Sygn. akt II CSK 229/16
POSTANOWIENIE
Dnia 26 stycznia 2017 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marian Kocon (przewodniczący)
SSN Antoni Górski (sprawozdawca)
SSA Agata Zajac
w sprawie z wniosku C. Spółki Akcyjnej z siedzibą
w K.
przy uczestnictwie K. Spółki Akcyjnej z siedzibą w P.
o wpis hipoteki przymusowej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 26 stycznia 2017 r.,
skargi kasacyjnej uczestnika postępowania
od postanowienia Sądu Okręgowego w S.
z dnia 30 września 2015 r., sygn. akt II Ca …/15,
I. uchyla zaskarżone postanowienie w punkcie I b w zakresie ujawnienia jako współobciążonej nieruchomości dla której prowadzona jest księga wieczysta Nr …1/9 oraz w przedmiocie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania i przekazuje sprawę w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w S., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego;
II. oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 8 czerwca 2015 r. Sąd Rejonowy w S. utrzymał w mocy orzeczenie referendarza sądowego z dnia 13 marca 2015 r., którym dokonano wpisu hipoteki przymusowej na rzecz C. S.A. z siedzibą w K. co do kwoty 44.426.425 zł.
Na skutek apelacji uczestniczki, postanowieniem z dnia 30 września 2015 r. Sąd Okręgowy w S. zmienił rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w ten sposób, że w punkcie 1. po słowach „zaskarżony wpis utrzymać w mocy” dodał słowa „z oznaczeniem w podrubryce 4.4.1 - treść hipoteki (roszczenia): a) pod poz. 1 rodzaj hipoteki (roszczenia) - hipoteka przymusowa łączna, b) pod poz. 12 księga współobciążona numerów ksiąg wieczystych prowadzonych dla nieruchomości współobciążonych: […]”; oddalił apelację w pozostałym zakresie i orzekł o kosztach postępowania.
Podstawę wpisu hipoteki przymusowej stanowiło postanowienie Sądu Okręgowego w P. z dnia 8 stycznia 2015 r., na mocy którego zabezpieczono roszczenia C. S.A. przeciwko K. S.A. z siedzibą w P. o zapłatę kwoty 28.500.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 września 2010 r. do dnia zapłaty, dochodzonego w postępowaniu przed sądem polubownym - Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w Warszawie pod sygn. akt […], poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej do kwoty 44.426.425 zł na nieruchomościach obowiązanego K. S.A. z siedzibą w P. oznaczonych numerami ksiąg wieczystych: […]; w pozostałym zakresie wniosek o udzielenie zabezpieczenia został oddalony.
Na skutek zażalenia obowiązanego, postanowieniem z dnia 27 kwietnia 2015 r. Sąd Apelacyjny zmienił postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 8 stycznia 2015 r. w ten sposób, że zabezpieczył roszczenie poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej na nieruchomościach oznaczonych numerami ksiąg wieczystych: […], a w pozostałym zakresie, obejmującym żądanie współobciążenia nieruchomości dla której prowadzona jest księga wieczysta nr …1/9 oddalił wniosek o udzielenie zabezpieczenia.
Uczestnik wniósł skargę kasacyjną na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 30 września 2015 r., zaskarżając je w zakresie obejmującym rozstrzygnięcie zawarte w punkcie I b. Skarżący zarzucił naruszenie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. w zw. z art. 6269 k.p.c. w zw. z art. 6268 oraz art. 7 k.p.c. Na tej podstawie wnosił o uchylenie postanowienia Sądu Okręgowego w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Podstawą współobciążenia hipoteką przymusową nieruchomości należących do uczestnika było postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 27 kwietnia 2015 r. I ACz …/15, którym utrzymano w mocy postanowienie Sądu Okręgowego w P. z dnia 8 stycznia 2015 r. o zabezpieczeniu roszczeń wnioskodawcy przeciwko uczestnikowi postępowania przez ustanowienie hipoteki przymusowej na kilku nieruchomościach należących do uczestnika i jednocześnie oddalono żądanie w zakresie dotyczącym obciążenia tą hipoteką nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr …1/9.
Zaskarżone skargą kasacyjną postanowienie Sądu Okręgowego, którym Sąd ten objął współobciążenie hipoteką przymusową także nieruchomość, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr …1/9, nie miało zatem w tej części należytej podstawy, co czyniło w tym zakresie skargę kasacyjną usprawiedliwioną (art. 39815 § 1 w zw. z art. 3 § 2 i art. 5191 § 1 k.p.c.). Zakwestionowanie w skardze kasacyjnej współobciążenia hipoteką łączną pozostałych nieruchomości wymienionych w punkcie I b skarżonego postanowienia było bezpodstawne, gdyż w tym zakresie rozstrzygnięcie to opiera się na treści postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 27 kwietnia 2015 r. I ACZ …/15, którym dokonano zabezpieczenia wierzytelności wnioskodawcy przez współobciążenie hipoteką przymusową pięciu wymienionych w tym orzeczeniu nieruchomości dłużnika. W tej więc części skarga kasacyjna podlegała oddaleniu, jako nieusprawiedliwiona (art. 39814 w zw. z art. 13 § 2 i art. 5191 § 1 k.p.c.).
Postanowienie o kosztach uzasadnia art. 108 § 2 w zw. z art. 39821 k.p.c.).
kc
jw