Sygn. akt III KK 290/18

POSTANOWIENIE

Dnia 14 czerwca 2018 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący)
‎SSN Dariusz Kala
‎SSN Piotr Mirek (sprawozdawca)

w sprawie J.J.

skazanej z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 14 czerwca 2018 r.,

na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.,

kasacji wniesionej przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego na korzyść skazanej

od postanowienia Sądu Okręgowego w T. z dnia 3 listopada 2015 r., sygn. akt IX Kzw ../15, zmieniającego postanowienie Sądu Rejonowego w G. z dnia 30 września 2015 r., sygn. akt II …/15,

uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w T. do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia 31 stycznia 2014 r., sygn. akt VII K …/13, utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w T. z dnia 22 maja 2014 r., J.J. została skazana za przestępstwo z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii na karę roku i dwóch miesięcy pozbawienia wolności.

Sąd Rejonowy w B., VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w G., postanowieniem z dnia 19 września 2014 r., sygn. akt VII Ko …/14, odroczył skazanej wykonanie kary pozbawienia wolności na okres 6 miesięcy, tj. do dnia 19 marca 2015 r., a następnie postanowieniem z dnia 25 marca 2015 r., sygn. akt VII Ko …/15, przedłużył okres odroczenia na dalsze 6 miesięcy, tj. do dnia 19 września 2015 r.

Postanowieniem z dnia 30 września 2015 r., sygn. akt II Ko …/15, Sąd Rejonowy w G. - na podstawie przepisów art. 152 § 1 k.k.w. w zw. z art. 69 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. oraz art. 70 § 1 k.k. i art. 73 § 1 k.k. - warunkowo zawiesił J.J. wykonanie kary roku i dwóch miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w B., VII Zamiejscowy Wydział Kamy w G. z dnia 31 stycznia 2014 r., sygn. akt VII K …/13, na okres próby wynoszący 3 lata, oddając w tym czasie skazaną pod dozór kuratora.

Orzeczenie powyższe zaskarżył prokurator, który w zażaleniu zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 4 § 1 k.k., art. 152 § 1 k.k.w. i art. 69 § 1 k.k., poprzez zastosowanie zasad intertemporalnych skutkujących warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności w wymiarze przekraczającym rok i wniósł o zmianę skarżonego postanowienia poprzez oddalenie wniosku obrońcy skazanej o warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności.

Sąd Okręgowy w T., postanowieniem z dnia 3 listopada 2015 r., sygn. akt IX Kzw …/15, zmienił zaskarżone postanowienie poprzez uchylenie rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec skazanej J.J. w sprawie VII K …/13 Sądu Rejonowego w B. oraz nie uwzględnił wniosku jej obrońcy z dnia 25 sierpnia 2015 r.

Od tego postanowienia Sądu Okręgowego w To. kasację wywiódł Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny zarzucając rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów prawa karnego wykonawczego i materialnego, a mianowicie art. 152 § 1 k.k.w. w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 r. w związku z art. 4 § 1 k.k., polegające na niezasadnym niezastosowaniu tych przepisów, na skutek błędnego uznania, że reguły intertemporalne określone w art. 4 § 1 k.k. nie mają zastosowania do uregulowań zawartych w art. 152 § 1 k.k.w., co skutkowało dokonaniem oceny przesłanek w zakresie możliwości warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności na podstawie przepisów obowiązujących w dacie orzekania, podczas gdy sąd powinien orzekać w oparciu o treść art. 152 § 1 k.k.w., obowiązującego w czasie popełnienia przestępstwa, który jest przepisem względniejszym.

W konkluzji kasacji Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w T.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Kasacja Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego, wniesiona na korzyść skazanej, jako oczywiście zasadna, podlegała – zgodnie z art. 535 § 5 k.p.k. – uwzględnieniu na posiedzeniu.

Orzeczenie Sądu Okręgowego w T. jest niezasadne, gdyż zapadło z rażącą obrazą przepisów prawa opisaną w zarzucie kasacji.

Zgodzić należy się ze skarżącym, że zapadłe w niniejszej sprawie postanowienie Sądu Okręgowego w T. jest orzeczeniem kończącym postępowanie, powodującym trwałe przekształcenie kary i niepodlegającym korygowaniu w trybie art. 24 k.k.w., co pozwala na poddanie go kontroli kasacyjnej jedynie w trybie przewidzianym w art. 521 k.p.k. (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2018 r., IV KK 537/17, LEX nr 2450271 i z dnia 7 lutego 2013 r., II KK 144/12, OSNKW 2013, z.6. poz. 47).

Wypowiadając się w kwestii stosowania przepisu art. 4 § 1 k.k. w postępowaniu wykonawczym, Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie zajął jednoznaczne stanowisko, zgodnie z którym reguły intertemporalne określone w art. 4 § 1 k.k. mają zastosowanie do uregulowań zawartych w art. 152 § 1 k.k.w. (por. postanowienie z dnia 19 stycznia 2017 r., I KZP 13/16, OSNKW 2017, z. 2, poz. 9). Stanowisko to Sąd Najwyższy orzekający w niniejszej sprawie w całości podziela.

Warunkowe zawieszenie wykonania kary w trybie art. 152 § 1 k.k.w. jest instytucją o charakterze materialnoprawnym, do której ma zastosowanie zasada określona w art. 4 § 1 k.k. Choć zatem została ona uregulowana przepisami zamieszczonymi w Kodeksie karnym wykonawczym nie jest wyłączona spod działania znanej prawu karnemu materialnemu reguły lex severior retro non agit.

Stąd też, przechodząc na grunt rozpoznawanej sprawy, stwierdzić należy, że wyrażony przez Sąd odwoławczy pogląd o niemożności zastosowania w sprawie J.J., która przed dniem 1 lipca 2015 r. – tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 396) została skazana prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w B. za czyn popełniony w dniu 26 września 2013 roku na karę roku i dwóch miesięcy pozbawienia wolności i korzystała nieprzerwanie z odroczenia jej wykonania przez okres roku, przepisu art. 152 k.k.w. w brzmieniu obowiązującym poprzednio jest błędny.

Jest oczywistym, że rozmiar wymierzonej J.J. kary nie zezwalał na warunkowe jej zawieszenie w oparciu o przepisy obowiązujące w chwili orzekania w tym przedmiocie. Nie determinuje to jednak sposobu rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, gdyż stosując regułę kolizyjną określoną w art. 4 § 1 k.k., dopuszczalność warunkowego zawieszenia wykonania kary wymierzonej skazanej oceniać należy w oparciu o przepis art. 152 k.k.w. w brzmieniu obowiązującym poprzednio. Był on względniejszy dla skazanej, gdyż umożliwiał skorzystanie z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności w wymiarze nie przekraczającym 2 lat.

Uwzględniając te argumenty, orzeczono jak w części dyspozytywnej postanowienia. Rozpoznając ponownie zażalenie prokuratora, Sąd Okręgowy będzie miał w polu widzenia przedstawione powyżej zapatrywania prawne Sądu Najwyższego.

kc