Sygn. akt II CZ 3/20
POSTANOWIENIE
Dnia 30 czerwca 2020 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jacek Grela (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Tomasz Szanciło
SSN Kamil Zaradkiewicz
w sprawie ze skargi J. W.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem
Sądu Okręgowego w K. z dnia 5 czerwca 2018 r., sygn. I 1Ca (...)
wydanym w sprawie w sprawie z wniosku J. W.
przy uczestnictwie B. D., M. T., K. L., A. L., L. D., J. W., J. D., G. D. i M. D.
o zasiedzenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 30 czerwca 2020 r.,
zażalenia wnioskodawczyni J. W.
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 2 kwietnia 2019 r., sygn. akt I 1Ca (…),
1. odrzuca zażalenie wniesione osobiście przez skarżącą;
2. zwraca Sądowi Okręgowemu w K. zażalenie wniesione przez pełnomocnika skarżącej ustanowionego z urzędu w celu usunięcia dostrzeżonych braków;
3. pozostawia Sądowi Okręgowemu w K. rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego wraz z kosztami pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
UZASADNIENIE
Pismami: z 15 czerwca 2018 r., z 20 czerwca 2018 r., z 2 lipca 2018 r., z 19 lipca 2018 r., z 8 października 2018 r. i z 13 października 2018 r., J. W. wniosła do Sądu Okręgowego w K. skargę o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym postanowieniem Sądu Okręgowego w K., wydanym 5 czerwca 2018 r. w sprawie o sygn. akt I 1 Ca (...), oddalającym apelację wnioskodawczyni J. W. od postanowienia Sądu Rejonowego w K. z 2 czerwca 2017 r. w sprawie o sygn. akt I Ns (…).
Postanowieniem z 2 kwietnia 2019 r. Sąd Okręgowy w K. odrzucił skargę wnioskodawczyni o wznowienie postępowania, jako nieopartą na ustawowej podstawie wznowienia.
Wnioskodawczyni osobiście zaskarżyła zażaleniem powyższe postanowienie, wnosząc o zmianę lub uchylenie zaskarżonego postanowienia, ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania celem zawieszenia postępowania o wznowienie.
Pismem z 24 kwietnia 2019 r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł wnioski zawarte w zażaleniu wnioskodawczyni.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie wniesione osobiście przez wnioskodawczynię podlegało odrzuceniu.
Zgodnie z art. 871 § 1 k.p.c. w postępowaniu przed Sądem Najwyższym obowiązuje zastępstwo stron przez adwokatów lub radców prawnych i dotyczy to także czynności procesowych związanych z postępowaniem przed Sądem Najwyższym, które podejmowane są przed sądem niższej instancji. Ustanowiony w tym przepisie przymus adwokacko - radcowski odnosi się do każdego postępowania przed Sądem Najwyższym, a więc także postępowania wywołanego wniesieniem zażalenia. Ewentualny wyjątek musi wynikać z przepisu prawa, czego przykładem są §§ 2 i 3 art. 871 k.p.c.
Zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego uzupełnienie lub "poparcie" przez profesjonalnego pełnomocnika skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem lub skargi kasacyjnej, wniesionych przez stronę osobiście, nie spełnia wymagań zachowania przymusu, o których mowa w art. 871 k.p.c. (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z 21 października 2015 r., III CZ 48/15; z 31 stycznia 2014 r., II CZ 84/13 oraz z 11 marca 2008 r., II CZ 2/08). Pogląd taki wyrażony został również bezpośrednio w odniesieniu do zażalenia skierowanego do Sądu Najwyższego (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z 17 stycznia 2018 r., IV CZ 99/17 oraz z 26 kwietnia 2019 r., II CZ 18/19).
Należy zauważyć bowiem, że przymus adwokacko-radcowski charakteryzuje się tym, że poszczególne czynności procesowe profesjonalny pełnomocnik zobowiązany jest podjąć osobiście. Niedopuszczalna jest sytuacja, gdy strona składa pismo procesowe sporządzone własnoręcznie, a pełnomocnik tylko je potwierdza. Jest to zatem odmienny przypadek od tego, gdy pewne czynności wykonuje pełnomocnik, a strona później ma prawo je potwierdzić.
W rezultacie zażalenie wnioskodawczyni z 16 kwietnia 2019 r. nie uzyskało atrybutu czynności procesowej objętej przymusem adwokacko - radcowskim, w rozumieniu art. 871 § 1 k.p.c. i dlatego też podlegało odrzuceniu na podstawie art. 3941 § 3 k.p.c. w zw. z art. 3986 § 3 k.p.c.
Z K.i, odnośnie do pisma pełnomocnika wnioskodawczyni z 24 kwietnia 2019 r., w którym podjął próbę potwierdzenia czynności wnioskodawczyni, uznać trzeba, że należy mu nadać określony sens prawny. Stąd, rzeczą Sądu Okręgowego w K. będzie wyjaśnienie czy pismo to może być potraktowane jako odrębne zażalenie, a jeżeli tak, to czy spełnia ono warunki formalne tego środka odwoławczego oraz czy zostało wniesione w terminie. Jednocześnie należy zauważyć, że w zakresie terminu mogą pojawić się pewne wątpliwości z uwagi na prezentatę rzeczonego pisma (k. 279 akt), brak wszytej koperty oraz datę doręczenia postanowienia z 2 kwietnia 2019 r. (k. 325 akt). Kwestie te wymagają wyjaśnienia. Dlatego też akta zwrócono Sądowi Okręgowemu na podstawie art. 3941 § 3 k.p.c. w zw. z art. 3986 § 3 k.p.c.
jw