Sygn. akt III KK 208/22

POSTANOWIENIE

Dnia 21 grudnia 2022 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Andrzej Stępka

w sprawie M. J.

uniewinnionego od zarzutu z art. 200 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.,

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 21 grudnia 2022 r.

wniosku obrońcy adwokata J. K. o zasądzenie na rzecz uniewinnionego M. J. zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy w postępowaniu kasacyjnym,

na podstawie art. 626 § 2 k.p.k., art. 632 pkt 2 k.p.k., art. 636 § 1 k.p.k. i art. 637a k.p.k.

p o s t a n o w i ł

zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz M. J. kwotę 4020 zł (cztery tysiące dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu kasacyjnym.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 15 grudnia 2021 r., w sprawie IV Ka 1509/19, Sąd Okręgowy w Krakowie po rozpoznaniu apelacji obrońców oskarżonego M. J., uniewinnił go od zarzutu popełnienia przestępstwa z art. 200 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. W dniu 26 października 2022 r. Sąd Najwyższy oddalił jako oczywiście bezzasadną kasację Prokuratora Okręgowego w Krakowie wniesioną na niekorzyść M. J., a kosztami postępowania kasacyjnego obciążono Skarb Państwa. Ponieważ obrońca M. J. złożył odpowiedź na powyższą kasację, zasądzono także od Skarbu Państwa na rzecz M. J. kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu przed Sądem Najwyższym.

W dniu 2 grudnia 2022 r. adwokat J. K. złożył wniosek o uzupełnienie w/w orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2022 r. poprzez ustalenie pełnych kosztów ustanowienia obrońcy z wyboru w postępowaniu kasacyjnym i zasądzenie z tego tytułu od Skarbu Państwa na rzecz uniewinnionego M. J. kwoty 6150 złotych, dołączając stosowną fakturę dokumentującą dokonanie takiej wpłaty przez M. J. na rzecz Kancelarii Adwokackiej.

Sąd Najwyższy zważył co następuje.

W ocenie Sądu Najwyższego wniosek obrońcy generalnie zasługiwał na uwzględnienie. Zgodnie z dyspozycją art. 626 § 1 k.p.k. w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd określa, kto, w jakiej części i zakresie ponosi koszty procesu. Jeżeli natomiast w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie nie zamieszczono rozstrzygnięcia o kosztach, orzeczenie w tym przedmiocie wydaje odpowiednio sąd pierwszej instancji, sąd odwoławczy, a w zakresie dodatkowego ustalenia wysokości kosztów także referendarz sądowy właściwego sądu. Natomiast na mocy art. 637a k.p.k. do kosztów postępowania kasacyjnego stosuje się odpowiednio przepisy o kosztach postępowania odwoławczego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jak stanowi przepis art. 636 § 1 k.p.k., w sprawach z oskarżenia publicznego, w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego, wniesionego wyłącznie przez oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wniósł środek odwoławczy, a jeżeli środek ten pochodzi wyłącznie od oskarżyciela publicznego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa. Do kosztów procesu natomiast należą nie tylko koszty sądowe, ale i uzasadnione wydatki stron, w tym z tytułu ustanowienia w sprawie jednego obrońcy lub pełnomocnika (tak art. 616 § 1 k.p.k.). Z kolei jak stanowi art. 632 pkt 2 k.p.k., w razie uniewinnienia oskarżonego koszty procesu w sprawach z oskarżenia publicznego ponosi Skarb Państwa.

Obrońca M. J. przedstawił kopię umowy, z której wynika, iż M. J. uiścił na rzecz obrońcy tytułem kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu kasacyjnym kwotę 6150 zł. W tym miejscu należy zauważyć, że wynagrodzenie adwokata ustanowionego z wyboru ustalane jest w granicach dopuszczalnej, szerokiej autonomii (art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze). Zasada umowności ustalania opłat za czynności adwokackie, uwzględniająca prawa rynku, obowiązuje jednak tylko między stronami umowy. W przypadku opłat za czynności adwokackie przed organami wymiaru sprawiedliwości, stanowiących podstawę do zasądzenia zwrotu kosztów obrony, sytuacja przedstawia się inaczej, gdyż podlegają one określonym limitom. Wysokość kosztów procesu związanych z udziałem obrońcy lub pełnomocnika będącego adwokatem, zasądzanych w sprawie karnej od Skarbu Państwa lub przeciwnika procesowego na rzecz strony, której racje zostały w procesie uwzględnione, jest limitowana wysokością rzeczywiście poniesionych kosztów, przy czym zgodnie z § 15 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, nie może ona przekroczyć sześciokrotności stawki minimalnej. Ocenie sądu podlegają również takie wyznaczniki, jak m.in. nakład pracy adwokata w korelacji względem rodzaju i stopnia zawiłości sprawy oraz obszemości materiału dowodowego. Mając zatem na uwadze pewien stopień zawiłości niniejszej sprawy i związany z tym nakład pracy adwokata, należało zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz M. J. kwotę 4020 zł, która to kwota mieści się w granicach przewidzianych stawkami - minimalną i maksymalną - określonymi przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (§ 11 ust. 4 pkt 3, § 15 ust. 1 i 3 i § 16). Pełna kwota wynosi w tym przypadku 4320 zł, jednakże należało ją pomniejszyć o kwotę już zasądzoną w postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2022 r. (tj. o 300 zł).

Z tych przyczyn orzeczono jak w sentencji.

[as]

l.n