POSTANOWIENIE
Dnia 23 czerwca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Aleksander Stępkowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Adam Redzik
SSN Paweł Wojciechowski
w sprawie z protestu wyborczego V.Z.
przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych
w dniu 23 czerwca 2025 r.
postanawia:
pozostawić protest bez dalszego biegu.
Adam Redzik Aleksander Stępkowski Paweł Wojciechowski
UZASADNIENIE
Pismem nadanym 16 czerwca 2025 r. w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, które wpłynęło do Sądu Najwyższego 17 czerwca 2025 r. V.Z. (dalej: „skarżąca”) wniosła protest przeciwko ważności wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych 1 czerwca 2025 r.
Skarżąca nie podała numeru PESEL.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Protest należało pozostawić bez dalszego biegu.
Jak wynika z art. 82 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz.U. z 2025 r., poz. 365; dalej: „k.wyb.”) protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej może być wniesiony z powodu:
1) dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów;
2) naruszenia przepisów Kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.
Zgodnie z art. 321 § 1 k.wyb. protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie później niż w ciągu 14 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą, przy czym nadanie w tym terminie protestu w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, jest równoznaczne z wniesieniem go do Sądu Najwyższego. Ze wskazanego uregulowania wynika, że protest może być skutecznie wniesiony wyłącznie w określonym terminie i niedopuszczalne jest jego przywrócenie. W niniejszej sprawie protest został złożony w terminie.
Podkreślić należy, że protest wyborczy jako pierwsze pismo procesowe w sprawie powinien odpowiadać warunkom formalnym określonym w art. 126 i nast. k.p.c. Niezbędne jest zatem, aby protest wyborczy zawierał w szczególności oznaczenie podmiotu wnoszącego protest z podaniem jego adresu i numeru PESEL. Zaakcentował to Sąd Najwyższy w uchwale z 25 października 2023 r., I NZP 8/23, której nadano moc zasady prawnej. Uchwała ta stwierdza, że w sprawach zainicjowanych protestami wyborczymi lub referendalnymi nie mają zastosowania przepisy art. 130 § 1-2 oraz art. 1301a § 1-3 k.p.c. przewidujące możliwość uzupełnienia braków formalnych pisma procesowego. Tym samym, w sprawach dotyczących protestów wyborczych nie wzywa się do uzupełnienia braku formalnego pisma.
W niniejszej sprawie skarżąca nie podała numeru PESEL, skutkuje to koniecznością przyjęcia, że skierowane do Sądu Najwyższego pismo obarczone jest nieusuwalnym brakiem formalnym. Z tego też względu, na mocy art. 322 § 1 k.wyb. Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji.
Adam Redzik Aleksander Stępkowski Paweł Wojciechowski
[K.O.]
[a.ł]