POSTANOWIENIE
Dnia 24 czerwca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Joanna Lemańska (przewodniczący)
SSN Grzegorz Pastuszko
SSN Mirosław Sadowski (sprawozdawca)
w sprawie z protestu J.P.
przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych
w dniu 24 czerwca 2025 r.,
pozostawia protest bez dalszemu biegu.
UZASADNIENIE
J.P. (dalej także: „wnoszący protest”) pismem z 6 czerwca 2025 r. (data nadania) wniósł do Sądu Najwyższego protest wyborczy dotyczący II tury wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, która odbyła się 1 czerwca 2025 r.
Wnoszący protest wskazał, że zgłasza go z powodu naruszenia przepisów kodeksu wyborczego, które mogły mieć wpływ na wynik wyborów.
W uzasadnieniu wnoszący protest wskazał na możliwość nadużyć związanych z aplikacją mObywatel oraz nieprawidłowości w pracy komisji wyborczych czy brak nagrań z procesu liczenia głosów.
Wnoszący protest wniósł o uznanie wyborów Prezydenta RP przeprowadzonych w dniu 1 czerwca 2025 r. za nieważne, przeprowadzenia ponownego głosowania w okręgach, w których stwierdzono nieprawidłowości. Wnoszący protest wniósł także o zobowiązanie odpowiednich organów do przeprowadzenia dochodzenia w sprawie opisanych nieprawidłowości oraz wprowadzenie procedur zapewniających transparentność i bezpieczeństwo procesu wyborczego, w tym obowiązkowe rejestrowanie procesu liczenia głosów.
Prokurator Generalny w piśmie z dnia 11 czerwca 2025 r. oraz Państwowa Komisja Wyborcza w piśmie z dnia 12 czerwca 2025 r. wnieśli o pozostawienie protestu bez dalszego biegu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Stosownie do art. 129 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483 ze zm.) wyborcy przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej na zasadach określonych w ustawie.
Zasady i tryb przeprowadzania wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej oraz warunki ważności tych wyborów określa ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz.U. 2025, poz. 365, dalej: „k.wyb.”).
Zgodnie z art. 82 § 1 k.wyb. przeciwko ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub wyborowi określonej osoby może być wniesiony protest z powodu dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wynik wyborów (pkt 1) lub naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów (pkt 2).
W nawiązaniu do przywołanych regulacji w orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że wszelkie zarzuty, inne niż te określone w art. 82 § 1 k.wyb., stanowią wyjście poza przewidziany w kodeksie wyborczym przedmiot protestu, co czyni go niedopuszczalnym (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z: 11 czerwca 2015 r.; III SW 60/15; 31 lipca 2020 r.; I NSW 2027/20; 31 lipca 2020 r. I NSW 2286/20).
Jedocześnie podkreśla się, że w przedmiocie protestu, o którym mowa w art. 82 § 1 k.wyb., nie mieszczą się ogólnikowe zarzuty sprowadzające się do hipotetycznego założenia o nieprawidłowościach wyborczych, oparte jedynie na kontestowaniu wyników wyborów ogłoszonych przez właściwy do tego organ, na domniemaniach, hipotezach i założeniach o nieprawidłowościach, bez przedstawiania dowodów, które powinny uzasadniać, rzeczywiście potwierdzać zarzut protestu mieszczący się w granicach bezprawności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z: 7 lutego 1990 r.; III SW 93/90; 5 grudnia 2007 r.; III SW 63/07; 16 lipca 2014 r., III SW 35/14).
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy stwierdza, że wnoszący protest, sygnalizując podejrzenie naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego, które mogły mieć wpływ na wynik wyborów, zaprezentował swoje twierdzenia w sposób zbyt ogólny i jedynie hipotetyczny. Wnoszący protest ograniczył się bowiem do ogólnych i niesprecyzowanych – a zatem w istocie abstrakcyjnych zarzutów, które dotyczą przebiegu głosowania w Polsce. Wnoszący protest nie wskazał nadto obwodu głosowania, na obszarze danego okręgu wyborczego w spisie wyborców na którym było umieszczone jego imię i nazwisko.
Uwypuklenia wymaga, iż wnoszący protest nie wykazał, że doszło do naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego, nie wskazał, iż ewentualne naruszenie przepisu dotyczyło oddanego przez niego głosu, jak również nie określił, jaki miało ono wpływ na wynik wyborów. Odwołał się bowiem jedynie do bliżej nieokreślonych zdarzeń, które mogły mieć wpływ na ustalenie wyników wyborów, nie precyzując, na czym działania te polegały i jaki miały wpływ na przebieg głosowania czy też ustalenie wyniku wyborów.
Z dołączonych do protestu załączników, w tym zwłaszcza wyciągu komentarzy z forum internetowego, znajduje się oznaczenie, iż pochodzą one z roku poprzedzającego wydruk, który widnieje w lewym górnym rogu – 5.06.2025 r., dotyczących zaś komentarzy niezidentyfikowanych osób i ich przemyśleń względem przeprowadzonych w latach ubiegłych wyborów samorządowych, parlamentarnych czy prezydenckich. Nie sposób zatem stwierdzić, iż stanowią one jakikolwiek dowód na opisywane w proteście naruszenia. W podobnym tonie należy odnieść się do pozostałych załączników stanowiących jedynie wydruki artykułów ze stron internetowych, czy linków do stron internetowych.
Wobec powyższych ustaleń Sąd Najwyższy postanowił pozostawić protest bez dalszego biegu. Decyduje o tym art. 322 § 1 k.wyb., z którego jasno wynika, że takie rozstrzygnięcie musi zostać wydane, m.in. jeśli protest nie spełnia warunków określonych w art. 321 k.wyb.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy, na podstawie art. 322 § 1 w zw. z art. 321 § 3 k.wyb., orzekł jak w sentencji postanowienia.
[r.g.]