi normatywną podstawę wniosku sędziego o wyłączenie go od rozpoznania konkretnej sprawy w sytuacji występowania takich obiektywnych okoliczności, które mogłyby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności wnioskującego sędziego w danej sprawie. Zgodnie z art. 52 § 1 k.p.c. o wyłączeniu sędziego rozstrzyga sąd, w którym sprawa się toczy, a gdyby sąd ten nie mógł wydać postanowienia z powodu braku dostatecznej liczby sędziów - sąd nad nim przełożony. W uchwale z dnia 6 marca 1998 r., III CZP 70/97 (OSNC 1998, Nr 9, poz. 132), Sąd Najwyższy wskazał, że sądem przełożonym nad sądem apelacyjnym jest Sąd Najwyższy. Jednakże możliwość rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy wniosków o wyłączenie sędziów powstaje dopiero w sytuacji, w której sąd, w którym sprawa się toczy (a zatem w tym przypadku Sąd Apelacyjny w [...]) nie może wydać postanowienia w tym przedmiocie ze względu na brak możliwości sformowania składu sędziowskiego. Ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1469) dokonano - z dniem 21 sierpnia 2019 r. - zmiany treści dotychczasowego art. 52 § 2 k.p.c., który poprzednio przewidywał, że postanowienie w przedmiocie wyłączenia sędziego sąd wydawał w składzie trzech sędziów zawodowych. Obecnie przepis art. 52 § 2 k.p.c. nie reguluje w sposób szczególny składu sądu orzekającego w przedmiocie wyłączenia sędziego. Oznacza to, że zastosowanie w tym zakresie ma reguła ogólna, że sąd orzeka w składzie jednego sędziego (art. 47 § 1 k.p.c.).
Z akt przedstawionej Sądowi Najwyższemu sprawy wynika, że sędzia Sądu Apelacyjnego W. Ł. złożył oświadczenie wskazujące, że nie zachodzą okoliczności tego rodzaju, które mogą wywoływać uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności przy rozpoznaniu niniejszej sprawy (k. 30 akt). Z załączonej do akt listy sędziów Sądu Apelacyjnego w […]., a także z aktualnej listy sędziów znajdującej się na stronie internetowej tego Sądu wynika, że sędzia ten orzeka obecnie w Wydziale Cywilnym Sądu Apelacyjnego. Możliwe jest zatem utworzenie w Sądzie Apelacyjnym w […]. składu sędziowskiego w celu rozpoznania żądań pozostałych sędziów tego Sądu o wyłączenie od rozpoznania przedmiotowej sprawy, stąd Sąd Najwyższy postanowił, jak w sentencji.
jw