Sygn. akt III CSK 234/20

POSTANOWIENIE

Dnia 16 września 2021 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Kamil Zaradkiewicz

w sprawie z wniosku M. S.
‎przy uczestnictwie J. S.
‎o podział majątku wspólnego,
‎na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej

w dniu 16 września 2021 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej uczestniczki

od postanowienia Sądu Okręgowego w K.
‎z dnia 20 lutego 2020 r., sygn. akt II Ca [...],

1) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

2) odstępuje od obciążenia uczestniczki J. S. kosztami postępowania kasacyjnego na rzecz wnioskodawcy M. S.,

3) oddala wniosek adwokata M. B. o przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej uczestniczce J. S. z urzędu w postępowaniu kasacyjnym.

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w K. w sprawie z wniosku M. S. z udziałem J. S. o podział majątku wspólnego postanowieniem z 20 lutego 2020 r. zmienił zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego w K. z 7 sierpnia 2018 r. w pkt I, odrzucił apelację J. S. w pkt II, oddalił apelacje wnioskodawcy i uczestniczki w pozostałej części w pkt III, zaś w pkt IV-VII rozstrzygnął o kosztach postępowania.

Od powyższego orzeczenia skargę kasacyjną wniosła Uczestniczka J. S. w części co do punktu I. i IV. na korzyść Uczestniczki postępowania, zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego, a to jest art. 45 § 1 k.r.o. poprzez jego błędne niezastosowanie, art. 46 k.r.o. w zw. z art. 1035 k.c. poprzez błędne niezastosowanie oraz naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik postępowania, a to jest art. 684 k.p.c. w związku z art. 567 § 3 k.p.c. poprzez jego błędne niezastosowanie.

Skarżąca wniosła o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania na podstawie art. 398⁹ § 1 pkt 4 k.p.c. z uwagi na to, iż jest oczywiście uzasadniona oraz o uchylenie zaskarżonego postanowienia Sądu Okręgowego w K. II Wydział Cywilny Odwoławczy z 20 lutego 2020 roku wydanego w sprawie II Ca [...] w części, tj. co do punktu I i IV zaskarżonego postanowienia I przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd Okręgowy w K. II Wydział Cywilny Odwoławczy. Wniosła również o zasądzenie na rzecz adw. M. B. wynagrodzenia tytułem pomocy prawnej udzielonej uczestniczce J. S. z urzędu, jednocześnie oświadczając, iż koszty te nie zostały uiszczone ani w całości ani w żadnej z części.

Wnioskodawca w odpowiedzi na skargą kasacyjną wniósł o odmowę przyjęcia przedmiotowej skargi do rozpoznania ze względu na brak występowania w niniejszej sprawie potrzeby wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, istotnego zagadnienia prawnego, jak również brak oczywistej jej zasadności, ewentualnie, w przypadku przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania o oddalenie skargi kasacyjnej jako bezzasadnej oraz wniósł o zasądzenie od Uczestniczki postępowania na rzecz Wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem Najwyższym.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia, którego rozpoznanie przez Sąd Najwyższy musi być uzasadnione względami o szczególnej doniosłości, wykraczającymi poza indywidualny interes skarżącego, a mającymi swoje źródło w interesie publicznym. Postępowanie kasacyjne nie zostało ukształtowane jako trzecioinstancyjne postępowanie w sprawach indywidualnych, a zatem jako zwyczajne postępowanie odwoławcze od orzeczeń wydanych w sprawach rozpoznawanych przez sądy II instancji.

Zgodnie z art. 398⁹ § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.

Sąd Najwyższy w ramach badania wniosku o skargi kasacyjnej do rozpoznania ocenia tylko wskazane w skardze kasacyjnej okoliczności uzasadniające jej przyjęcie ujęte przez skarżącego w uzasadnieniu wniosku, nie zaś podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie.

Cel wymagania określonego w art. 398⁴ § 2 k.p.c. może być osiągnięty tylko przez powołanie i uzasadnienie istnienia przesłanek o charakterze publicznoprawnym, które będą mogły stanowić podstawę oceny skargi kasacyjnej pod kątem przyjęcia jej do rozpoznania. Wykazanie spełnienia co najmniej jednej z powyższych przesłanek i ich uzasadnienie spoczywa na skarżącym, który każdorazowo - w zależności od występującej w jego ocenie przesłanki oraz treści przepisów i wskazywanych problemów - powinien zawrzeć odpowiednie uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Wywód ten powinien odpowiadać standardom wymaganym od profesjonalnego pełnomocnika, zaś rolą Sądu Najwyższego rozpoznającego wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nie jest podejmowanie próby dekodowania, a tym bardziej samodzielnego poszukiwania okoliczności i motywów, które mogłoby uzasadniać przyjęcie skargi.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że oczywista zasadność skargi kasacyjnej to stan sprawy wskazujący, iż zaskarżone orzeczenie zapadło z rażącym naruszeniem przepisów prawa lub podstawowych zasad prawa, widocznym już tylko przy wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej, bez potrzeby głębszej analizy i dłuższych badań lub dociekań. Chodzi, więc o szczególne, kwalifikowane wypadki naruszenia prawa przez sąd drugiej instancji (zob. np. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 stycznia 2003 r., sygn. akt V CZ 197/02, OSNC 2004, Nr 3, poz. 49).

Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania w niniejszej sprawie tym standardom nie sprostało. Uzasadnienie wskazuje bowiem tezy o naruszeniu przepisów przez Sąd meriti, jednak nie obejmuje profesjonalnego wywodu dla ich wykazania.

Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 398⁹ § 2 k.p.c. odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, nie znajdując też okoliczności, które w ramach przesądu jest obowiązany brać pod uwagę z urzędu, rozstrzygając o kosztach postępowania na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy oddalił wniosek pełnomocnika z urzędu o przyznanie kosztów pomocy prawnej z uwagi na fakt, iż wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nie spełniał podstawowych wymagań i obowiązujących standardów.

jw