POSTANOWIENIE
Dnia 24 lipca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Wąsek-Wiaderek
w sprawie zainicjowanej zażaleniem pełnomocnika Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie,
na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin-Zachód w Szczecinie
o umorzeniu dochodzenia z dnia 24 marca 2025 r., [...],
po rozpoznaniu w Izbie Karnej, na posiedzeniu w dniu 24 lipca 2025 r.,
wniosku Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie,
zawartego w postanowieniu z dnia 8 lipca 2025 r., VI Kp 616/25,
o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu,
na podstawie art. 37 k.p.k.,
p o s t a n o w i ł
uwzględnić wniosek i przekazać sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Szczecin-Centrum w Szczecinie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 8 lipca 2025 r., VI Kp 616/25, Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie zwrócił się do Sądu Najwyższego z wnioskiem o przekazanie sprawy z zażalenia pełnomocnika Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie na postanowienie o umorzeniu dochodzenia, innemu sądowi równorzędnemu w trybie art. 37 k.p.k. W uzasadnieniu wniosku Sąd Rejonowy podniósł, że zagrożeniem dla dobra wymiaru sprawiedliwości jest w tej sprawie sytuacja, w której stroną postępowania – pokrzywdzonym – jest sąd właściwy do rozpoznania sprawy. W ocenie Sądu wnioskującego przekazanie sprawy ma na celu przeciwdziałanie zarzutom dotyczącym braku obiektywizmu i bezstronności przy rozpoznawaniu sprawy. Sąd Rejonowy wskazał również, że tego typu sytuacje były już w orzecznictwie Sądu Najwyższego kwalifikowane jako podstawa do zmiany właściwości w trybie art. 37 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek zasługiwał na uwzględnienie, dlatego też Sąd Najwyższy przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Szczecin-Centrum w Szczecinie.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa składał w tej sprawie pełnomocnik Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie. Obecnie ten właśnie Sąd miałby rozpoznać zażalenie tego pełnomocnika na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin-Zachód w Szczecinie o umorzeniu dochodzenia w tej sprawie. Jak trafnie wskazano we wniosku, w sytuacji, w której sąd właściwy do rozpoznania sprawy ma status strony (pokrzywdzonego), w postępowaniu, które miałoby się przed nim toczyć, zachodzi podstawa do zastosowania instytucji z art. 37 § 1 k.p.k. Wprawdzie wskazana okoliczność sama w sobie nie pozwala na przyjęcie założenia, że sędziowie tego Sądu nie są w stanie zachować do tej sprawy dystansu i niezbędnego obiektywizmu, jednak w społecznym odczuciu sąd ten orzekałby in causa sua, a to nie służyłoby z całą pewnością dobru wymiaru sprawiedliwości. Przepis art. 37 k.p.k. ma bowiem zastosowanie w myśl zasady nemo iudex idoneus in propria causa. Sytuacja, gdy sąd miałby orzekać we własnej sprawie jest w sposób oczywisty sprzeczna z dobrem wymiaru sprawiedliwości, będącym przesłanką zmiany właściwości na podstawie art. 37 k.p.k. (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 7 kwietnia 2006 r., III KO 20/06; z dnia 19 maja 2006 r., IV KO 31/06; z dnia 11 lutego 2020 r., V KO 14/20; z dnia 27 października 2022 r., V KO 103/22).
Wskazując Sąd mający rozpoznać sprawę po przekazaniu, Sąd Najwyższy doszedł do wniosku, że nie ma przeszkody w postaci zagrożenia dla dobra wymiaru sprawiedliwości, aby niniejsza sprawa została rozpoznana przez Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie.
Mając na uwadze powyższe, należało orzec jak w części dyspozytywnej postanowienia.
[WB]
[r.g.]