Sygn. akt III KK 230/18
POSTANOWIENIE
Dnia 4 grudnia 2019 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący)
SSN Przemysław Kalinowski
SSN Barbara Skoczkowska (sprawozdawca)
Protokolant Ewa Sokołowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Jerzego Engelkinga,
w sprawie W.K.,
podejrzanego z art. 190 § 1 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 4 grudnia 2019 r.,
kasacji wniesionej przez Prokuratora Generalnego - na niekorzyść
od postanowienia Sądu Okręgowego w S.
z dnia 26 lipca 2017 r., sygn. akt VI Kz (…),
zmieniającego postanowienie Sądu Rejonowego w L.
z dnia 11 maja 2017 r., sygn. akt II K (…),
1. uchyla punkt 1 zaskarżonego postanowienia;
2. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M.F. z Kancelarii Adwokackiej w W. kwotę 738 zł (siedemset trzydzieści osiem) w tym 23% VAT za obronę z urzędu wykonywaną w postępowaniu przed Sądem Najwyższym.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w L., postanowieniem z dnia 11 maja 2017 r., sygn. akt II K (…):
1.ustalając, iż podejrzany W.K. dopuścił się tego, że w dniu 24 października 2016 r. w L. groził Ł.P. uszkodzeniem ciała wzbudzając w nim uzasadnioną obawę spełnienia groźby, tj. czynu kwalifikowanego z art. 190 § 1 k.k. przy czym zarzucanego czynu dopuścił się mając całkowicie zniesioną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i kierowania swoim postępowaniem, na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 31 § 1 k.k. umorzył postępowanie w sprawie,
2.na podstawie art. 93a § 1 pkt 4 k.k. w zw. z art. 93c pkt 1 k.k. w zw. z art. 93g § 1 k.k. orzekł umieszczenie W. K. tytułem środka zabezpieczającego w szpitalu psychiatrycznym zamkniętym,
3.na podstawie art. 99 § 1 k.k. w zw. z art. 39 pkt 2b k.p.k. orzekł wobec podejrzanego W.K. zakaz zbliżania się do Ł.P. na odległość mniejszą niż 50 metrów i kontaktowania się z nim,
4.zasądził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy zwrot kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu,
5.obciążył Skarb Państwa kosztami procesu.
Sąd Okręgowy w S. , po rozpoznaniu zażalenia obrońcy W.K., postanowieniem z dnia 26 lipca 2017 r., sygn. akt VI Kz (…):
1.zmienił zaskarżone postanowienie w ten sposób, że określony w pkt 3 zakaz orzekł na lat 5;
2.w pozostałym zakresie utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie;
3.orzekł o kosztach udzielonej z urzędu W. K. pomocy prawnej.
Kasację od postanowienia Sądu Okręgowego w S., na niekorzyść W.K., wniósł Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny. Zaskarżając postanowienie w części dotyczącej rozstrzygnięcia przyjętego w punkcie 1, zarzucił:
„rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 99 § 2 k.k. w zw. z art. 99 § 1 k.k. i art. 43 § 1 k.k., poprzez zmianę postanowienia Sądu Rejonowego w L., polegającą na orzeczeniu w stosunku do W.K., na okres 5 lat, zakazu zbliżania się do pokrzywdzonego Ł. P. na odległość mniejszą niż 50 metrów i kontaktowania się z nim, tj. zakazu przewidzianego w art. 39 § 2b k.k. pomimo, że zakaz ten został orzeczony przez Sąd I instancji tytułem środka zabezpieczającego, co stosownie do treści przepisu art. 99 § 2 k.k. wykluczało dopuszczalność określenia czasu jego obowiązywania”.
Podnosząc taki zarzut Minister Sprawiedliwości-Prokurator Generalny wniósł o uchylenie postanowienia Sądu Okręgowego w S. w zaskarżonej części.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kasacja Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego jest zasadna.
Rację ma skarżący, że Sąd Okręgowy w S. dopuścił się rażącej obrazy wskazanych w kasacji przepisów prawa materialnego. Zgodnie z art. 99 § 1 k.k., jeżeli sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności określonej w art. 31 § 1, sąd może orzec tytułem środka zabezpieczającego nakaz lub zakaz wymieniony w art. 39 pkt 2-3 k.k. Wbrew jednak stanowisku Sądu odwoławczego, do określania okresu obowiązywania środków karnych orzekanych w tym trybie, nie ma zastosowania przepis art. 43 § 1 k.k. Jednoznacznie bowiem z przepisu art. 99 § 2 k.k. wynika, że zakazy wymienione w art. 39 pkt 2 -3 k.k., stosowane wobec osób niepoczytalnych tytułem środka zabezpieczającego, orzeka się bez określania czasu ich obowiązywania.
Skoro zatem Sąd odwoławczy orzekł w stosunku do W.K. o obowiązywaniu przez okres lat 5 określonego przez Sąd I instancji zakazu zbliżania się do pokrzywdzonego na odległość mniejszą niż 50 metrów i kontaktowania się z nim, to postąpił wbrew art. 99 § 2 k.k. Konieczne więc było uchylenie punktu 1. zaskarżonego postanowienia, jednakże bez rozstrzygnięcia następczego. Aktualny pozostaje bowiem, orzeczony w sposób prawidłowy przez Sąd Rejonowy w L. w punkcie 3. postanowienia, zakaz zbliżania się i kontaktowania z pokrzywdzonym bez określenia czasu jego trwania.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak na wstępie.
as