POSTANOWIENIE
Dnia 25 czerwca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Paweł Księżak (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Paweł Czubik
SSN Maria Szczepaniec
w sprawie protestu wyborczego M. H.
z udziałem Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej oraz Prokuratora Generalnego
przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 25 czerwca 2025 r.
postanawia:
pozostawić protest bez dalszego biegu.
Paweł Czubik Paweł Księżak Maria Szczepaniec
[J.M.]
UZASADNIENIE
Pismem z 14 czerwca 2025 r. (data nadania pisma) M. H. (dalej jako: „Skarżąca”) wniosła protest przeciwko wyborowi Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, żądając zabezpieczenia, ponownego przeliczenia głosów oddanych w Obwodowej Komisji Wyborczej nr X w K. Ponadto pozbawienia diet wyborczych przysługujących wszystkim członkom ww. obwodowej komisji wyborczej oraz orzeczenia wobec nich zakazu członkostwa w organach wyborczych przez okres 10 lat.
Uzasadniając powyższe stanowisko Skarżąca podniosła, iż w dniu 1 czerwca 2025 r. pełniła funkcję męża zaufania w obwodowej komisji wyborczej nr X w K. W czasie pełnionej funkcji dostrzegła nieprawidłowości, które w ocenie Skarżącej świadczyły o naruszeniu przepisów ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. z 2025 r., poz. 365; dalej jako: „k.wyb.”) i mogły mieć wpływ na wynik głosowania.
Wspomniane nieprawidłowości zdaniem Skarżącej miały dotyczyć rozrywania plomb z workami zawierającymi blankiety kart go głosowania, nienależytego nadzoru nad blankietami kart do głosowania, szkalowania jej przez członków obwodowej komisji wyborczej, utrudniania pełnienia funkcji męża zaufania. Ponadto podniosła zastrzeżenia co do sposobu prowadzenia listy wyborców, sposobu pełnienia swoich funkcji przez członków obwodowej komisji wyborczej, w tym również w odniesieniu do sposobu liczenia przez nich głosów.
Do protestu wyborczego Skarżąca dołączyła kserokopię: (a) legitymacji męża zaufania, (b) upoważnienia pełnomocnika wyborczego Komitetu Wyborczego Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Karola Nawrockiego w zakresie zgłaszania kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych oraz wyznaczania mężów zaufania do obwodowych komisji wyborczych, (c) zaświadczenie potwierdzające pełnienie funkcji męża zaufania wystawione na rzecz Skarżącej oraz (d) uchwałę nr 26/2025 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 24 stycznia 2025 r. w sprawie przyjęcia zawiadomienia o utworzeniu Komitetu Wyborczego Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Karola Nawrockiego w związku z wyborami zarządzonymi na dzień 18 maja 2025 r.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zasady i tryb przeprowadzania wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej oraz warunki ważności tych wyborów określa Kodeks wyborczy.
Zgodnie z art. 321 § 3 k.wyb. wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty.
W art. 82 § 1 k.wyb. wskazano, że przeciwko ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub wyborowi określonej osoby może być wniesiony protest z powodu: (pkt 1) dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub (pkt 2) naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.
Stosownie do art. 322 § 1 k.wyb. Sąd Najwyższy pozostawia bez dalszego biegu protest wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną lub niespełniający warunków określonych w art. 321 k.wyb.
Skarżąca w proteście szczegółowo zrelacjonowała przebieg procesu wyborczego w Obwodowej Komisji Wyborczej nr [...] w K., jednak nie przytoczyła żadnych dowodów potwierdzających opisane nieprawidłowości. Należy bowiem zwrócić uwagę, że nawet najobszerniejsze opisanie przebiegu głosowania stanowi wyłącznie uzasadnienie zarzutu, na którym oparty jest protest wyborczy. Sam zarzut musi się mieścić w zakresie określonym przez – wyżej przytoczony – art. 82 § 2 k.wyb. Bezspornym jest, że zarzuty Skarżącej mieszczą się w zakresie normowanym przez ww. przepis. Fakt ten nie zmienia jednak oceny, co do braku dowodów potwierdzających formułowane przez Skarżącą zarzuty. Należy bowiem podkreślić, że w Sąd Najwyższy nie może jedynie oprzeć się na relacji Skarżącej zawartej w proteście. Innymi słowy nie ma możliwości rzeczowej weryfikacji twierdzeń Skarżącej np. poprzez zestawienie jej relacji z protokołem Obwodowej Komisji Wyborczej nr [...] w K., bądź też skonfrontowania twierdzeń Skarżącej ze stanowiskiem prezentowanym przez członków Obwodowej Komisji Wyborczej nr [...] w K., co do prawdziwości tak zrelacjonowanego przebiegu głosowania w tejże komisji wyborczej. Brak wskazania dowodów uzasadniających zarzuty podnoszone w proteście wyborczym skutkuje obligatoryjnym pozostawieniem protestu wyborczego bez dalszego biegu (art. 322 § 1 k.wyb.).
W świetle powyższego protest Skarżącej, choć mieści się w zakresie wyznaczonym przez art. 82 § 1 k.wyb., nie czyni jednak zadość obowiązkowi wskazania dowodów wynikającemu z art. 321 § 3 k.wyb. i mając to na uwadze, na podstawie art. 322 § 1 zd. 1 k.wyb., Sąd Najwyższy orzekł jak w postanowieniu.
Paweł Czubik Paweł Księżak Maria Szczepaniec
[J.M.]
[r.g.]