POSTANOWIENIE
Dnia 30 stycznia 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marek Siwek
w sprawie obwinionej sędzi Sądu Najwyższego w stanie spoczynku X. Y.
po rozpoznaniu w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej
na posiedzeniu w dniu 30 stycznia 2025 r.
wniosku SSN Pawła Wojciechowskiego o jego wyłączenie od udziału w rozpoznaniu sprawy o sygn. akt I ZO 160/24
na podstawie art. 41 § 1 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
wyłączyć SSN Pawła Wojciechowskiego od udziału w rozpoznaniu sprawy o sygn. akt I ZO 160/24.
UZASADNIENIE
Przed Sądem Najwyższym – Izbą Odpowiedzialności Zawodowej zawisła sprawa dyscyplinarna sędzi Sądu Najwyższego w stanie spoczynku X. Y. (sygn. akt I ZSK 14/23). Do jej rozpoznania została wyznaczona SSN Maria Szczepaniec, co do której został złożony wniosek o zbadanie spełniania wymogów niezawisłości i bezstronności (sygn. akt I ZB 64/24). Do składu Sądu Najwyższego rozpoznającego wniosek została wylosowana m.in. SSN Renata Żywicka. Następnie obrońca obwinionej złożył wniosek o wyłączenie SSN Renaty Żywickiej od udziału w rozpoznaniu sprawy o sygn. I ZB 64/24, zaś do rozpoznania tego wniosku został wylosowany SSN Paweł Wojciechowski i sprawa zainicjowana powyższym wnioskiem została zarejestrowana pod sygn. akt I ZO 160/24.
W piśmie z dnia 9 października 2024 r. SSN Paweł Wojciechowski zwrócił się o jego wyłączenie od udziału w rozpoznaniu sprawy o sygn. akt I ZO 160/24, wskazując, że prof. dr hab. X. Y. zna osobiście, pracuje z nią od wielu lat na tym samym wydziale, regularnie spotyka się na Uniwersytecie m.in. na posiedzeniach Rady Instytutu Nauk Prawno-Administracyjnych. Aktualnie spotyka się z wyżej wymienioną systematycznie, m.in. na posiedzeniach komisji doktorskich. W ocenie wnioskodawcy powyższe okoliczności powodują, że – niezależnie od treści rozstrzygnięcia – mogą powstać uzasadnione wątpliwości co do jego bezstronności w niniejszej sprawie w rozumieniu art. 41 § 1 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 41 § 1 k.p.k. sędzia ulega wyłączeniu, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie. W powołanym przepisie chodzi zatem o ustalenie takiego stanu, który w odbiorze zewnętrznego obserwatora, mógłby prowadzić do podejrzenia o brak obiektywnego, bezstronnego rozstrzygnięcia sprawy. Taka sytuacja niewątpliwie zachodzi, gdy sędzia pozostaje w ścisłych relacjach zawodowych ze stroną postępowania i kiedy dodatkowo relacje te wkraczają również w sferę osobistej znajomości.
Sędzia SN w stanie spoczynku X. Y. jest stroną w sprawie o sygn. akt I ZSK 14/23, w sprawie o sygn. akt I ZB 64/24, a także w sprawie o sygn. akt I ZO 160/24, w której wniosek o wyłączenie sędziego został złożony przez jej obrońcę, a w przedmiocie zasadności którego ma rozstrzygnąć Sąd z udziałem SSN Pawła Wojciechowskiego. Należy wskazać, że strona sprawy głównej zachowuje swój status w sprawie incydentalnej, związanej ze sprawą główną; może w sprawie incydentalnej podejmować czynności procesowe, a więc w takiej sytuacji nie da się wykluczyć, że sędzia orzekałby w istocie co do wniosków osoby, co do której trafnie powołuje się na okoliczność uzasadniającą wyłączenie.
Istnienie relacji osobistych i ścisłych relacji zawodowych między stroną postępowania w sprawie o wyłączenie a SSN Pawłem Wojciechowskim nie budzi zatem wątpliwości, a więc w układzie procesowym zaistniałym w niniejszej sprawie zachodzi konieczność wyłączenia SSN Pawła Wojciechowskiego od udziału w sprawie o sygn. akt I ZO 160/24.
Z tych względów Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji.
[M. T.]
[a.ł]