POSTANOWIENIE
Dnia 15 lipca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Paweł Czubik (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marek Dobrowolski
SSN Maria Szczepaniec
w sprawie z protestu J. K.
przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 15 lipca 2025 r.,
pozostawia protest bez dalszego biegu.
D.Z.
Marek Dobrowolski Paweł Czubik Maria Szczepaniec
UZASADNIENIE
J. K. (dalej jako: „Skarżący”) wniósł do Sądu Najwyższego pismem z … czerwca 2025 r. protest przeciwko wyborowi Prezydenta RP. Protest został wniesiony w terminie – 13 czerwca 2025 r. (koperta – k. 5), natomiast wpłynął do Sądu Najwyższego 4 lipca 2025 r. (prezentata – k. 1).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zasady określające procedurę wnoszenia protestów wyborczych reguluje ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 365). Zgodnie z art. 321 § 1 Kodeksu wyborczego, protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej wnosi się na piśmie do Sądu Najwyższego nie później niż w ciągu 14 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą. Nadanie w tym terminie protestu w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia
23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe jest równoznaczne z wniesieniem go do Sądu Najwyższego. Sąd Najwyższy w składzie całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej
i Spraw Publicznych na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez Państwową Komisję Wyborczą oraz po rozpoznaniu protestów rozstrzyga
o ważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej (art. 324 Kodeksu wyborczego).
Uchwałą pełnego składu Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych
z 1 lipca 2025 r., I NSW 9779/25, Sąd Najwyższy stwierdził ważność wyboru Karola Tadeusza Nawrockiego na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, dokonanego 1 czerwca 2025 r.
Po podjęciu takiej uchwały - wydanej przez Sąd Najwyższy na podstawie przepisu art. 324 § 1 Kodeksu wyborczego - rozpoznanie protestu byłoby ewidentnie sprzeczne z jego funkcją (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2016 r., III SO 8/15). Protest nie stanowi bowiem samodzielnego środka zaskarżenia realizującego interes indywidualny wnoszącego – jego celem jest podważenie wyniku wyborów, co pozostaje w sferze oddziaływania prawa publicznego.
W niniejszej sprawie Skarżący wniósł protest w terminie, tj. 13 czerwca
2025 r., ale pismo to dotarło do Sądu Najwyższego już po podjęciu uchwały stwierdzającej ważność wyborów prezydenckich. Uniemożliwia to rozpoznanie protestu i nakazuje jego pozostawienie bez dalszego biegu (art. 322 § 1 Kodeksu wyborczego).
Przy tym poczynić należy dwie uwagi. Po pierwsze, wpływ protestu do Sądu Najwyższego po podjęciu uchwały stwierdzającej ważność wyborów w żadnym razie nie obciąża Sądu Najwyższego, ale P.. W tej sytuacji Skarżący może poszukiwać ochrony prawnej przeciwko operatorowi pocztowemu
w postępowaniu cywilnym. To w istocie zaniedbanie P. skutkowało niemożnością skutecznego zrealizowania w tej sprawie prawa obywatelskiego Skarżącego.
Po drugie, trzeba też zauważyć, że protest stanowi pełne powielenie protestu „wzorkowego”, udostępnionego w sieci internetowej, który to został rozpoznany przez Sąd Najwyższy postanowieniem z 27 czerwca 2025 r., I NSW 208/25 (protest pozostawiono bez dalszego biegu).
Z powyższych względów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji postanowienia.
D.Z.
[r.g.]
Marek Dobrowolski Paweł Czubik Maria Szczepaniec