I ZO 41/25

Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Prokuratora Generalnego dla […] okręgu regionalnego złożył do Sądu Najwyższego wniosek z dnia 14 października 2024 r., sygn. akt […], o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej przeciwko prokuratorowi Prokuratury Okręgowej w C. X.Y. Sprawa ta została zarejestrowana w repertorium Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego pod sygn. I ZSK 8/24, a sędzią sprawozdawcą został wyznaczony w dniu 17 grudnia 2024 r. sędzia SN Marek Siwek.

Pismem z dnia 12 stycznia 2025 r. obwiniony prokuratora X.Y. wniósł w trybie art. 29 § 5 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym, o zbadanie spełnienia przez SSN Marka Siwka wymogów niezawisłości i bezstronności z uwzględnieniem okoliczności towarzyszących jego powołaniu i jego postępowania po powołaniu. Sprawa ta została zarejestrowana w repertorium Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego pod sygn. akt I ZB 5/25 zaś do jej rozpoznania zostali wylosowani sędziowie Sądu Najwyższego w osobach: Tomasz Szanciło (przewodniczący), Jacek Błaszczyk (sprawozdawca), Andrzej Tomczyk, Karol Weitz i Ewa Stefańska.

Postanowieniem z dnia 4 lutego 2025 r. Sąd Najwyższy zawiesił postępowanie w sprawie o sygn. akt I ZB 5/25, a dotyczącej zbadania spełnienia przez SSN Marka Siwka wymogów niezawisłości i bezstronności w sprawie o sygn. akt I ZSK 8/24 do czasu rozstrzygnięcia zagadnień prawnych przedstawionych postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2023 r. w sprawie o sygn. akt III CB 40/23, Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Pismem z dnia 26 lutego 2025 r. sędzia SN Marek Siwek wniósł na podstawie art. 41 § 1 k.p.k. w zw. z art. 42 § 1 k.p.k., o wyłączenie SSN Jacka Błaszczyka od udziału w rozpoznaniu sprawy o sygn. akt I ZB 5/25. Analiza argumentacji powołanej przez wnioskodawcę wskazuje, iż wnioskujący przyczyn uzasadniających zastosowanie instytucji określonej w art. 41 § 1 k.p.k., upatruje w okoliczności, że SSN Jacek Błaszczyk podpisał się pod oświadczeniem z dnia 17 października 2022 r., w którym wskazał przede wszystkim, że orzeczenia wydane przez osoby powołane na urząd sędziego SN w trybie przewidzianym obecnie obowiązującą ustawą o KRS obarczone są wadą prawną, a także naruszają prawo do sądu, w związku z czym odmawia orzekania z osobami powołanymi do SN w takiej procedurze. Nadto, procedura ta wprost została określona przez SSN Jacka Błaszczyka w powołanym oświadczeniu jako wadliwa, a jej skutkiem jest m.in. naruszenie prawa obywatela do sądu.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Przedmiotowe postępowanie należało zawiesić.

Zgodnie z treścią art. 22 § 1 k.p.k., postępowanie zawiesza się, jeżeli zachodzi długotrwała przeszkoda uniemożliwiająca prowadzenie postępowania, na czas trwania przeszkody. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się natomiast, że powyższe kryterium spełnia także wszczęcie procedur związanych ze zwróceniem się przez sąd z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego lub  z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (zob.  np. postanowienie Sądu Najwyższego z 14 kwietnia 2021 r., I NWW 12/21). Zastosowanie instytucji zawieszenia dopuszczalne jest nie tylko w sytuacjach wskazanych w tym przepisie, ale także wtedy, gdy sąd na mocy art. 193 Konstytucji RP wystąpi do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą, jeżeli od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem. Do przyczyn umożliwiających zawieszenie postępowania należy zaliczyć również wystąpienie przez sąd polski w trybie art. 267 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej z pytaniem prejudycjalnym do Trybunału (zob. np. postanowienia Sądu Najwyższego: z 23 kwietnia 2024 r., I ZO 139/24; z 7 kwietnia 2025 r., I ZO 28/25). Należy zwrócić uwagę, iż wniosek o wyłączenie sędziego w sprawie I ZB 5/25 został złożony już po zawieszeniu tego postępowania.

Mając na uwadze powyższe rozważania oraz treść art. 22 § 3 k.p.k., wskazać należy, że z układu procesowego rysującego się w niniejszej sprawie wynika, że w niniejszym postępowaniu incydentalnym, a dotyczącym wniosku SSN Marka Siwka o wyłączenie sędziego ze składu sądu procedującego w postępowaniu w sprawie wniosku w przedmiocie jego testu niezawisłości (sygn. akt I ZB 5/25), który został wyznaczony do rozpoznania sprawy o sygn. akt I ZSK 8/24, konieczne stało się zawieszenie przedmiotowego postępowania z uwagi na długotrwałą przeszkodę uniemożliwiającą jego prowadzenie, do czasu podjęcia zawieszonego postepowania w sprawie I ZB 5/25.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji.