POSTANOWIENIE
Dnia 25 czerwca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Paweł Księżak (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Paweł Czubik
SSN Maria Szczepaniec
w sprawie protestu wyborczego B. K. A.
z udziałem Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej oraz Prokuratora Generalnego
przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 25 czerwca 2025 r.,
postanawia:
pozostawić protest bez dalszego biegu.
Paweł Czubik Paweł Księżak Maria Szczepaniec
UZASADNIENIE
Pismem z 20 czerwca 2025 r. (data prezentaty Sądu Najwyższego) B. K. A. (dalej jako: „Skarżący”) wniósł protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wnosząc o: (1) stwierdzenie naruszenia praw wyborczych Skarżącego oraz (2) zobowiązanie właściwych organów administracji wyborczej do zapewnienia realnego i dostępnego sposobu oddania głosu w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2025 r., wskazując jako przykład możliwość głosowania w drodze korespondencyjnej lub przez pełnomocnika.
Uzasadniając powyższe wnioski Skarżący wskazał, że jest osobą mającą problemy z poruszeniem się. Nie będąc w stanie osobiście udać się do lokalu wyborczego Skarżący zwrócił się do Konsulatu Rzeczypospolitej Polskiej w M. z prośbą o umożliwienie głosowania korespondencyjnego bądź przez pełnomocnika. W ocenie Skarżącego na skutek otrzymania odpowiedzi odmownej powołującej się na treść art. 53a § 4 oraz art. 54 § 1 Kodeksu wyborczego (dalej: „k.wyb.”), został on pozbawiony prawa do głosu.
W oparciu o powyższe Skarżący zarzucił naruszenie art. 32 i 62 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Ponadto Konwencji Organizacji narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.
Na tej podstawie Skarżący wniósł o rozpoznanie jego sprawy w trybie pilnym, przesłuchanie go w charakterze strony, dopuszczenie do akt dokumentacji medycznej oraz uznania, że art. 53a § 4 i art. 54 § 4 k.wyb. stosowane w oderwaniu od zasad proporcjonalności i równego traktowania są niekonstytucyjne i niezgodne z wiążącymi Rzeczypospolitą konwencjami międzynarodowymi.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zasady i tryb przeprowadzania wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej oraz warunki ważności tych wyborów określa Kodeks wyborczy (k.wyb.).
Zgodnie z art. 321 § 3 k.wyb. wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty.
W art. 82 § 1 k.wyb. wskazano, że przeciwko ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub wyborowi określonej osoby może być wniesiony protest z powodu: (pkt1) dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub (pkt 2) naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.
Stosownie do art. 322 § 1 k.wyb. Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego biegu protest wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną lub niespełniający warunków określonych w art. 321 k.wyb.
W świetle tak określonego zakresu protestu wyborczego należy uznać, że zarzut podniesiony przez Skarżącego wykracza poza dopuszczalny przez art. 82 k.wyb. zakres protestu wyborczego. Zarzut ten ma charakter postulatywny – polemiki z obowiązującym regulacjami normatywnymi, nie dotyczy on zatem nieprawidłowości związanych z przebiegiem głosowania, ustaleniem wyników głosowania lub wyników wyborów. Nie sposób też uznać, aby świadczył on o dopuszczeniu się w tym zakresie przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI k.k., mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów.
Mając to na uwadze, na podstawie art. 322 § 1 zd. 1 k.wyb., Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.
Paweł Czubik Paweł Księżak Maria Szczepaniec
[J.M.]
[a.ł]