POSTANOWIENIE
Dnia 24 lipca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Bednarek
w sprawie z oskarżenia prywatnego W. M. przeciwko Z. K.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 24 lipca 2025 r.
zażalenia oskarżycielki prywatnej W. M.
na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie
z 28 maja 2025 r., sygn. akt IV Ka 1191/24
o odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o wyznaczenie pełnomocnika
z urzędu celem sporządzenia i podpisania kasacji od wyroku Sądu Okręgowego
w Krakowie z 16 września 2024 r., sygn. akt IV Ka 1191/24
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.
postanowił:
utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie;
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy w Krakowie postanowieniem z 28 maja 2025 r. o sygn. akt IV Ka 1191/224 z oskarżenia prywatnego W.M. przeciwko Z. K. odmówił przywrócenia terminu do złożenia wniosku o wyznaczenie oskarżycielce prywatnej pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia i podpisania kasacji od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z 16 września 2024 r., sygn. akt IV Ka 1191/24. Zażalenie na to postanowienie złożyła oskarżycielka prywatna, wskazując, że brak poinformowania jej przez pełnomocnika o możliwości i sposobie zaskarżenia wyroku sądu odwoławczego, uzasadnia przywrócenie terminu do złożenia wniosku o wyznaczenie pełnomocnika celem sporządzenia i podpisania kasacji.
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Zażalenie nie było zasadne i nie zasługiwało na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 126 § 1 k.p.k., jeżeli niedotrzymanie terminu zawitego nastąpiło z przyczyn od strony niezależnych, strona w zawitym terminie 7 dni od daty ustania przeszkody może zgłosić wniosek o przywrócenie terminu, dopełniając jednocześnie czynności, która miała być w terminie wykonana.
Warunkiem merytorycznym uwzględnienia wniosku o przywrócenie terminu jest więc wykazanie przez stronę, że uchybienie terminowi, o jakim mowa w art. 126 § 1 k.p.k., nastąpiło z powodu okoliczności, na które nie miała wpływu, a które zarazem uniemożliwiły dokonanie wymaganej przez prawo czynności we właściwym czasie.
W przedmiotowej sprawie, Sąd Okręgowy w Krakowie, prawidłowo uznał, że nie stanowią przyczyny niezależnej od strony brak stosownego pouczenia strony przez sąd oraz jej pełnomocnika oraz brak dysponowania przez nią wiedzą prawniczą.
Sąd Najwyższy podziela stanowisko Sądu Okręgowego w Krakowie, który stwierdził, że oskarżycielka prywatna została prawidłowo zawiadomiona o terminie rozprawy odwoławczej i nie stawiła się na nią, pozbawiając się w ten sposób możliwości wysłuchania odpowiednich pouczeń towarzyszących ogłoszeniu wyroku. Również prawidłowo sąd ten stwierdził, iż to, że pełnomocnik oskarżycielki prywatnej nie poinformował jej o terminie i sposobie wniesienia kasacji nie może zostać potraktowane jako okoliczność uzasadniająca przywrócenie terminu do złożenia wniosku o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia i podpisania kasacji. Racje ma sąd, iż zgodnie z ugruntowanym w judykaturze poglądem, o ile zaniechanie obrońcy i niedotrzymanie przez niego terminu jest przyczyną uchybienia od oskarżonego niezależną, o tyle w wypadku takiego uchybienia pełnomocnika innej strony niedotrzymanie przez nią terminu takiego charakteru już nie ma, co wynika z rozróżnienia istoty obowiązków i uprawnień, jakie w świetle ustawy ciążą na obrońcy oskarżonego oraz na pełnomocniku stron. Sąd Najwyższy zgadza się ze stwierdzeniem, iż fakt zaniechania stosownego poinformowania oskarżycielki prywatnej przez jej pełnomocnika na temat możliwości zaskarżenia wyroku sądu odwoławczego nie uzasadnia restytucji terminu do złożenia wniosku o wyznaczenia pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia i podpisania kasacji. Również deficyty w zakresie wiedzy prawnej czy nieznajomość prawa nie stanowią - w rozumieniu art. 126 § 1 k.p.k. - "niezależnej do strony przyczyny" niedotrzymania terminu zawitego.
Z tych względów, Sąd Najwyższy orzekł jak w części dyspozytywnej niniejszego postanowienia.
[J.J.]
[a.ł]