POSTANOWIENIE
Dnia 23 lipca 2025 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Przesławski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Tomasz Demendecki
SSN Adam Redzik
w sprawie ze skargi J. E. B., J. B., A. B.
na naruszenie prawa stron do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki
w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym w W. w sprawie o sygn.
VI ACa (...)/24,
przy udziale Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Apelacyjnego w W.,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 23 lipca 2025 r.,
oddala skargę.
Tomasz Demendecki Tomasz Przesławski Adam Redzik
MR
UZASADNIENIE
J. E. B., J. B. oraz A. B. (dalej: „skarżący”), działając przez pełnomocnika profesjonalnego, pismem datowanym na 10 marca 2025 r. wnieśli skargę na przewlekłość postępowania przed Sądem Apelacyjnym w W., sygn. VI ACa (...)/24, wnosząc o:
1.stwierdzenie przewlekłości postępowania toczącego się przed Sądem Apelacyjnym w W., VI Wydział Cywilny, w sprawie o sygn. akt VI ACa (...)/24;
2.przyznanie od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego w W., VI Wydział Cywilny, na rzecz Skarżących kwotę 3 000 zł,
3.zasądzenie od Skarbu Państwa – Sądu Apelacyjnego w W. na rzecz skarżących kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.
W uzasadnieniu skargi wskazano, że „Sąd Apelacyjny w W. rozpoczął procedowanie w sprawie poprzez zarejestrowanie jej w systemie, a następnie wyznaczenie sędziego jeszcze w październiku 2024 roku, lecz do tej pory tj. od ponad 4 miesięcy, Sąd nie doręczył odpisu apelacji Powodowi uniemożliwiając mu tym samym odniesienie się do zarzutów w niej przytoczonych”.
Pismem z 11 lipca 2025 r. Prezes Sądu Apelacyjnego w W. zgłosił swój udział w sprawie i wniósł o oddalenie skargi. W uzasadnieniu wskazano, że „w ocenie uczestnika czas trwania postępowania apelacyjnego, licząc od dnia 4 października 2024 r. nie może zostać uznany za niezadowalający, zważywszy, że już [w] dniu 31 marca 2025 r. został w sprawie wyznaczony termin rozprawy na dzień 11 lipca 2025 r., a zatem w ciągu niecałych 9 miesięcy od dnia, kiedy akta zostały przekazane do Sądu Apelacyjnego w W.. W postępowaniu apelacyjnym zostały zatem podjęte czynności, nadające bieg apelacji pozwanego, a rozprawa apelacyjna została odroczona do dnia 21 listopada 2025 r. z przyczyn dowodowych, co uzasadnia wniosek, że sprawa rokuje jej rychłe zakończenie przed Sądem Apelacyjnym w W.”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga wniesiona w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratura i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (tekst jedn. Dz.U. 2023, poz. 1725 ze zm., dalej także jako: „u.s.p.p.”) nie zasługiwała na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 u.s.p.p. strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).
Ustawodawca w art. 2 ust. 2 u.s.p.p. wskazał elementy podlegające analizie na etapie postępowania w przedmiocie przewlekłości. W świetle tego przepisu dokonując oceny uwzględnia się łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, a także charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.
Wskazać należy, że ustawodawca nie zdecydował się na określenie terminu, po upływie którego następuje przewlekłość postępowania. W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że wielomiesięczną bezczynność sądu, polegającą na niewyznaczaniu rozprawy bądź niepodejmowaniu czynności należy utożsamiać z przewlekłością sądu (m.in. postanowienia Sądu Najwyższego: z 12 grudnia 2018 r., I NSP 40/18; z 11 września 2019 r., I NSP 88/19; z 14 listopada 2019 r., I NSP 151/19; z 12 maja 2020 r., I NSP 37/20; z 27 października 2020 r., I NSP 151/20).
Ocena przewlekłości postępowania ma jednak charakter indywidualny i uwzględnia okoliczności konkretnej sprawy (zob. postanowienia Sądu Najwyższego z 11 lipca 2019 r., I NSP 48/19; z 6 maja 2020 r., I NSP 34/20; z 10 listopada 2020 r., I NSP 142/20; z 28 września 2021 r., I NSP 145/21). W toku postępowania o stwierdzenie przewlekłości postępowania sąd oceniający sprawę analizuje nie tylko okres zaniechania jej rozpoznania, lecz bierze pod uwagę wszystkie kryteria, o których stanowi art. 2 ust. 2 u.s.p.p.
Na potrzeby niniejszego postępowania dokonano analizy akt postępowania toczącego się w Sądzie Apelacyjnym w W. o sygn. VI ACa (...)/24.
Akta sprawy wpłynęły do Sądu Apelacyjnego w W. 4 października 2024 r. (data prezentaty, k. 273).
4 października 2024 r. przeprowadzono w systemie SLPS losowanie sędziego referenta (k. 274).
4 października 2024 r. zarządzono wpisanie sprawy do repertorium ACa oraz zawiadomienie uczestników postępowania o składzie wyznaczonym do rozpoznania apelacji (k. 275).
Zarządzeniem z 24 marca 2025 r. przeprowadzono kontrolę formalną apelacji oraz zarządzono doręczenie odpisu apelacji stronie powodowej (k. 278).
Zarządzeniem z 31 marca 2025 r. wyznaczono termin rozprawy na dzień 11 lipca 2025 r. (k. 281).
Na terminie rozprawy 11 lipca 2025 r. odroczono rozprawę do dnia 21 listopada 2025 r. z uwagi na koniczność wypożyczenia akt innej sprawy (k. 300-301).
Przedstawiony przebieg postępowania apelacyjnego nie daje podstaw do przypisania Sądowi Apelacyjnemu w W. nieuzasadnionej zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Całokształt okoliczności sprawy przesądza o braku bezczynności Sądu Apelacyjnego i skutkuje oddaleniem skargi. Sąd Apelacyjny w W. podejmuje czynności zmierzające do rozpoznania sprawy. Podkreślić należy, że w ocenie Sądu Najwyższego wywiedziona skarga jest niejako „przedwczesna”. Została bowiem wniesiona niespełna 4 miesiące po wpływie akt sprawy do Sądu Apelacyjnego w W.. Ocena dotychczasowej aktywności sądu rozpoznającego apelację, w szczególności fakt, że w sprawie odbyła się już rozprawa, daje podstawy do przyjęcia rychłego zakończenia postępowania, na co słusznie zwrócił uwagę Prezes Sądu Apelacyjnego w W..
Mając na uwadze powyższe, Sąd Najwyższy na podstawie art. 12 ust. 1 u.s.p.p., oddalił skargę.
Tomasz Demendecki Tomasz Przesławski Adam Redzik
MR
[r.g.]