POSTANOWIENIE
Dnia 12 czerwca 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
Prezes SN Zbigniew Kapiński
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 12 czerwca 2025 r. w Warszawie
wniosku M.G., J.M.
o zbadanie spełnienia przez SSN Marcina Trzebiatowskiego
wymogów niezawisłości i bezstronności w sprawie I CSK 762/25
z powództwa M.G. i J.M.
przeciwko Bankowi S.A. z siedzibą w W.
o ustalenie nieważności i zapłatę
postanawia:
1. odrzucić wniosek,
2. zawiadomić o odrzuceniu wniosku Okręgową Radę Adwokacką w […].
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 14 maja 2025 r. (data prezentaty Biura Podawczego SN) pełnomocnik powodów M.G. oraz J.M. wniósł o zbadanie spełnienia, w sprawie I CSK 762/25, wymogów niezawisłości i bezstronności sędziego Sądu Najwyższego Marcina Trzebiatowskiego, w trybie art. 29 § 5 ustawy o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2021 r., poz. 1904 ze zm. – dalej: u.SN). Zarządzeniem Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 15 maja 2025 r. zarejestrowano ten wniosek w Wydziale III w repertorium CB oraz nakazano przedstawienie akt sprawy Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego. W drodze przeprowadzonego w dniu 21 maja 2025 r. losowania ukształtowano w sprawie wniosku o zbadanie przez SSN Marcina Trzebiatowskiego wymogów niezawisłości i bezstronności, następujący skład orzekający: Prezes Sądu Najwyższego Zbigniew Kapiński (przewodniczący, sprawozdawca), Piotr Telusiewicz, Agnieszka Jurkowska-Chocyk, Ewa Stryczyńska i Maria Szczepaniec.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek pełnomocnika powodów należało odrzucić.
W pierwszej kolejności zauważyć należy, że badanie spełnienia warunków formalnych pisma procesowego odbywa się nie tylko w chwili wpłynięcia pisma do sądu, ale również na dalszym etapie postępowania, przed przystąpieniem do merytorycznego rozpoznania sprawy. Przeprowadzenie kontroli formalnej pisma inicjującego postępowanie na dalszym jego etapie jest wręcz konieczne, jeśli zachodzą braki formalne tego rodzaju, że wyłączają prawną dopuszczalność postępowania.
Wymagania formalne wniosku o zbadanie przez sędziego wymogów niezawisłości i bezstronności w trybie ustawy o Sądzie Najwyższym, są określone w art. 29 § 9 powołanej ustawy. Zgodnie z tym przepisem wniosek powinien czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego (podkreślenie własne SN), a ponadto zawierać: 1) żądanie stwierdzenia, że w danej sprawie zachodzą przesłanki, o których mowa w § 5; 2) przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie wraz z dowodami na ich poparcie. Składając wniosek w trybie art. 29 § 5 u.SN należy pamiętać, że winien on - stosownie do powołanego przepisu - odpowiadać wymaganiom formalnym pisma procesowego, a zatem – co oczywiste - zawierać podpis osoby wnoszącej pismo procesowe (art. 126 § 1 pkt 6 k.p.c.). Tymczasem pismo wywiedzione przez pełnomocnika powodów nie spełnia podstawowego warunku formalnego, bowiem autor tego pisma nie złożył pod nim podpisu.
Stosownie do art. 29 § 10 u.SN wniosek niespełniający wymagań, o których mowa w § 9, podlega odrzuceniu bez wezwania do usunięcia braków formalnych. Odrzuceniu podlega również wniosek złożony po upływie terminu albo z innych przyczyn niedopuszczalny. Brzmienie tego przepisu wskazuje więc, że wniosek obarczony brakami nieusuwalnymi, których nieusuwalność wynika wprost z ustawy, nie może być w ogóle rozpoznawany. Skoro zatem wniosek o zbadanie wymogów niezawisłości i bezstronności sędziego Sądu Najwyższego Marcina Trzebiatowskiego, w trybie art. 29 § 5 ustawy o Sądzie Najwyższym, nie spełnia podstawowego wymagania formalnego (brak podpisu pod wnioskiem), niezależnie od oceny w zakresie spełnienia pozostałych warunków formalnych, należało go odrzucić w formie postanowienia wydanego jednoosobowo przez sędziego sprawozdawcę wyznaczonego do rozpoznania sprawy.
Przy tym odwołując się do ugruntowanego stanowiska Sądu Najwyższego, należy wskazać, że w sprawach cywilnych odrzucenie wniosku o zbadanie spełnienia przez sędziego Sądu Najwyższego wymogów niezawisłości i bezstronności, ze względu na niespełnianie wymogów wniosku określonych w art. 29 § 9 u.SN, następuje w składzie jednego sędziego (zob. m.in. postanowienia SN z 15 marca 2023 r., III CB 22/22, 6 lutego 2023 r., III CB 5/23, 15 kwietnia 2025 r., III CB 10/24 i wiele innych). Nie budzi zatem żadnych wątpliwości, że na mocy art. 29 § 24 u.SN odpowiednie zastosowanie znajdą przepisy procedury cywilnej, tj. art. 397 § 1 k.p.c., gdyż podjęta decyzja procesowa nie stanowiła merytorycznego rozpoznania wniosku, o którym mowa w art. 29 § 15 u.SN.
Z tej przyczyny Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
(R.N.)
[a.ł]