Sygn. akt II KO 4/20
POSTANOWIENIE
Dnia 30 stycznia 2020 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski
w sprawie A. K.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 30 stycznia 2020 r.
wniosku skazanego
o wznowienie postępowania zakończonego postanowieniem
Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 6 grudnia 2019 r., sygn. akt II AKz (…),
utrzymującym w mocy zarządzenie
Zastępcy Przewodniczącego V Wydziału Karnego Odwoławczego
Sądu Okręgowego w Ł. z dnia 12 sierpnia 2019 r., sygn. akt V Ko (…),
p o s t a n o w i ł
1. na podstawie art. 545 § 3 k.p.k. odmówić przyjęcia wniosku o wznowienie postępowania;
2. na podstawie § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. 2013.663 j.t.) obciążyć wnioskodawcę obowiązkiem pokrycia wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu przed Sądem Najwyższym w kwocie 20 (słownie: dwudziestu) zł.
UZASADNIENIE
Dnia 14 marca 2019 r. Prokuratura Rejonowa w w Ł. wydała postanowienie sygn. akt PR Ds. (…) o odmowie wszczęcia śledztwa w sprawie niedopełnienia obowiązków przez funkcjonariusza publicznego – Sędzię Sądu Rejonowego w Ł. A. S. z IV Wydziału Karnego, polegającego na wydaniu w postępowaniu sygn. akt IV Kp […] dnia 26 listopada 2018 r. postanowienia w przedmiocie kosztów postępowania w zakresie, w jakim zasądzono na rzecz pełnomocnika z urzędu w osobie mec. A. G. P. kwotę 396 zł, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej, czym działano na szkodę interesu prywatnego A. K. , tj. przestępstwa z art. 231 § 1 k.k.
Na postanowienie to złożył zażalenie pokrzywdzony A. K. , wnosząc o jego uchylenie i przesłanie sprawy do Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego w W..
Postanowieniem z dnia 19 czerwca 2019 r., sygn. akt V Kp (…), Sąd Rejonowy w Ł. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.
Pismem z dnia 17 lipca 2019 r. A. K. wniósł o wznowienie postępowania sądowego i przesłanie sprawy do Prokuratury Rejonowej celem uzupełnienia materiału dowodowego, podkreślając fakt nieprzesłuchania siebie, jako zawiadamiającego, a także SSR A. S. , która przyznała obrońcy honorarium.
Dnia 12 sierpnia 2019 r., Zastępca Przewodniczącego V Wydziału Karnego Odwoławczego Sądu Okręgowego w Ł., wydał w sprawie sygn. akt V Ko (…) zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku A. K. o wznowienie postępowania w sprawie Sądu Rejonowego w Ł. o sygn. akt V Kp (…) jako niedopuszczalnego z mocy ustawy, ponieważ wnioskodawca domaga się wznowienia postępowania przygotowawczego, a nie, jak przewiduje ustawa, postępowania sądowego.
Na powyższe zarządzenie zażalenie złożył A. K. , wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do prokuratury celem ponownego rozpoznania.
Sąd Apelacyjny w (…), postanowieniem dnia 6 grudnia 2019 r., sygn. akt II AKz (…), utrzymał w mocy zaskarżone zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o wznowienie postępowania.
Dnia 30 grudnia 2019 r. do Sądu Apelacyjnego w (…) wpłynął wniosek A. K. o wznowienie postępowania o sygn. akt II AKz (…). Wnioskodawca podniósł w nim, że o terminie posiedzenia Sądu Apelacyjnego został powiadomiony dopiero 18 grudnia 2019 r., podczas gdy posiedzenie odbyło się 6 grudnia 2019 r., w związku z czym doszło do naruszenia jego prawa do obrony. Wnioskodawca ponowił ten wniosek w kolejnych pismach skierowanych do Sądu. Na tej podstawie domaga się wznowienia postępowania przed Sądem Apelacyjnym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wznowienie postępowania, do którego dąży skazany, stanowi nadzwyczajny środek wzruszania prawomocnych orzeczeń. Zgodnie z treścią art. 540 § 1 in initio instytucja wznowienia postępowania zarezerwowana jest dla prawomocnych orzeczeń prawomocnych wydanych w postępowaniu jurysdykcyjnym. Przewidziana w rozdziale 56 Kodeksu postępowania karnego instytucja wznowienia postępowania dotyczy tylko postępowania sądowego. Orzeczenie sądu zapadłe w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa czy dochodzenia, jak też o ich umorzeniu, nie jest wydane w toku „postępowania sądowego" - w rozumieniu art. 540 § 1 k.p.k., skoro stanowi czynność, którą sąd podejmuje nie w toczącym się postępowaniu sądowym, lecz w postępowaniu przygotowawczym (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2014 r., sygn. akt III KZ 87/14). Wobec powyższego, orzeczenie Sądu Apelacyjnego z dnia 6 grudnia 2019 r., utrzymujące w mocy zaskarżone zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku o wznowienie postępowania, jest oczywiście słuszne.
Co do stanowiącej podstawę wniosku o wznowienie kwestii dotyczącej niezawiadomienia A. K. o posiedzeniu Sądu Apelacyjnego w (…), w sprawie sygn. II AKz (…), należy przyznać wnioskodawcy rację, że nie został prawidłowo zawiadomiony o terminie posiedzenia w postępowaniu odwoławczym. Niemniej okoliczność tego rodzaju – jako mająca charakter bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. - mogłaby stanowić podstawę wznowienia postępowania tylko wówczas, gdyby obecność wnioskodawcy na posiedzeniu była obowiązkowa – a tak nie było. Uprawnienie strony do udziału w posiedzeniu nie jest bowiem tożsame z jej obowiązkiem udziału w postępowaniu sądowym. Naruszenie prawa do obrony w związku z wadliwym niezawiadomieniem o terminie posiedzenia nie zalicza się do przesłanek, uznanych przez ustawodawcę za inicjujące wznowienie postępowania – a wymienionych precyzyjnie w art. 540, 540 a i 540b k.p.k. W związku z powyższym nie istnieją prawne podstawy do wznowienie postępowania przed Sądem Apelacyjnym, zakończonego postanowieniem z dnia 6 grudnia 2019 r. i należało odmówić przyjęcia wniosku o wznowienie postępowania w trybie art. 545 § 3 k.p.k. ze względu na jego oczywistą bezzasadność.
Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.
Na niniejsze postanowienie przysługuje zażalenie
Do Sądu Najwyższego w terminie 7 dni od daty doręczenia