POSTANOWIENIE
13 sierpnia 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Kamil Zaradkiewicz
na posiedzeniu niejawnym 13 sierpnia 2025 r. w Warszawie
w sprawie z wniosku H.K. i B.K.
o zbadanie spełnienia przez sędziego Sądu Najwyższego X.Y.
wymogów niezawisłości i bezstronności w sprawie I CSK 3587/22
z powództwa H.K. i B.K.
przeciwko S. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.
o zapłatę,
na skutek wniosku o wyłączenie sędziego Sądu Najwyższego X.Y.1.
od rozpoznania sprawy III CB 13/24,
wniosek o wyłączenie SSN X.Y.1. pozostawia w aktach sprawy bez żadnych dalszych czynności.
UZASADNIENIE
Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2024 r., III CZP 44/23 (OSNC 2025, nr 6, poz. 59), żądanie sędziego lub wniosek o wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy oparte wyłącznie na okolicznościach towarzyszących powołaniu tego sędziego nie wywołuje skutków prawnych; w takiej sytuacji stosuje się per analogiam art. 531 § 2 i 3 k.p.c. Uchwała ma moc zasady prawnej i tym samym wiąże Sąd Najwyższy w niniejszej sprawie.
Jedynie na marginesie należy zaznaczyć, że orzeczenie o wyłączeniu sędziego oparte na okolicznościach jego powołania, a w istocie z powodu kwestionowania skuteczności podstawy prawnej aktu nominacyjnego (powołania) jest oczywiście niedopuszczalne z następujących przyczyn:
1.treść tak ukształtowanej normy nie mieści się w ramach art. 49 § 1 k.p.c., co wynika wprost z wyroków Trybunału Konstytucyjnego (wyroki: z 23 lutego 2022 r., P 10/19, OTK ZU poz. 14/A/2022; z 2 czerwca 2020 r., P 13/19, OTK ZU poz. 45/A/2020) – orzeczenie o wyłączeniu w tym zakresie, tj. kreujące normę prawną o treści sprzecznej z wcześniejszym wyrokiem TK, a zatem oparte na podstawie prawnej nieistniejącej w polskim porządku konstytucyjnym, stanowi oczywisty przejaw bezprawia judykacyjnego (zob. np. postanowienie SN z 25 listopada 2022 r., II CSKP 426/22),
2.ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r., poz. 622) przewiduje w art. 29 § 5 możliwość uwzględnienia okoliczności powołania sędziego (czego nie można utożsamiać z samą podstawą normatywną powołania) w ramach tzw. testu niezawisłości i bezstronności, która to instytucja nie może być uznana za instrument procesowy zamienny z regulacją dotyczącą wyłączenia sędziego (zob. szerzej: postanowienie SN z 20 listopada 2024 r., I NB 11/23; uchwałę NSA z 3 kwietnia 2023 r., I FPS 3/22),
3.niedopuszczalne jest żądanie wyłączenia sędziego niewyznaczonego do składu rozpoznającego sprawę (zob. imprimis uchwałę składu 7 sędziów SN z 26 lipca 2019 r., I NOZP 1/19, OSNKN 2020, nr 1, poz. 1; zob. też np. postanowienie SN z 24 kwietnia 2023 r., III CO 162/23).
Z tych względów Sąd Najwyższy, na podstawie art. 531 § 2 i 3 k.p.c. (per analogiam) orzekł, jak w sentencji.
[M.O.]
[a.ł]