Sygn. akt I NSW 663/20

POSTANOWIENIE

Dnia 31 lipca 2020 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marek Dobrowolski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Adam Redzik
SSN Maria Szczepaniec

w sprawie z protestu wyborczego I. K.

przeciwko ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,

przy udziale Prokuratora Generalnego, Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 31 lipca 2020 r.,

wyraża opinię, że zarzut protestu jest niezasadny.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lipca 2020 r. do Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w K. wpłynął sporządzony przez wyborcę I.K. protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP dokonanemu 12 lipca 2020 r..

W proteście podniesiono zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 2  czerwca 2020 r. o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. z możliwością głosowania korespondencyjnego (Dz.U. 2020, poz. 979, dalej: u.wyb.2020) w zw. z  art. 40 § 4 pkt 1 Kodeksu wyborczego (dalej: k.wyb.) przez doręczenie pakietu wyborczego z kartą bez pieczęci.

Wobec podniesionych zarzutów zarówno Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, jak i Prokurator Generalny, przy podobnej argumentacji, przedstawili swoje stanowisko w sprawie I NSW 963/20. W ocenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej, jeżeli rzeczywiście doszło do  wydawania wyborcom kart do głosowania bez odcisku pieczęci obwodowej komisji wyborczej to, było to oczywistym błędem obwodowych komisji wyborczych. Obowiązek wydania wyborcy karty do głosowania opatrzonej pieczęcią właściwej komisji wynika z art. 52 § 2 k.wyb. Komisja w obwodzie, w którym odbywać się miało głosowanie korespondencyjne, zobowiązana była zebrać się, w terminie uzgodnionym z urzędnikiem wyborczym, w celu ostemplowania kart do głosowania wykorzystywanych w głosowaniu korespondencyjnym oraz przygotowania pakietów wyborczych.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 129 ust. 2 Konstytucji RP wyborcy przysługuje prawo zgłoszenia do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta RP na zasadach określonych w ustawie. Zasady i tryb przeprowadzania wyborów na Prezydenta RP oraz warunki ich ważności zostały określone w Kodeksie wyborczym w przepisach ogólnych art. 82 i art. 83 k.wyb. oraz w przepisach szczególnych określonych w art. 321-324 k.wyb. Zgodnie z art. 82 § 1 k.wyb. protest przeciwko ważności wyboru Prezydenta RP może być wniesiony wyłącznie z powodu: 1) dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w  rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów, lub 2) naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalania wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.

Na podstawie art. 321 § 1 i 3 k.wyb. w zw. z art. 15 ust. 2 u.wyb.2020 protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie  później niż w ciągu 3 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą (dalej: PKW), a wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na  których je opiera. Treść zarzutów nie może być jednak dowolna, ale powinna spełniać kryteria wymienione w przepisie art. 82 § 1 k.wyb. Osoba wnosząca protest jest ponadto zobowiązana do wykazania wpływu wystąpienia naruszeń na   wynik wyborów. Przedmiotem protestu wyborczego jest bowiem ważność wyboru określonej osoby, a podstawę zakwestionowania tej ważności stanowią czyny przestępcze i delikty wyborcze rzutujące na przebieg głosowania i ustalanie jego wyników lub ustalanie wyników samych wyborów poparte konkretnymi dowodami o których wiadomo wnoszącemu protest. Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego biegu protest wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną lub niespełniający warunków określonych w art. 321 k.wyb. (art. 322 § 1 k.wyb.).

Wymóg opatrzenia kart do głosowania pieczęcią obwodowej komisji wyborczej (art. 52 § 2 k.wyb.) ma charakter bezwzględny. Brak takiej pieczęci na karcie do głosowania stanowi naruszenie przepisów Kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, ustalania wyników głosowania lub wyników wyborów. Jednak Wnosząca protest nie tylko nie przedstawiła dowodów, na podstawie których sformułowała zarzut otrzymania karty do głosowania bez odcisku pieczęci obwodowej komisji wyborczej, ale nawet nie wskazała okoliczności, które uprawdopodobniłyby ten fakt.

Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w K. w stanowisku wyrażonym 16 lipca 2020 r. wskazał, że Konsulat nie odnotował zgłoszenia Pani I.K. o przesłaniu wadliwej karty wyborczej (co uniemożliwiło zaproponowanie rozwiązania zaistniałej sytuacji). Sąd Najwyższy zwraca uwagę, że podejmowanie ww. aktywności nie należy do obowiązków wyborcy, niemniej jednak jej zainicjowanie mogłoby stanowić jeden z możliwych dowodów potwierdzających brak pieczęci na karcie do głosowania.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 323 § 1 i 2 k.wyb. Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.