POSTANOWIENIE
Dnia 25 czerwca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Krzysztof Wiak (przewodniczący)
SSN Joanna Lemańska
SSN Oktawian Nawrot (sprawozdawca)
w sprawie z protestu R.Z.
przy udziale Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej i Prokuratora Generalnego,
przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych
w dniu 25 czerwca 2025 r.,
wyraża opinię, że zarzut protestu jest bezzasadny.
Joanna Lemańska Krzysztof Wiak Oktawian Nawrot
[ps]
UZASADNIENIE
Pismem z 9 czerwca 2025 r. R.Z. wniósł do Sądu Najwyższego „wniosek o stwierdzenie nieważności wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 2025”. Wnoszący protest podniósł, że w dniu 18 maja 2025 r. uczestniczył w wyborach w swojej macierzystej Obwodowej Komisji Wyborczej nr […] w G.. W dniach 28 – 30 maja 2025 przebywał w szpitalu wojskowym w B.. Podczas pobytu w szpitalu wnoszący protest nie podpisywał żadnych dokumentów, które nie dotyczyły stanu jego zdrowia, nie składał również żadnych próśb i wniosków dotyczących wyborów prezydenckich. Dnia 1 czerwca 2025 r. stawił się w Obwodowej Komisji Wyborczej w G.. Wówczas okazało się, że jego nazwisko nie zostało ujęte w spisie wyborców. Wnoszący protest wskazał ponadto, że „przewodnicząca komisji ustaliła po chwili telefonicznie, że jestem zarejestrowany jako wyborca w szpitalu wojskowym w B.. Niestety, w tym dniu nie mogłem już jechać do B., aby oddać głos”. Z uwagi na powyższe, w opinii wnoszącego protest, został on pozbawiony czynnego prawa wyborczego.
W odpowiedzi na wezwanie Sądu Najwyższego, Państwowa Komisja Wyborcza 23 czerwca 2025 r. wyraziła opinię, że protest jest bezzasadny.
W stanowisku z 24 czerwca 2025 r. Prokurator Generalny wniósł o pozostawienie protestu wyborczego bez dalszego biegu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 129 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1997 Nr 78, poz. 483 ze zm.) wyborcy przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej na zasadach określonych w ustawie.
Zasady i tryb przeprowadzania wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej oraz warunki ważności tych wyborów określa ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz.U. 2025, poz. 365, dalej: „k.wyb.”).
Sąd Najwyższy za wiarygodne uznaje twierdzenia wnoszącego protest w zakresie okoliczności, których dotyczą. Niemniej jednak zauważyć należy, że zgodnie z art. 12 § 4 k.wyb. komisarz wyborczy tworzy odrębny obwód głosowania w zakładzie leczniczym, jeżeli w dniu wyborów będzie w nim przebywać co najmniej 15 wyborców. Stosownie do art. 29 § 1 zd. 1 k.wyb. spis wyborców w zakładzie leczniczym sporządza się na podstawie wykazu osób, które będą w nim przebywać w dniu wyborów. Wykaz ten osoba kierująca jednostką przekazuje do urzędu gminy najpóźniej w 3 dniu przed dniem wyborów.
Z treści wniesionego protestu jednoznacznie wynika, że wnoszący protest nie kwestionuje prawidłowości sporządzenia spisu wyborców w zakładzie leczniczym, w którym przebywał na 3 dni przed dniem wyborów.
Zgodnie z art. 51 § 2 pkt. 3 k.wyb. okręgowa komisja wyborcza dopisuje do spisu wyborców osobę skreśloną ze spisu dla danego obwodu głosowania w związku z wpisaniem tej osoby do spisu wyborców m.in. zakładzie leczniczym, jeżeli udokumentuje, iż zakład ten opuściła przed dniem wyborów. Wnoszący protest nie podniósł, że przedstawił jakikolwiek dokument potwierdzający opuszczenie przez niego zakładu leczniczego, a zatem, że okręgowa komisja wyborcza nie dopełniła ustawowego obowiązku. Z treści protestu wynika jedynie, że przewodnicząca komisji ustaliła, że jestem on „zarejestrowany jako wyborca w szpitalu wojskowym w B.”, czego – jak wskazano wyżej – Sąd Najwyższy nie kwestionuje.
Z uwagi na powyższe nie ma podstaw do uznania, że doszło do uchybień, o których mowa w art. 81 § 1 k.wyb. W związku z tym Sąd Najwyższy, na podstawie art. 323 § 1 i 2 k.wyb., wyraża opinię, że zarzut protestu jest bezzasadny.
Joanna Lemańska Krzysztof Wiak Oktawian Nawrot
[r.g.]