POSTANOWIENIE
Dnia 24 lipca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Krzysztof Wiak (przewodniczący)
SSN Joanna Lemańska
SSN Oktawian Nawrot (sprawozdawca)
w sprawie z protestu A.S.
przy udziale Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej i Prokuratora Generalnego,
przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych
w dniu 24 lipca 2025 r.,
umarza postępowanie.
Joanna Lemańska Krzysztof Wiak Oktawian Nawrot
UZASADNIENIE
W dniu 13 czerwca 2025 r. A.S. wniosła do Sądu Najwyższego protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, przy czym protest nadany w tym dniu w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe, wpłynął
do Sądu Najwyższego 7 lipca 2025 r.
Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej w pisemnym stanowisku wskazał, że „Komisja wyraziła opinię w zakresie analogicznych zarzutów
w odpowiedzi z dnia 20 czerwca 2025 r. (…) odnoszącej się do protestu wyborczego (…) sygn. akt I NSW 2832/25”. Z kolei w stanowisku z 20 czerwca 2025 r. Państwowa Komisja Wyborcza wyraziła opinię, że jeśli „potwierdzą się zarzuty dotyczące niewłaściwego przypisania głosów w ponownym głosowaniu
we wskazanych w proteście obwodach głosowania lub w części z nich, protest należy uznać za zasadny. W pozostałym zakresie nie spełnia on wymogów formalnych przewidzianych dla protestu wyborczego i powinien pozostać
bez dalszego biegu”.
Prokurator Generalny w pisemnym stanowisku wniósł o umorzenie postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 129 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
(Dz.U. 1997 Nr 78, poz. 483 ze zm.) wyborcy przysługuje prawo zgłoszenia
do Sądu Najwyższego protestu przeciwko ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej na zasadach określonych w ustawie, zaś zasady
i tryb przeprowadzania wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej oraz warunki ważności tych wyborów określa Kodeks wyborczy.
Zgodnie z art. 321 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz.U. 2025, poz. 365, dalej: „k.wyb.”), protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie później niż w ciągu 14 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą. Nadanie w tym terminie protestu w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia
23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe jest równoznaczne z wniesieniem go
do Sądu Najwyższego.
W realiach sprawy nie ulega wątpliwości, iż skarżąca nadała protest wyborczy w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w terminie określonym w ustawie, jednak wpłynął on do Sądu Najwyższego po podjęciu uchwały w dniu 1 lipca 2025 r. w sprawie I NSW 9779/25 stwierdzającej ważność wyboru Karola Tadeusza Nawrockiego na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej dokonanego w dniu 1 czerwca 2025 r. Uchwała ta zakończyła –
zgodnie z Konstytucją RP i Kodeksem wyborczym – procedurę rozstrzygania
o ważności wyboru Prezydenta RP. W takiej sytuacji, czyli po podjęciu uchwały
w przedmiocie ważności wyborów, rozpoznanie protestu byłoby niecelowe,
skoro stosownie do art. 324 § 1 k.wyb. Sąd Najwyższy rozstrzyga o ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej m.in. po rozpoznaniu protestów
(postanowienie Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2016 r., III SO 8/15).
Stosownie do powyższego zbędne stało się wyrażenie przez Sąd Najwyższy opinii w przedmiocie wniesionego protestu wyborczego, zaś wywołane nim postępowanie należało umorzyć na podstawie art. 323 § 1 k.wyb.
w zw. z art. 355 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.
[P.Sz.]
[a.ł]
Joanna Lemańska Krzysztof Wiak Oktawian Nawrot