POSTANOWIENIE
Dnia 25 marca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Korzeniowski
w sprawie z odwołania W. O.
od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie
o wysokość emerytury policyjnej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 25 marca 2025 r.,
wniosku odwołującego się o wyłączenie SSN Ewy Stryczyńskiej
od orzekania w sprawie,
oddala wniosek o wyłączenie Sędzi Sądu Najwyższego Ewy Stryczyńskiej od orzekania w sprawie II USK 166/23.
UZASADNIENIE
Pełnomocnik W. O. w piśmie z 7 stycznia 2025 r. wniósł o wyłączenie Sędzi Sądu Najwyższego Ewy Stryczyńskiej od orzekania w sprawie z powołaniem się na art. 49 § 1 k.p.c. i art. 48 § 1 pkt 1 k.p.c.
W uzasadnieniu wskazał na powołanie Sędzi na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw oraz uchwałę Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r., BSA I 4110-1/20, art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, art. 6 ust.1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, art. 47 Karty Praw Podstawowych, wyroki ETPCz i TSUE oraz orzeczenia Sądu Najwyższego i NSA.
Sędzia E. S. oświadczyła (art. 52 § 2 k.p.c.), że prócz KRS wniosek nie powołuje żadnej okoliczności dotyczącej jej osoby, które mogłyby uzasadniać zastosowanie jednej z wymienionych podstaw wyłączenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek nie jest zasadny.
Sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom (art. 178 ust. 1 Konstytucji RP).
Oznacza to, że wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy nie może być dowolne.
Uchwała Sądu Najwyższego nie ma rangi ustawy jako źródło prawa, dlatego nie zastępuje i nie uzupełnia przepisów procedury cywilnej dotyczących wyłączenia sędziego z art. 48 k.p.c. i art. 49 § 1 k.p.c.
Uchwała Sądu Najwyższego nie może być sprzeczna z ustawą. Sama w sobie nie jest też źródłem prawa powszechnego i dlatego nie zastępuje ustawy (art. 87 ust. 1, art. 176 ust. 2 Konstytucji RP.).
Za właściwe należy przyjąć stanowisko, iż uchwała składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r., BSAI-4110-1/20, nie wiąże formalnie sędziów Sądu Najwyższego, natomiast zawarte w niej myśli mogą być wykorzystywane w praktyce orzeczniczej w granicach normalnych sposobów wykładni prawa (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2021 r., IV KO 86/21).
Ustrój i właściwość sądów oraz postępowanie przed sądami określają ustawy (art. 176 ust. 2 Konstytucji). Uchwała Sądu Najwyższego nie mogła wyłączyć od orzekania określonej grupy sędziów, a tym bardziej indywidualnego sędziego.
Przyczyny wyłączenia sędziego są zawsze indywidualne i konkretne, a nie generalne. Chodzi wszak o wyłączenie sędziego w danej sprawie.
Podstawy wyłączenia sędziego od orzekania nie stanowi art. 45 ust. 1 Konstytucji RP a także powołane we wniosku przepisy prawa międzynarodowego.
Kwestie sporne jakie wystąpiły w tym zakresie rozstrzygnęły orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego, w tym wyroki: z dnia 20 kwietnia 2020 r., U 2/20, z dnia 2 czerwca 2020 r., P 13/19; z dnia 7 października 2021 r., K 3/21; z dnia 24 listopada 2021 r., K 6/21; z dnia 23 stycznia 2022 r., P 10/19; z dnia 10 marca 2022 r., K 7/21.
Nie spełnia się zatem przesłanka wyłączenia sędziego z mocy ustawy z art. 48 § 1 pkt 1 k.p.c. a także z art. 49 ust. 1 k.p.c. Nie jest nią powołanie sędziego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa (zob. choćby wyroki Trybunału Konstytucyjnego z 2 czerwca 2020 r., P 13/19; z 23 stycznia 2022 r., P 10/19).
Ustawa z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym wprost stanowi, iż niedopuszczalne jest ustalanie lub ocena przez Sąd Najwyższy lub inny organ władzy zgodności z prawem powołania sędziego lub wynikającego z tego powołania uprawnienia do wykonywania zadań z zakresu wymiaru sprawiedliwości (art. 29 § 3).
Z tych względów wniosek nie został uwzględniony.
[SOP]
[a.ł]