Sygn. akt II CSK 73/18

POSTANOWIENIE

Dnia 14 czerwca 2018 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marta Romańska

w sprawie z powództwa P. N.
‎przeciwko Ł. D.
‎o zapłatę,
‎na posiedzeniu niejawnym

w Izbie Cywilnej w dniu 14 czerwca 2018 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej powoda

od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
‎z dnia 1 sierpnia 2017 r., sygn. akt I ACa […],

1) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;

2) przyznaje adwokat K.S. ze środków budżetowych Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego w […] kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) zł powiększoną o należny podatek od towarów i usług, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu w postępowaniu kasacyjnym.

UZASADNIENIE

Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona (art. 398⁹ § 1 k.p.c.). Obowiązkiem skarżącego jest sformułowanie i uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania w nawiązaniu do tych przesłanek (art. 398⁴ § 2 k.p.c.), gdyż tylko wtedy może być osiągnięty cel wymagań przewidzianych w art. 398⁴ § 2 k.p.c. Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego w kwestii przyjęcia bądź odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania wynika z oceny, czy okoliczności powołane przez skarżącego odpowiadają tym, o których jest mowa w art. 398⁹ § 1 k.p.c.

Powód wniósł o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania z uwagi na występowanie w sprawie istotnego zagadnienia prawnego (art. 398⁹ § 1 pkt 1 k.p.c.), które sprowadził do pytania, „czy związanie sądu cywilnego zgodnie z art. 11 k.p.c. wyrokiem karnym wiąże nie tylko sam fakt popełnienia przestępstwa i skazania za nie ale również dokonana w toku procesu karnego ocena zeznań światków”.

Zgodnie z ustaloną linią orzecznictwa powołanie się na występowanie w  sprawie istotnego zagadnienia prawnego jako przesłanki przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania wymaga wskazania na problem o charakterze abstrakcyjnym, nierozstrzygnięty w dotychczasowym orzecznictwie i wymagający pogłębionej wykładni (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 2 października 2001 r., I PKN 129/01, OSNP 2003, nr 18, poz. 436). Skarżący powinien to  zagadnienie sformułować oraz przedstawić argumentację jurydyczną uzasadniającą tezę o możliwości rozbieżnych ocen prawnych w związku ze stosowaniem przepisów, na tle których ono powstało. Zagadnienie powinno być ponadto „istotne” z uwagi na wagę problemu interpretacyjnego, którego dotyczy dla systemu prawa. Skoro jednak skarga kasacyjna jest wnoszona w konkretnej sprawie, to zarówno charakter rozpoznawanego roszczenia, jak i ustalony przez sądy meriti stan faktyczny, którym Sąd Najwyższy byłby związany (art. 398³ § 3 i art. 398¹³ § 2 k.p.c.), musi pozostawać w związku z przedstawionym przez skarżącego zagadnieniem prawnym i pozwalać na jego rozstrzygnięcie.

Problem, o rozstrzygnięcie którego zabiega skarżący był już rozważany przez Sąd Najwyższy. Przykładowo, w wyroku z 25 listopada 2015 r., II CSK 683/14 (nieopubl.) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że przepis art. 11 k.p.c., mający charakter procesowy, nie reguluje i nie przesądza kwestii odpowiedzialności cywilnej. O skutkach cywilnoprawnych wynikających z czynu objętego prawomocnym wyrokiem skazującym decyduje bowiem cywilne prawo materialne. Istota związania sądu cywilnego skazującym wyrokiem karnym wyraża się w tym, że w skład podstawy faktycznej rozstrzygnięcia sądu cywilnego wchodzi czyn opisany w sentencji karnego wyroku skazującego, sąd cywilny jest więc pozbawiony możliwości dokonywania ustaleń w tym zakresie. Użyte zaś w art. 11 zdanie drugie k.p.c. pojęcie „wszelkie okoliczności” oznacza tylko takie okoliczności, które wykraczają poza określony w zdaniu pierwszym tego przepisu zakres ustaleń wiążących sąd w postępowaniu cywilnym.

Niezależnie od powyższego trzeba też stwierdzić, że problem sformułowany przez skarżącego nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Powód dochodził w niej roszczenia o ochronę dóbr osobistych, a o wyniku postępowania w sprawie zadecydowało ustalenie, że nie wykazał wynikających z art. 23, art. 24 i art. 448 k.c. przesłanek warunkujących uwzględnienie takiego roszczenia. W obrębie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, którą Sąd Najwyższy przy rozpoznawaniu skargi kasacyjnej byłby związany (art. 398³ § 3 i art. 398¹³ § 2 k.p.c.) nie ma przede wszystkim danych o tym, żeby pozwany złożył na niekorzyść  powoda fałszywe zeznania. Sądy obu instancji wyjaśniły, że nie został  im przedstawiony materiał dowodowy pozwalający na takie ustalenia
‎(a w szczególności orzeczenie skazujące pozwanego za taki czyn, którym sąd w sprawie cywilnej byłby związany na zasadach wynikających z art. 11 k.p.c.) i nie znalazły też żadnych przesłanek do ocenienia jako fałszywe zeznań złożonych w sprawie karnej, które orzekający w niej sąd uznał za wiarygodne.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 398⁹ § 1 k.p.c. orzeczono jak w postanowieniu.

O wynagrodzeniu należnym pełnomocnikowi reprezentującemu powoda z urzędu Sąd Najwyższy orzekł stosownie do § 16 ust. 4 pkt 2 w zw. z § 8 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. poz. 1714).

aj

ał