Sygn. akt II DSK 13/18

POSTANOWIENIE

Dnia 14 maja 2019 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Tomasz Przesławski (przewodniczący)
SSN Paweł Czubik (sprawozdawca)
Ławnik Lidia Rutecka

Protokolant Karolina Majewska

przy udziale Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Prokuratora Generalnego dla […] okręgu regionalnego
w sprawie obwinionego T. O.
obwinionego o delikt dyscyplinarny z art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuratorze (Dz. U. z 2011 r., nr 270, poz. 1599 t.j)
po rozpoznaniu w Izbie Dyscyplinarnej na rozprawie
w dniu 14 maja 2019 r.,
kasacji wniesionej przez obwinionego i obrońcę obwinionego
od orzeczenia Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego przy Prokuratorze Generalnym
z dnia 29 marca 2018 r., sygn. akt PK I OSD […]

postanowił:

Zawiesić postępowanie do czasu rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny sprawy sygn. akt P 4/19, (dot. sygn. akt II DO 5/18 Sądu Najwyższego).

UZASADNIENIE

Prokurator w stanie spoczynku T. O. został obwiniony o to, że w dniu 13 października 2013 r. w B., gm. B., prowadził w ruchu lądowym samochód osobowy o nr rej. […], znajdując się w stanie nietrzeźwości o stężeniu wynoszącym w godzinach od 10:45 do 11:10 od 2 ‰ do 2,2 ‰ alkoholu we krwi, lub prowadzącym do takiego stężenia, realizując w ten sposób znamiona występku z art. 178a § 1 k.k. przez co uchybił godności urzędu prokuratorskiego, tj. deliktu dyscyplinarnego z art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2011 r., nr 270, poz. 1599 -t.j.).

W efekcie toczącego się postępowania, ostatecznie, Odwoławczy Sąd Dyscyplinarny dla Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym, w sprawie sygn. akt PK I OSD […], orzeczeniem z dnia 29 marca 2018 r., na podstawie art. 437 § 1 k.p.k., art. 455 k.p.k. w zw. z art. 171 pkt 1 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze (Dz. U. z 2017 r., poz. 1767 t.j.) utrzymał w mocy orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego dla Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym z dnia 19 stycznia 2017 r., sygn. akt PK I SD […] w części dotyczącej kary wymierzonej obwinionemu a kosztami postępowania odwoławczego na podstawie art. 166 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze (Dz.U. z 2017 r. poz. 1767 t.j.) obciążył Skarb Państwa.

Odpis orzeczenia Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego dla Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym z uzasadnieniem obwiniony T. O. otrzymał w dniu 18 kwietnia 2018 r., zaś jego obrońca w dniu 17 kwietnia 2018 r. Od przedmiotowego orzeczenia w dniu 17 maja 2018 r. kasacje wnieśli obwiniony T. O. oraz jego obrońca.

Sąd Najwyższy zważył co następuje:

Na podstawie wprowadzonego od dnia 3 kwietnia 2018 r. przepisu art. 163a ustawy Prawo o prokuraturze, od orzeczenia sądu dyscyplinarnego drugiej instancji kasacja nie przysługuje a do postępowań dyscyplinarnych prowadzonych w oparciu o przepisy ustawy Prawo o prokuraturze stosuje się przepisy dotychczasowe do zakończenia postępowania wyjaśniającego lub postępowania w instancji, w której się toczy (art. 122 pkt 13 ustawy o Sądzie Najwyższym). W orzecznictwie ugruntowany jest również pogląd o konieczności stosowania przepisów nowych,
w przypadku wątpliwości, które z przepisów proceduralnych należy zastosować (por. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2016 r., sygn.
I KZP 10/16).

Zgodnie z treścią przepisu art. 163 § 1 ustawy Prawo o prokuraturze
w brzmieniu obowiązującym do dnia 3 kwietnia 2018 r. od orzeczenia wydanego przez Odwoławczy Sąd Dyscyplinarny stronom i Prokuratorowi Generalnemu przysługiwała kasacja do Sądu Najwyższego. Kasacja mogła być wniesiona
z powodu rażącego naruszenia prawa lub rażącej niewspółmierności kary dyscyplinarnej. Przepis ten został uchylony z dniem 3 kwietnia 2018 r., na podstawie art. 110 pkt 26 ustawy o Sądzie Najwyższym z dnia 8 grudnia 2017 r. Dodatkowo, na podstawie art. 110 pkt 27 ustawy o Sądzie Najwyższym, do ustawy Prawo o prokuraturze wprowadzono przepis art. 163a § 1, który stanowi, że „od orzeczenia sądu dyscyplinarnego drugiej instancji kasacja nie przysługuje”.

Na mocy przepisu intertemporalnego - art. 122 pkt 13 ustawy o Sądzie Najwyższym, do postępowań dyscyplinarnych prowadzonych na podstawie ustawy zmienianej w art. 110 (Prawo o prokuraturze) - stosuje się przepisy dotychczasowe do zakończenia postępowania wyjaśniającego lub postępowania w instancji,
w której się toczy oraz przepis art. 121, który stanowi, że do czynów popełnionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy o odpowiedzialności dyscyplinarnej w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, o ile przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy nie upłynął termin do wniesienia kasacji.

Wykładnia językowa przywołanych przepisów art. 163 § 1 i art. 163a § 1 Prawa o prokuraturze nie budzi wątpliwości, że po 3 kwietnia 2018 r. instytucja kasacji w postępowaniu dyscyplinarnym prokuratorów została zlikwidowana. Wiąże się to ze zmianami w modelu tego postępowania, ponieważ po tej dacie, stosownie do art. 145 § 1 ust. 2 Prawa o prokuraturze, w drugiej instancji w sprawach dyscyplinarnych prokuratorów orzeka Sąd Najwyższy, a nie Odwoławczy Sąd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym (korporacyjny sąd odwoławczy).

Mając powyższe na względzie, w sprawie sygn. akt II DO 5/18, w dniu 7 lutego 2019 r., Sąd Najwyższy, na podstawie art. 193 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U.1997.78.483 ze zmianami) i art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz.U.2016.2072) przedstawił Trybunałowi Konstytucyjnemu następujące pytanie prawne: „Czy przepisy art. 121 i art. 122 pkt 13 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku
o Sądzie Najwyższym (Dz.U.2018.5 ze zmianami), w zakresie, w którym wyłączają możliwość złożenia kasacji od prawomocnych orzeczeń Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego przy Prokuratorze Generalnym, dotyczących deliktów dyscyplinarnych popełnionych przed 3 kwietnia 2018 roku, w których termin do wniesienia tejże kasacji upłynął po 3 kwietnia 2018 roku, są zgodne z art. 45 ust. 1
i art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”?

Sprawa wpłynęła do Trybunału Konstytucyjnego w dniu 12 lutego 2019 r., została zarejestrowana pod sygn. akt P 4/19 a termin jej rozpatrzenia nie został jeszcze wyznaczony.

W niniejszej sprawie, delikt dyscyplinarny został popełniony w dniu 13 października 2013 r., prawomocne orzeczenie Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego dla Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym zapadło w dniu 29 marca 2018 r., a termin do wniesienia kasacji upłynął z dniem 17 maja 2018 r.,
a więc już po wejściu w życie ustawy o Sądzie Najwyższym z dnia 8 grudnia 2017 r., tj. po 3 kwietnia 2018 r.

Stanowisko Trybunału Konstytucyjnego ma zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, w której również występuje zagadnienie prawne, analogiczne z tym, które stało się asumptem do sformułowania przez Sąd Najwyższy pytania prawnego.

Wobec wątpliwości co do dopuszczalności z mocy prawa kasacji
w przedmiotowej sprawie i przedstawionym Trybunałowi Konstytucyjnemu pytaniem prawnym, na podstawie art. 22 § 1 k.p.k. w zw. z art. 171 ust. 1 ustawy prawo
o prokuraturze, Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji.