POSTANOWIENIE
Dnia 14 lutego 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Stanisław Stankiewicz
w sprawie J. K.
skazanego z art. 148 § 1 k.k. i in.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu w dniu 14 lutego 2025 r.,
wniosku obrońcy skazanego o wstrzymanie wykonania zaskarżonego kasacją wyroku
Sądu Apelacyjnego w Szczecinie
z dnia 11 lipca 2024 r., sygn. akt II AKa 90/24,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie
z dnia 5 stycznia 2024 r., sygn. akt III K 219/22,
na podstawie art. 532 § 1 i 3 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
W złożonej przez obrońcę skazanego J. K. kasacji, podnoszącej zarzuty rażącego naruszenia prawa procesowego, mające istotny wpływ na treść orzeczenia i rażącej obrazy prawa materialnego, zawarto również wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego wyroku, do czasu rozpoznania kasacji. W uzasadnieniu wniosku wskazano m.in., że „treść stawianych zarzutów i rażące naruszenie przez Sąd II instancji przepisów prawa i nieprowadzenie przez Sąd prawidłowej kontroli odwoławczej (…) implikuje do twierdzenia, iż prawdopodobieństwo uwzględnienia niniejszej kasacji jest szczególnie wysokie”. W ocenie obrońcy wykonywanie orzeczonej wobec skazanego kary 15 lat pozbawienia wolności „w okoliczności zaistnienia istotnych wątpliwości, co do sprawstwa skazanego i jego winy jest niesłuszne oraz rażąco krzywdzące dla skazanego”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek obrońcy skazanego nie zasługiwał na uwzględnienie.
Na wstępie przypomnieć należy, iż w myśl art. 532 § 1 k.p.k., w razie wniesienia kasacji Sąd Najwyższy może wstrzymać wykonanie zaskarżonego orzeczenia, jak i innego orzeczenia, którego wykonanie zależy od rozstrzygnięcia kasacji. Wstrzymanie wykonania orzeczenia ma niewątpliwie charakter wyjątkowy, wprowadza bowiem odstępstwo od zasady niezwłocznej wykonalności prawomocnych orzeczeń (vide art. 9 k.k.w.), a wobec tego nie podlega wykładni rozszerzającej, zaś samo wniesienie kasacji nie stanowi dostatecznej podstawy do zastosowania tej szczególnej instytucji. Łączy się to bowiem z faktem, że kasacja przysługuje od prawomocnego wyroku, a więc orzeczenia objętego prawnym domniemaniem prawidłowości zawartych w nim rozstrzygnięć. Wprawdzie przepis art. 532 § 1 k.p.k. nie formułuje przesłanek przemawiających za podjęciem takiej decyzji, jednakże w orzecznictwie od dawna utrwalone jest stanowisko, że zastosowanie instytucji wstrzymania wykonania orzeczenia winno być uzasadnione szczególnymi i jednoznacznymi w swej wymowie okolicznościami prowadzącymi do wniosku, że wykonywanie lub wykonanie orzeczenia, przed rozpoznaniem skargi kasacyjnej spowodowałoby dla osoby skazanej wyjątkowo dolegliwe skutki i w zasadzie nieodwracalne skutki. Do owych szczególnych okoliczności należy zaliczyć rangę i charakter postawionych zarzutów kasacyjnych i ich widoczną już prima facie zasadność, a w związku z tym wysokie prawdopodobieństwo uwzględnienia wniesionej skargi, gdyż w takiej sytuacji wykonanie orzeczenia przed rozpoznaniem kasacji, zwłaszcza w zakresie kary, spowodowałoby dla skazanego zbyt poważne i w zasadzie nieodwracalne następstwa.
Oceniając niniejszy wniosek obrońcy przez pryzmat powyższych reguł stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie takie okoliczności nie zachodzą. Dokonując wstępnej kontroli wniesionej kasacji Sąd Najwyższy nie znalazł podstaw do uznania, że w sprawie zaistniały przesłanki do wstrzymania wykonania kary. Ranga sformułowanych w skardze zarzutów jest niewątpliwie wysoka. Rzecz jednak w tym, że w odniesieniu do uchybień podnoszących nienależyty standard kontroli odwoławczej (tudzież obrazę prawa materialnego), dla uwzględnienia wniosku o wstrzymanie wykonania prawomocnego wyroku, prawdopodobieństwo uwzględnienia kasacji musiałoby być nieomal zbliżone do pewności, oczywistości. Taka sytuacja w przedmiotowej sprawie nie zaistniała. Na obecnym etapie postępowania można jedynie powiedzieć, że niewątpliwie zasadność wniesionej na rzecz J. K. skargi, zostanie szczegółowo i wnikliwie przeanalizowana przez Sąd Najwyższy na rozprawie. Rzecz jasna takiej gruntownej oceny nie można dokonywać na przedpolu merytorycznego rozpoznania kasacji w sytuacji, gdy omawiana skarga nie podnosi tego rodzaju uchybień oraz argumentów, które w sposób oczywisty, a więc bez potrzeby głębszego wnikania w całokształt materiałów sprawy, wskazywałyby na niebudzącą wątpliwości, ewidentną ich zasadność, a tym samym konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku.
Na marginesie dostrzec również należy, że w pisemnej odpowiedzi na tę kasację, prokurator wniósł o jej „nieuwzględnienie” z uwagi na jej bezzasadność, „wynikającą z braku rażącego naruszenia przepisów prawa, mającego istotny wpływ na treść orzeczenia w rozumieniu art. 523 § 1 k.p.k. i uchybień wskazanych w art. 439 § 1 k.p.k.”.
W tym stanie rzeczy, nie przesądzając (w kontekście wcześniejszych uwag) w żadnym stopniu ostatecznego rozstrzygnięcia, które zapadnie po merytorycznym rozpoznaniu kasacji, Sąd Najwyższy doszedł do przekonania, że nie zachodzą wystarczające podstawy, przemawiające za uwzględnieniem przedmiotowego wniosku obrońcy skazanego o zastosowanie wyjątkowej instytucji wstrzymania wykonania zaskarżonego orzeczenia, przewidzianej w art. 532 § 1 k.p.k.
Mając na uwadze powyższe względy, orzeczono jak w sentencji.
[J.J.]
[a.ł]